Ο κατάσκοπος που (ξανά) ήρθε από το κρύο!

Ο Τζων Λε Καρέ σίγουρα τρίβει τα χέρια του, καθώς η επικαιρότητα επαναφέρει την ατμόσφαιρα και τις πρακτικές που χρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη στα μυθιστορήματα του από το 1963 και το ομώνυμο βιβλίο!

Έχουν περάσει πάνω από 20 χρόνια από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, αλλά παρακολουθώντας τα γεγονότα στην Ουκρανία, νιώθει κανείς ότι η γεωπολιτική επιστρέφει στην εποχή του Ψυχρού πολέμου.

Τότε, ο ζωτικός χώρος της Ρωσίας ήταν ουσιαστικά οι 14 επιπλέον χώρες που σχημάτιζαν την ΕΣΣΔ, συν τις χώρες-δορυφόρους της Ανατολικής Ευρώπης. Από αυτές, πιστές ουσιαστικά έχουν μείνει η Λευκορωσία, η Ουκρανία και το Καζακστάν.

Η αγωνία της Ρωσίας είναι να διατηρήσει και στη συνέχεια να επεκτείνει τις ζώνες επιρροής της. Άλλοτε, αυτό γίνεται με πολεμική σύρραξη, αναφέρω ενδεικτικά την Τσετσενία και την εισβολή στη Γεωργία το 2008 και άλλοτε με διεφθαρμένους πολιτικούς και (έντονη) χρήση των μυστικών υπηρεσιών, όπως στην περίπτωση της Ουκρανίας.

Οι ΗΠΑ συμπεριφέρονταν μέχρι και τα τελευταία χρόνια, ως η μοναδικά υπερδύναμη, πολλές φορές ξεπερνώντας σε αγριότητα τη Βρετανική Αυτοκρατορία και κινούμενες στα όρια της ύβρεως.

Η ωμή αλήθεια είναι ότι η «Αρκούδα» έχει επιστρέψει και είναι πεινασμένη! Δεν θα τολμούσε να στραφεί ποτέ ευθέως έναντι των ΗΠΑ (όπως άλλωστε και στο διάστημα 1945-1991) άρα η παρτίδα θα συνεχισθεί σε ξένα εδάφη και στην επιβολή ζωνών επιρροής.

Η Ουκρανία θα κρατηθεί πάση θυσία στην Ρωσική ζώνη επιρροής, με πιθανή στρατιωτική εμπλοκή. Εν συνεχεία, εκτιμώ πως θα ξεκινήσει η προσπάθεια απαγκίστρωσης των Βαλτικών χωρών από την Δυτική επιρροή. Η Λετονία (που έχει πληγεί ανεπανόρθωτα κοινωνικό-πολιτικά από την οικονομική κρίση), η Λετονία και η Λιθουανία θα νιώσουν την πίεση της Ρωσίας, όπως και η Πολωνία, που ιστορικά ήταν το μήλο της Έριδος μεταξύ Ρωσίας και Γερμανίας.

Όσον αφορά τα Βαλκάνια, η Βουλγαρία ήταν ανέκαθεν πιστός σύμμαχος της Ρωσίας και επί ΕΣΣΔ ο Δούρειος Ίππος για επέκταση της επιρροής στην περιοχή. Αξίζει να σημειώσουμε πως ήταν και η μόνη Βαλκανική χώρα που φιλοξενούσε Σοβιετικές ένοπλες δυνάμεις μέχρι και το 1990, εν αντιθέσει με την κραταιά Γιουγκοσλαβία, την αποκομμένη Αλβανία και την «ανεξάρτητη» Ρουμανία του Τσαουσέσκου.

Θυμάμαι πως πολλοί υποστήριζαν το ’70, πως ένας κόσμος με δυο πόλους ισχύος, ήταν πιο ασφαλής και προβλέψιμος, από την κυριαρχία μιας υπερδύναμης. Δεν είμαι σίγουρος για αυτό, αν θυμηθούμε την Κορέα, το Βιετνάμ, την Σοβιετική εισβολή στο Αφγανιστάν και πολλές ακόμα επεμβάσεις επί κυριάρχων κρατών.

Το σίγουρο –δυστυχώς- είναι ότι θα προστεθούν χώρες και περιοχές στον κατάλογο, πιθανότατα δε και πολλές που βρίσκονται κοντά μας…