Μαθήματα από το δημοψήφισμα της Σκωτίας

Πολλοί ήθελαν την διάλυση της Μεγάλης Βρετανίας, άλλοι εύχονταν προβλήματα εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τελικά, η Σκωτία προς το παρόν παραμένει κάτω από το βρετανικό στέμμα και το Union Jack, η βρετανική σημαία, δεν θα χάσει τα χρώματα της Σκωτίας.

Το δημοψήφισμα, όμως, ήταν το πρώτο τέτοιο εγχείρημα εντός Ενωμένης Ευρώπης και τα συμπεράσματα που βγαίνουν από το αποτέλεσμα είναι πολλαπλά.

1. Εφεξής η Μεγάλη Βρετανία θα έχει το δικό της Κεμπέκ, όπως ο Καναδάς, που ανά τακτά διαστήματα θέτει το ίδιο ερώτημα σε επαναλαμβανόμενα δημοψηφίσματα.

2. Η Μεγάλη Βρετανία είναι υποχρεωμένη να αναθεωρήσει τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει την Σκωτία από την εποχή της Θάτσερ. Τότε, η Θάτσερ είχε μετατρέψει την Σκωτία στο πειραματόζωο του νεοφιλελευθερισμού. Πρώτα εφαρμοζόταν οι αλλαγές στην Σκωτία και μετά στην υπόλοιπη Βρετανία. Σήμερα, η Σκωτία έχει καταντήσει η χωματερή δεκάδων λανθασμένων νεοφιλελεύθερων επιλογών, που στη συνέχεια δεν εφαρμόστηκαν στην υπόλοιπη Μεγάλη Βρετανία.

3. Η εδώ και δύο δεκαετίες σιωπηλή αλλά ουσιαστική συνεργασία μεταξύ των χωρών των σκανδιναβικών χωρών (Σουηδία, Νορβηγία, Δανία) με τις υπόλοιπες γειτονικές χώρες γίνεται πραγματικότητα. Η Σκωτία ανέμενε να αντισταθμίσει τις απώλειες από την απόσχιση από την Μεγάλη Βρετανία με σύσφιξη των οικονομικών σχέσεων και κυρίως στο θέμα εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων με τις σκανδιναβικές χώρες. Η διαδικασία αυτή θα εντείνεται στο μέλλον όλο και περισσότερο.

4. Η παραμονή της Σκωτίας στην Βρετανία βάζει φρένο στην Φλαμανδία (Βέλγιο) και στην Καταλωνία (Ισπανία) να ξεκινήσουν τέτοιου είδους δημοψηφίσματα, αλλά μόνο προσωρινά. Και αυτό γιατί το ερώτημα που έθεσε το σκωτσέζικο δημοψήφισμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν αν μια νέα χώρα που προέρχεται από μια χώρα-μέλος της ΕΕ και κατά συνέπεια εφαρμόζει ήδη πλήρως το acquis communautaire (όλο το κοινοτικό δίκαιο δηλαδή) πρέπει να περάσει από την διαδικασία του υποψήφιου μέλους, όπως π.χ. η Σερβία. Και η ΕΕ εδώ έχει μια σπαζοκεφαλιά να λύσει, που μπορεί να εξελιχθεί σε γόρδιο δεσμό.

5. Η προσωρινή παραμονή της Σκωτίας στην Βρετανία, όμως, μπορεί να αποφεύγει πονοκεφάλους απόσχισης στις Βρυξέλλες, αλλά φέρνει νέους πονοκεφάλους. Αυτοί αφορούν την ενίσχυση των περιφερειών έναντι των κεντρικών κυβερνήσεων. Πρόκειται για μια προοπτική που στην υδροκεφαλική Ελλάδα περί την Αθήνα δεν έχει μεγάλη σημασία. Έχει, όμως, ακόμη και για την Γερμανία. Η Βαυαρία εύκολα θα μπορεί να πιέσει περισσότερο το Βερολίνο σε θέματα ισορροπίας των περιφερειών εντός της χώρας.

6. Ακόμη και το ΝΑΤΟ θα είχε πρόβλημα από την απόσχιση της Σκωτίας. Εκεί είναι εγκατεστημένες οι πυρηνικές κεφαλές της Μεγάλης Βρετανίας. Από εκεί ελέγχει την έξοδο της Ρωσίας στον Ατλαντικό ωκεανό. Θα άντεχε το ΝΑΤΟ την άρνηση της υπόλοιπης Βρετανίας να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ μια ανεξάρτητη Σκωτία;

7. Και βέβαια, το κύριο πρόβλημα που θέτει αυτό το δημοψήφισμα της Σκωτίας είναι αν πρόκειται για μολυσματικό ιό που μπορεί να μεταδοθεί στα υπόλοιπα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην Ιταλία να επιχειρήσει δημοψήφισμα η Βόρεια Ιταλία, η Κορσική στη Γαλλία κοκ. Η ελαφρότητα με την οποία διάφοροι πολιτικοί εκτοξεύουν προτάσεις για διοργάνωση δημοψηφισμάτων στην Ελλάδα έχουν σκεφτεί ότι ο ιός θα μπορούσε να φτάσει και στην Κύπρο, στα κατεχόμενα;