Ζαχαρίεβα και Καρακατσάνοφ φυλακίζουν τη Βουλγαρία στην Ιστορία

Το αναμενόμενο βέτο της Βουλγαρίας για την επικαιροποίηση του διαπραγματευτικού πλαισίου για τη Βόρεια Μακεδονία ώστε να πραγματοποιηθεί η πρώτη διακυβερνητική διάσκεψη για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, τέθηκε από την Υπουργό Εξωτερικών της Βουλγαρίας Εκατερίνα Ζαχαρίεβα στο προχτεσινό Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ.

Η Ζαχαρίεβα έθεσε τελεσίγραφο με τρεις προϋποθέσεις ώστε να άρει το βέτο και να προχωρήσει η ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας.

Πρώτον την τήρηση του τύπου της γλώσσας από το 1999 και επιβεβαίωση από τη Συνθήκη Φιλίας και Καλής Γειτονίας, δεύτερον την εφαρμογή του οδικού χάρτη της Συμφωνίας του 2017 και τρίτον ένα πολύ ξεκάθαρο και ρητό κείμενο ότι δεν θα υπάρξει ισχυρισμός για μακεδονική μειονότητα στη Βουλγαρία.

Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι η χρήση της Ιστορίας για πολιτικές επιδιώξεις από την πλευρά της Βουλγαρίας.

Αν και η χρήση και παραποίηση της Ιστορίας για πολιτικά οφέλη από εθνικιστές και ακροδεξιούς όπως ο Καρακατσάνοφ είναι γνωστή, δεν θα περίμενε κανείς από μια νέα πολιτικό όπως η Ζαχαρίεβα να λειτουργήσει με εθνικιστικά και ακροδεξιά πρότυπα.

Τι πραγματικά συμβαίνει όμως και η Ζαχαρίεβα ακολουθεί τον Καρακατσάνοφ;

Η Ζαχαρίεβα, μια μέτρια υπουργός Εξωτερικών, επέλεξε πολύ γρήγορα να ετοιμάσει και να υπογράψει την Συμφωνία Καλής Γειτονίας με τη Βόρεια Μακεδονία, χωρίς όμως να την προετοιμάσει, έτσι ώστε να είναι λειτουργική και να καλύπτει ζητήματα που σήμερα τα αναδεικνύει και τα προβάλει ως προβλήματα στην ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας.

Αμέλεια ή ανικανότητα; Μάλλον και τα δυο, καθώς αυτό που επιθυμούσε ήταν να προλάβει αυτό που έβλεπε να έρχεται μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας, μια συμφωνία για την επίλυση της 27ετούς διαφοράς μεταξύ των δυο χωρών.

Ο φόβος για τον προσεταιρισμό των Σκοπίων στη σφαίρα επιρροής της Αθήνας, την έκανε βιαστική και απρόσεκτη.

Όταν πλέον η Συμφωνία των Πρεσπών, μετά την αριστοτεχνική διαπραγμάτευση του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά, έγινε πράξη και τα προβλήματα μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας, επιλύθηκαν στο σύνολο τους, φάνηκε η αδυναμία του Συμφώνου Καλής Γειτονίας που υπέγραψε το 2017 η Βουλγαρία αλλά και της ίδιας της Ζαχαρίεβα που δεν κατάφερε να προασπίσει πολιτικά τα συμφέροντα της χώρας της.

Για το λόγο αυτό, επιστράτευσε την Ιστορία στην πολιτική.

Όχι όμως σε μια οποιαδήποτε περίοδο, αλλά αμέσως μετά την αλλαγή διακυβέρνησης στην Ελλάδα και τον ερχομό του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Ενός πολιτικού που είχε κάνει σημαία του προεκλογικού του αγώνα την κατάργηση της Συμφωνίας των Πρεσπών, προσβλέποντας μια ενδεχόμενη συνεργασία.

Επιπροσθέτως, η για εσωτερικούς λόγους συνέχιση της αναβολής της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων για Βόρεια Μακεδονία και Αλβανία από την ΕΕ, λόγω της αλλαγής του ενταξιακού πλαισίου που επιθυμούσε ο Εμανουέλ Μακρόν, έδωσε την ευκαιρία στην Ζαχαρίεβα να βάλει στην ατζέντα τις απαιτήσεις της Βουλγαρίας.

Για τον λόγο αυτό, ψηφίστηκαν τον Οκτώβριο του 2019 στην Εθνοσυνέλευση οι κόκκινες γραμμές ως προς την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ, νομιμοποιώντας και θεσμικά τις απαιτήσεις της.

Η πολιτική αμφισβήτηση του Βούλγαρου Πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ από την αντιπολίτευση έδωσε ακόμα ένα βήμα στη Ζαχαρίεβα για να σκληρύνει την στάση της έναντι της Βόρειας Μακεδονίας, καθώς θεωρεί ότι μπορεί να ηγηθεί του κυβερνώντος κόμματος GERB μετά την αποχώρηση του Μπορίσοφ και σ αυτή την προσπάθεια η εθνικιστική ρητορική ίσως την βοηθήσει στις επιδιώξεις της.

Στις πολιτικές της επιδιώξεις η Ζαχαρίεβα, εμπλέκει στην πολιτική την Ιστορία, φυλακίζοντας την Βουλγαρία σε μια λογική που μόνο καλό δεν θα της επιφέρει.

Προφανώς οι ιστορικές γνώσεις της Ζαχαρίεβα είναι μέτριες έως κακές αν κρίνει κανείς από τις απαιτήσεις που έχει απέναντι στη Βόρεια Μακεδονία.

Θα έπρεπε η επικεφαλής της Βουλγαρικής Διπλωματίας να γνώριζε την Ιστορία της χώρας της και τον ρόλο που διαδραμάτισε τόσο στον Α’ όσο και στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο και το φασιστικό παρελθόν της χώρας, όσο και στους Βαλκανικούς πολέμους με τις διώξεις που άσκησε σε πληθυσμούς τις περιοχής, χωρίς αυτό το παρελθόν να επιβαρύνει βεβαίως τους Βούλγαρους.

Τέτοιο παράδειγμα είναι η Γερμανία που αποδέχτηκε το παρελθόν της.

Θα έπρεπε η Ζαχαρίεβα να γνωρίζει ότι ο αυτοπροσδιορισμός είναι δικαίωμα αναφαίρετο για όλους κι όχι μόνο για τους πολίτες στην Βόρεια Μακεδονία που θέλουν να προσδιορίζονται ως Βούλγαροι.

Αυτό ισχύει και για όσους θέλουν να αυτοπροσδιορίζονται ως Μακεδόνες και ζουν στη Βουλγαρία.

Η περιοχή των Βαλκανίων έχει ανάγκη από νηφαλιότητα, ειρήνη, συνεργασία.

Το παρελθόν δεν αλλάζει. Ανήκει στους ιστορικούς και είναι σχολείο για τους πολιτικούς.

Όμως το μέλλον είναι στο χέρι του πολιτικού προσωπικού και των πολιτικών για να αλλάξει και να γίνει γέφυρα συνεργασίας και ειρηνικής συνύπαρξης.