Η τέχνη του εφικτού και οι σειρήνες της ουτοπίας

«…δεν είναι αρκετό να κερδίσουμε τις εκλογές. Πρέπει να τις κερδίσουμε κατά τρόπον ώστε να γίνουμε ικανοί να αντιμετωπίσουμε τη μετεκλογική περίοδο που θα ’ναι ίσως δυσκολότερη από τη σημερινή…».*

Οι πρόσφατες εκλογές οδήγησαν την Ν.Δ. στην εξουσία, πιο ισχυρή από ποτέ μετά το 1981. Αυτό δεν οφείλεται ούτε στο εκλογικό ποσοστό –αυτό υπολείπεται όλων των προηγούμενων εκλογικών νικών- ούτε στην κυβερνητική πλειοψηφία αφού το 2004 αυτή ήταν ισχυρότερη. Είναι οι άλλες παράμετροι της εξουσίας που την καθιστούν, επί της ουσίας, πανίσχυρη. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, σε αντίθεση με εκείνη του πατέρα του αλλά και τις κυβερνήσεις του Κώστα Καραμανλή, έχει για πρώτη φορά την ευκαιρία να ασκήσει την πολιτική της σε ένα πεδίο καθαρό από νάρκες. Ποτέ, στο παρελθόν, η κεντροδεξιά δεν είχε την σχεδόν καθολική κυριαρχία στην Τ.Α. που διαθέτει σήμερα. Ποτέ στο παρελθόν δεν είχε την συντριπτική πλειοψηφία των Μ.Μ.Ε. με το μέρος της, αντίθετα αυτά ήταν φανατικοί πολέμιοί της. Ποτέ κυβέρνηση δεν είχε να αντιμετωπίσει συνδικάτα τόσο αποδυναμωμένα και απαξιωμένα. Ποτέ οι πολίτες δεν ήταν τόσο δύσπιστοι και αδιάφοροι απέναντι στις σειρήνες του λαϊκισμού και της ουτοπίας.

Η κοινωνία δεν περιμένει θαύματα. Περιμένει όμως, σε εύλογο χρόνο, ορατά αποτελέσματα στην ασφάλεια, στην υγεία, στην εκπαίδευση, στην οικονομία. Περιμένουν βελτίωση οι πολίτες στην καθημερινότητά τους απτή και ουσιαστική. Δεν θα αρκεστούν σε κυβερνητικά και τηλεοπτικά «αφηγήματα» που ούτως ή άλλως θα αποτελούσαν «ξαναζεσταμένο φαγητό». Η επιτυχία επομένως του έργου της εξαρτάται μόνο από την ίδια. Αυτή θα κριθεί εκ του αποτελέσματος με γνώμονα την ιδεολογική αρχή της Ν.Δ. ότι η ανάπτυξη «δεν είναι αυτοσκοπός»** αλλά το ρεαλιστικότερο μέσο «για την προσέγγιση της κοινωνικής δικαιοσύνης»**.

Οι κριτικές για τις επιλογές και τα πρόσωπα της εξουσίας είτε θετικές είτε αρνητικές μικρή σημασία έχουν. Η πράξη θα δείξει το «ανάστημα» του καθενός αλλά και της κυβέρνησης συνολικά. Υπάρχει όμως μια βασική προϋπόθεση που δεν αφορά μεμονωμένα πρόσωπα. Υπάρχει η ανάγκη να γίνει συνείδηση ότι το «επιτελικό κράτος» δεν είναι πανάκεια. Δεν αρκεί η παραδοχή ότι το κράτος πρέπει να αλλάξει. Ιδιαίτερα δεν πρέπει το κράτος να χρησιμοποιείται σαν «σάκος του μποξ» ή ως «αποδιοπομπαίος τράγος» για ότι στραβό υπάρχει στη χώρα. Πρέπει να γίνει συνείδηση ότι ο ιδιωτικός τομέας της οικονομίας πρέπει να αλλάξει αφού είναι εξ ίσου αν όχι περισσότερο προβληματικός. Πρέπει να καταδειχθεί ο εξαιρετικά αντιπαραγωγικός χαρακτήρας του. Πρέπει να περιοριστεί δραστικά η παρασιτική και σε βάρος του κοινωνικού συνόλου και της νομιμότητας δράση του. Τα φαινόμενα της φοροδιαφυγής, της εισφοροδιαφυγής, της φοροκλοπής και γενικά της καταστρατήγησης των νόμων πρέπει να παταχθούν. Πρέπει να γίνουν πολλά και γρήγορα. Ασφαλώς όμως ο παραγωγικός τομέας της οικονομίας πρέπει να στηριχθεί. Για να γίνει αυτό πρέπει να γίνει σαφής στους πολίτες η διάκριση ανάμεσα στην «ελευθερία της αγοράς» και την επιχειρηματική ασυδοσία. Η Ν.Δ. πίστευε πάντα και πιστεύει στην οικονομία της αγοράς αλλά με απαράβατο όρο «την ρυθμιστική παρέμβαση του κράτους για χάρη της κοινωνικής δικαιοσύνης»**.

Η οικονομική ανάπτυξη είναι προϋπόθεση για την βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών. Είναι προϋπόθεση για την θωράκιση της χώρας απέναντι σε ξένες επιβουλές. Είναι προϋπόθεση για την επιστροφή των εκατοντάδων χιλιάδων νέων που έφυγαν από την χώρα στην διάρκεια της κρίσης. Είναι προϋπόθεση για την αναστροφή του δημογραφικού προβλήματος της χώρας. Δίχως σταθερές εργασιακές προοπτικές και με εξευτελιστικούς μισθούς θα συνεχιστεί η φθίνουσα πορεία του πληθυσμού. Όσα επιδόματα και ενισχύσεις και να δοθούν δεν θα είναι επαρκή κίνητρα για την δημιουργία νέων οικογενειών. Ούτε για την γέννηση παιδιών.

Αν χαθεί ο τελικός στόχος τότε κινδυνεύει η ανάπτυξη να αποδειχθεί μια απατηλή ουτοπική σειρήνα. Γιατί η ανάπτυξη δεν είναι αυτοσκοπός. Είναι ο «δρόμος» για τον τελικό στόχο που δεν είναι άλλος από την ενδυνάμωση του Έθνους, την κοινωνική δικαιοσύνη και την ελευθερία. Όπως με σαφήνεια έχει καταγραφεί, -από τον ιδρυτή της Ν.Δ. Κωνσταντίνο Καραμανλή στις Ιδεολογικές Αρχές του κόμματος- μόνο «…με την δίκαιη όσο πρακτικά δικαιότερη μπορεί να γίνει κατανομή του εθνικού εισοδήματος, εξασφαλίζεται ουσιαστικά ή πολιτική ελευ¬θερία…»**.

Σε αυτά τα πλαίσια η ικανότητα αντιμετώπισης των προβλημάτων δεν εξαρτάται τόσο από τα βιογραφικά και τις «συστατικές επιστολές». Ούτε από την εύνοια των Μ.Μ.Ε. η οποία είναι ικανή να κάνει «τον ταραμά χαβιάρι» και να κρύβει τα «σκουπίδια κάτω από το χαλί». Εξαρτάται κυρίως από την ρεαλιστική προσέγγιση της κατάστασης και την σωστή ανάλυση των δεδομένων ώστε με ριζοσπαστικό τρόπο και με γνώμονα πάντα το επιθυμητό να επιτυγχάνεται το εφικτό. Παραφράζοντας τον Κ. Καραμανλή ο οποίος το 1945 με αγωνία αναρωτιόταν: «Όταν όμως θάχει σβήσει η εντύπωση από τα Δεκεμβριανά και θάχει τερματισθεί η εθνική μας κρίση, τι θα είναι εκείνο που θα μας συνδέσει με τη λαϊκή ψυχή;», οι αρμόδιοι πρέπει να έχουν διαρκώς στο μυαλό τους ότι, όταν θα έχει σβήσει η εντύπωση από την νίκη στις εκλογές και θα έχει επιτευχθεί η ανάταξη της οικονομίας κάτι σημαντικό θα πρέπει να συνδέει την παράταξη με την λαϊκή ψυχή. Οφείλουν επομένως -με σεβασμό στην ιστορία της παράταξης και τους δημιουργούς της- να παραμείνουν προσηλωμένοι στις ιδεολογικές αρχές μας, οι οποίες παραμένουν αναλλοίωτες και δικαιωμένες από τις ιστορικές εξελίξεις.

*Κ. Καραμανλής (1945)

**Από την ιδρυτική διακήρυξη της Ν.Δ.