Η Ελλάδα μεταρρυθμίζει το ΔΝΤ …που το χρειαζόμαστε ακόμη

Εκτός από τη διάσωση των τραπεζών της ευρωζώνης την κρίσιμη διετία 2011-2012 κατά την οποία η χρεοκοπημένη Ελλάδα αποπλήρωσε ομόλογα αξίας 50 δισ. ευρώ, το ΔΝΤ ετοιμάζεται να αυτό-μεταρρυθμιστεί με βάση τα λάθη που έκανε συμμετέχοντας στο ελληνικό πρόγραμμα.

«Δίδακτρα» βέβαια δεν πρόκειται να καταβάλει το ΔΝΤ στον ελληνικό λαό, αλλά μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα το έχουμε δίπλα μας, όταν θα τεθεί ζήτημα νέας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους το 2022 ή το 2032…

Από την έκθεση για την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων που υλοποίησε το ΔΝΤ την δεκαετία 2008-2017, το Εκτελεστικό Συμβούλιο του Ταμείου παραδέχεται τον εσφαλμένο τρόπο προσέγγισης σε αρχικό στάδιο του προβλήματος της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, τη δυσανάλογη έμφαση που δόθηκε στη δημοσιονομική προσαρμογή και τις υπεραισιόδοξες εκτιμήσεις για τα μακροοικονομικά μεγέθη.

Πρόκειται για ένα τεχνικό τρόπο για να πει κανείς ότι ο «αγνωστικισμός» των Ευρωπαίων εταίρων και η κουτοπόνηρη εμπειρογνωμοσύνη του ΔΝΤ μπορούν να διαλύσουν μια κοινωνία νίπτοντας ταυτόχρονα τας χείρας τους.

Πάντως, υπό την απειλή της νέας παγκόσμιας τράπεζας και του νέου αναπτυξιακού ταμείου των BRICS που πάνε να του πάρουν τη δουλειά, το ΔΝΤ ετοιμάζει αναμόρφωση της διαδικασίας σχεδιασμού προγραμμάτων με απώτερο στόχο την αποφυγή της επανάληψης των λαθών που έγιναν στην Ελλάδα.

Το πιο εντυπωσιακό ίσως της έκθεσης είναι η παραδοχή πως η καθυστέρηση της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους υπονόμευσε τόσο τις προοπτικές ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας όσο και την ίδια την αποτελεσματικότητα του «κουρέματος» του χρέους (PSI) που έγινε το 2012.

Ως γνωστόν, το ΔΝΤ δάνεισε 30 δισ. ευρώ στην Ελλάδα το 2010, από τα οποία απομένουν προς εξόφληση 9,5 περίπου και τώρα θα γίνει η αποπληρωμή τμήματος 3,6 δισ. ευρώ που είναι ιδιαίτερα ακριβά.

Η έκθεση θίγει και το ζήτημα των μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών δανείων που αυξήθηκε κατά 10,5% σε Ελλάδα, Κύπρο, Πορτογαλία και Ιρλανδία, πρόβλημα – πρόκληση για την Ελλάδα και την Κύπρο.

Θα είναι σύμμαχος στο χρέος;

Μπορούμε εύλογα να φανταστούμε ότι η κυβέρνηση θα προτιμούσε να εξοφλήσει καθ΄ ολοκληρίαν τα σχεδόν 10 δισ. ευρώ που δανείστηκε η χώρα μας από το ΔΝΤ, αντί 4 περίπου, για λόγους πολιτικούς και οικονομικούς.

Ξέρουμε επίσης ότι στο γερμανικό συντηρητικό Τύπο διατυπώθηκαν απόψεις αντίθετες προς τις ελληνικές προθέσεις, σύμφωνα με τις οποίες το ΔΝΤ παραμένει απαραίτητο για την επιβολή δημοσιονομικής πειθαρχίας στην Ελλάδα. Αυτό όμως σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας θα καταλήξει μπούμερανγκ για το Βερολίνο…

Ως γνωστόν, η μερική ή ολική εξόφληση του ΔΝΤ προϋποθέτει έγκριση του ESM κι αυτό γιατί κανονικά προηγείται η εξόφληση των κρατών-μελών της ΕΕ που μας δάνεισαν.

Η έγκριση του ESM ήταν εύλογη, καθώς τα δάνεια που θα προεξοφληθούν είναι ακριβά, ενώ αντίστοιχη άδεια είχε δώσει στην Πορτογαλία και στην Κύπρο.

Όμως, η έγκριση του ESM περνάει και από το Γερμανικό Κοινοβούλιο (Σ.Σ: που αποτελεί ένα μείζον διαρθρωτικό πρόβλημα στην ομαλή λειτουργία της ΕΕ, καθώς το Γερμανικό Κοινοβούλιο εξυπηρετεί τα στρατηγικά συμφέροντα του Βερολίνου και μόνο, μπλοκάροντας κυρίως ευρωενωσιακές αποφάσεις που δεν το συμφέρουν).

Η μερική εξόφληση του ΔΝΤ λοιπόν είναι τόσο ορθολογική που δεν θα μπορούσε ούτε ο ESM, ούτε το Γερμανικό Κοινοβούλιο να αρνηθούν.

Βέβαια, κατά διαβολική σύμπτωση ήρθε το πλήρωμα του χρόνου να ψηφίσει και το Ελληνικό Κοινοβούλιο το πόρισμα της Ειδικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για τις γερμανικές οφειλές, που ισοδυναμεί με την επίσημη έναρξη της διεκδίκησής τους, με πρώτο βήμα την ρηματική διακοίνωση προς τη γερμανική κυβέρνηση.

Εννοείται ότι όντας εντός των μνημονίων δεν ήταν πολιτικά σκόπιμο να ανοίξει μια τέτοια διαπραγμάτευση.

Όμως, τώρα είναι αλλιώς οι καταστάσεις σε πολλά επίπεδα …και στο παρά πέντε των ευρωεκλογών.

Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε εκτενώς στο ζήτημα του ΔΝΤ στο Βελβεντό:

«Φεύγουν πάνω από το κεφάλι μας αυτοί οι οποίοι έπαιρναν αποφάσεις λάθος τις περισσότερες φορές, το ΔΝΤ, και είμαστε πια σε θέση να χαράξουμε ένα δρόμο, με επίγνωση όμως των δυσκολιών, διότι το πάθημα μας έχει γίνει μάθημα.

Είμαστε όμως σε θέση να ορίζουμε εμείς το μέλλον μας. Να ξέρουμε εμείς ποιος είναι ο τρόπος για να μην ξαναγυρίσουμε πίσω στα ελλείμματα και τη χρεοκοπία, αλλά ταυτόχρονα να στηρίξουμε και τους πιο αδύναμους, να στηρίξουμε τη μεσαία τάξη».

Και κατέληξε πως σήμερα είμαστε «όχι μόνο εκτός Μνημονίων αλλά και αυτοί που μας εξανάγκασαν, κάνοντας ότι τα γνωρίζουν όλα, να οδηγηθούμε σε λάθος αποφάσεις σε ότι αφορά τη δημοσιονομική προσαρμογή, που ήταν η σκληρότερη που έχει εφαρμοστεί ποτέ στην Ευρώπη, αλλά και λάθος όσον αφορά στα αποτελέσματα.

Δεν υπήρξε άλλη χώρα στην ιστορία του ΔΝΤ που να είναι οκτώ χρόνια σε πρόγραμμα».

Είναι προφανές ότι και το ΔΝΤ θα ήθελε να φύγει παντελώς από την Ελλάδα, ώστε να απεκδυθεί των ευθυνών του και μάλιστα να χρησιμοποιήσει την ελληνική έξοδο ως δική του επιτυχία.

Όμως, οι λογαριασμοί παραμένουν ανοιχτοί. Να θυμίσουμε εδώ ότι στη γενική συνέλευση του ΔΝΤ τον περασμένο Οκτώβριο στο Μπαλί, το ΔΝΤ αλλά και η ΕΚΤ είχαν συμφωνήσει σχετικά με το ελληνικό δημόσιο χρέος ότι από το 2022 θα χρειαστεί νέα αναδιάρθρωση (reprofiling) από την ΕΕ, γιατί δεν θα είναι βιώσιμο μεσοπρόθεσμα (2036).

Συνεπώς, το ΔΝΤ μας είναι χρήσιμο απέναντι στη γερμανική προσπάθεια ποδηγέτησης της Ελλάδας τόσο στο ζήτημα του χρέους, όσο και σε άλλα οικονομικά και γεωπολιτικά ζητήματα.

Άρα, το μέχρι τώρα μη αποδοτικό για τα ελληνικά συμφέροντα ΔΝΤ θα μπορεί στην επόμενη φάση να είναι χρήσιμο απέναντι στο Βερολίνο και τους όποιους συσχετισμούς ισχύος προκύψουν στην ΕΕ μετά τις ευρωεκλογές.-

extrapolation