Τέλος τα παραμύθια: Αυτοί ευθύνονται για την παραοικονομία και τη φοροδιαφυγή

Σύμφωνα με επιστημονική έρευνα της «διαΝΕΟσις» το μέγεθος της παραοικονομίας στην Ελλάδα για το 2015 «υπολογίστηκε γύρω στο 22,4%, δηλαδή σχεδόν 40 δισ.»! Δεν είναι η πρώτη έρευνα που το διαπιστώνει ούτε πρόκειται για φαινόμενο που εμφανίστηκε με την κρίση, ως αποτέλεσμα της υπέρ-φορολόγησης, αντίθετα, σύμφωνα με την έρευνα, τα τελευταία χρόνια περιορίστηκε. Αυτό επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι το 2010 ο τότε Γ.Γ. του υπουργείου Οικονομικών και πρώην υπουργός κύριος Γειωργακόπουλος την ανέβαζε στο 40% του ΑΕΠ και την φοροδιαφυγή σε 25-30 δισ.!

Οι βασικοί «επιτήδειοι», που καταγράφονται στην έρευνα ως πρωτεργάτες της παραοικονομίας, είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι μικρές (έως 9 εργαζόμενοι) επιχειρήσεις. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, το 4,3% των νομικών προσώπων καταβάλει το 83% του σχετικού φόρου καταδεικνύοντας το μέγεθος της φοροδιαφυγής των επιχειρήσεων. Επομένως το υπόλοιπο 95,7% λιμοκτονεί!!! Φυσικά σε αυτό το θέμα η έρευνα δεν κομίζει γλαύκα αφού έχουμε όλοι προσωπική εμπειρία από την δυσανεξία που προκαλεί η απαίτηση απόδειξης από τους πελάτες σε μια σειρά επαγγελματίες και επιχειρήσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι, πάντα σύμφωνα με την ίδια μελέτη, «…το ποσοστό των μη-δηλωθέντων εισοδημάτων των αυτοαπασχολούμενων κυμαίνεται στο 57-58,6%, ενώ για τους μισθωτούς το αντίστοιχο ποσοστό είναι 0,5-1%…»!!!

Να σημειωθεί ότι πέρα από την φοροδιαφυγή ο «επιχειρηματικός κόσμος», με την συμμετοχή αυτή τη φορά και των μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων, ευθύνεται και για τα τεράστια χρέη στην εφορία, τα ταμεία, τις ΔΕΚΟ και τις τράπεζες. Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με προσφάτως δημοσιευθέντα επίσημα στοιχεία, όταν 3.247.620 «μικροί» -έως 2.000€- έχουν «κόκκινη» οφειλή 1.247.923.208€, μόνο 17.104 «μεγάλοι» -300.000€ και άνω- έχουν ρίξει «κανόνι» 85.359.876.112€ μόνο στην εφορία. Δεν θα πρέπει να παραγνωρίσουμε άλλωστε το γεγονός ότι η απόκρυψη εισοδημάτων καθιστά τους «αναξιοπαθούντες» φοροφυγάδες της «Αγοράς» προνομιακούς νομείς των κοινωνικών μεταβιβάσεων (επιδόματα, ενισχύσεις, κοινωνικά μερίσματα, απαλλαγές, κ.λπ.).

Σύμφωνα με την έρευνα της «διαΝΕΟσις» εκρηκτικό είναι και το πρόβλημα της ανασφάλιστης εργασίας. Συγκεκριμένα καταγράφεται ότι: «Το 2010 το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας έκανε έλεγχο σε 22.000 ιδιωτικές επιχειρήσεις, και βρήκε ότι το 25% των εργαζομένων δεν είχε δηλωθεί. Τα χρόνια της κρίσης το νούμερο αυτό αυξήθηκε δραματικά: Το 2013 είχε φτάσει στο 40,5%.». Το γεγονός αυτό υπονομεύει το ασφαλιστικό σύστημα, διαβρώνει τους κανόνες της αγοράς και επιβαρύνει την κοινωνία με το κόστος κάλυψης των ελλειμμάτων των ταμείων και του συστήματος υγείας. Είναι προφανές ότι και αυτή η «επίδοση» της «αγοράς» οφείλεται στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

Αν και το φαινόμενο, της παραοικονομίας και της επακόλουθης φοροδιαφυγής, δεν είναι αποκλειστικά Ελληνικό αυτό που το κάνει εκρηκτικό στη χώρα μας είναι το μεγάλο ποσοστό αυτοαπασχολούμενων και εργαζομένων σε πολύ μικρές επιχειρήσεις (0-9 εργαζόμενοι) που είναι και στις δύο περιπτώσεις διπλάσιο από τα αντίστοιχα ποσοστά της Ε.Ε.. Με μετριοπαθείς υπολογισμούς ο περιορισμός της παραοικονομίας, στα επίπεδα της Ε.Ε., θα εξαφάνιζε σε μια δεκαετία το πρόβλημα του Δημόσιου Χρέους. Βασικό προαπαιτούμενο βεβαίως είναι η αναδιάρθρωση της οικονομίας και η συνακόλουθη εκλογίκευση του ποσοστού των αυτοαπασχολούμενων και του αριθμού των μικρομεσαίων μη παραγωγικών επιχειρήσεων.

Επιπλέον τα κόκκινα δάνεια των επιχειρήσεων στις τράπεζες, σύμφωνα με άρθρο της Ευγενίας Τζώρτζη (Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 15/4/2018), ξεπερνούν τα 62 δισ. ευρώ. Ιδιαίτερα στους ελεύθερους επαγγελματίες και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις το ποσοστό των κόκκινων δανείων ως προς το σύνολο ξεπερνά το 66,5%!!! Εννοείται ότι θα είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον να πληροφορηθούμε κάποια στιγμή και το ύψος των κόκκινων καταναλωτικών και στεγαστικών δανείων που ανήκουν σε ελεύθερους επαγγελματίες και ιδιοκτήτες πολύ μικρών επιχειρήσεων. Φυσικά αυτό θα έπρεπε να είναι μέλημα και των πολιτικών οι οποίοι οφείλουν να ενημερώσουν τους πολίτες που σε τελική ανάλυση πληρώνουν, μέσω της φορολογίας, τις διάφορες ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών.

Η ουσιαστική αναδιάρθρωση της «αγοράς», για όσους δεν θεωρούν την εξουσία αυτοσκοπό, θα έπρεπε να είναι η βασική οικονομική πρόταση όσων ευαγγελίζονται «μεταρρυθμίσεις» αλλά περιορίζονται να χρησιμοποιούν το Δημόσιο ως «αποδιοπομπαίο τράγο» υποσχόμενοι ταυτόχρονα αδιακρίτως «διευκολύνσεις» στο πιο νοσηρό τμήμα της οικονομίας. Είναι σαφές ότι η λειτουργία του Δημοσίου παρουσιάζει μεγάλα προβλήματα τα οποία όμως κατά κύριο λόγο πηγάζουν από τις πολιτικές που εφαρμόζονται τις τελευταίες δεκαετίες. Η ανάγκη «επανίδρυσης» της Δημόσιας Διοίκησης είναι επιτακτική. Όμως αυτή δεν υλοποιείται με ημίμετρα και με προτάσεις που κυρίως ενοχοποιούν τους υπαλλήλους αφήνοντας στο απυρόβλητο τις δομές και την πολιτική εξουσία. Ορισμένοι πολίτες μπορεί στιγμιαία να ικανοποιούνται –στη λογική του «βρήκαμε τον ένοχο»- αλλά όσο οι πολιτικές προτάσεις δεν είναι ρεαλιστικές και ξεκάθαρες η παθητικότητα και η αποχή της πλειοψηφίας θα συνεχίζεται.