Σαπίλα

«Η όψιμη κινητοποίηση των Αρχών ανταποκρίνεται στο αίτημα του πολιτικού κόσμου για διαλεύκανση της υπόθεσης των παρακολουθήσεων, που αναγνωρίζεται από όλους ως κορυφαία θεσμική εκκρεμότητα.

»Οι ανακριτικές Αρχές πρέπει να αφεθούν απερίσπαστες να ολοκληρώσουν την έρευνα τους». Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 14/12/22, ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ

Σαπίλα! Δανείστηκα τον τίτλο από το ομότιτλο πρωτοσέλιδο άρθρο του Αλέξη Παπαχελά (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 14/12/2022). Σχολιάζοντας την επικαιρότητα ο Παπαχελάς υποστηρίζει ότι τα σκάνδαλα του Φθινοπώρου (Qatargate, οι υποθέσεις της «Κιβωτού» και του Κολωνού, οι υποκλοπές) μπορεί να μην συνδέονται μεταξύ τους διαμορφώνουν όμως «μια άρρωστη ατμόσφαιρα».

Επισημαίνει δε ότι η «αίσθηση της σαπίλας» που δημιουργείται στους πολίτες «συχνό οδηγεί σε πολιτικές εκπλήξεις».

Προφανώς, όπως άλλωστε επιβεβαιώνει η εμπειρία, έχει δίκιο.

Η «αίσθηση της σαπίλας» ενδημεί τις τελευταίες δεκαετίες στους Πολίτες.

Δεν είναι κυρίως οι επιβεβαιωμένες περιπτώσεις σκανδάλων που οδηγήθηκαν στην «κάθαρση».

Είναι η πληθώρα των σκανδάλων που ήρθαν στην επιφάνεια και «θάφτηκαν» στα διαδικαστικά τερτίπια.

Είναι η γνώση της διαφθοράς που είναι τόσο εκτεταμένη και βοά σε σημείο που ο κάθε πολίτης να έχει γίνει κοινωνός κάποιας επιμέρους περίπτωσης.

Είναι οι «διευθετήσεις» που κάθε τόσο –ιδιαίτερα κατά τις προεκλογικές περιόδους- προωθούνται στο βωμό της ψηφοθηρίας.

Νομιμοποιήσεις αυθαιρεσιών, ελαχιστοποίηση ή παραγραφή οφειλών, εντάξεις στο σχέδιο, διαγραφή ημαρτημένων.

Προφανώς η Ελλάδα δεν έχει την αποκλειστικότητα.

Η διαφορά προκύπτει από την έκταση του φαινομένου και από την αδράνεια ή την αναποτελεσματικότητα των θεσμών.

Η διπλή επισήμανση που κάνει στο κύριο άρθρο της η Καθημερινή είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτική.

Η «όψιμη κινητοποίηση των Αρχών» στο θέμα των υποκλοπών οφείλεται, όπως ο κάθε ένας μπορεί να εικάσει, σε δημοκρατικά ανάρμοστες παρεμβάσεις.

Αυτό υπονοεί η εφημερίδα όταν τονίζει ότι:

«Οι ανακριτικές Αρχές πρέπει να αφεθούν απερίσπαστες να ολοκλη¬ρώσουν την έρευνα τους».

Οι πολίτες, παρακολούθησαν προηγούμενες πολύκροτες υποθέσεις (Siemens, χρηματιστήριο, λίστες Λαγκάρντ και Μπόργιανς, Novartis, κ.λπ.) να καταλήγουν είτε στην γνωστή «κολυμβήθρα» είτε στην παραγραφή.

Είναι ευεξήγητα τα αποτελέσματα της έρευνας που δημοσιοποίησε η Metron Analysis σύμφωνα με τα οποία το 76% των πολιτών «θεωρεί υπεύθυνο το πολιτικό σύστημα» για τα προβλήματα της Δικαιοσύνης.

Ειδικότερα μόνο «το 59% όσων εμπιστεύονται το πολιτικό σύστημα πιστεύει ότι η Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη» ενώ «σε όσους δεν το εμπιστεύονται το ποσοστό κατρακυλά στο 16%»!

Ο Παπαχελάς σημειώνει ότι «υπάρχει ένα στρώμα δικαιολογημένης οργής», μεταξύ των νέων, το οποίο τροφοδοτείται από την «αίσθηση της σαπίλας» που διαβρώνει την εμπιστοσύνη στους θεσμούς και τη Δημοκρατία.

Τα σκάνδαλα και η ατιμωρησία τείνουν να εμπεδώσουν στην κοινωνία την αίσθηση ότι είναι κενό γράμμα η θεμελιώδης διάταξη του Συντάγματος που προβλέπει πως:

«Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το Λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του Έθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα».

Διαμορφώνεται η πεποίθηση ότι τα εξωθεσμικά κέντρα εξουσίας ενισχύονται αλλοιώνοντας την ουσία του πολιτεύματος.

Ασφαλώς και το «κλείσιμο της ψαλίδας ανάμεσα σε έχοντες και μη έχοντες είναι ζωτικής σημασίας» αφού «Οι ανισότητες δεν αντέχονται».

Όμως είναι επιτακτική η ανάγκη να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στις αρχές της Δημοκρατίας, τους θεσμούς, το «σύστημα» γενικότερα.

Για να συμβεί αυτό «η ιθύνουσα τάξη» οφείλει «να σέβεται βασικούς κανόνες και αρχές».

Γιατί τελικά ο μεγαλύτερος εχθρός του συστήματος είναι το ίδιο «το… σύστημα όταν σαπίζει».