Με αυτήν την προϋπόθεση και η απλή αναλογική ίσως αποκτήσει κάποιο νόημα

Δεν είναι η πρώτη φορά που μια κυβέρνηση παίζει με το εκλογικό σύστημα.

Η μικροκομματική ιδιοτέλεια που προτάσσει τον αυτοσκοπό της εξουσίας έναντι των συμφερόντων της κοινωνίας και του τόπου έχει και αυτή «προοδευτικό πρόσημο».

Είναι επί του προκειμένου χαρακτηριστική η περίπτωση των τριπλών εκλογών σε διάστημα 10 μηνών το 1989-1990 όταν η Ν.Δ. παρά το 46% δεν εξασφάλισε αυτοδυναμία και απαιτήθηκε ή ψήφος του μοναδικού βουλευτή της ΔΗ.ΑΝΑ. για να σχηματισθεί κυβέρνηση.

Ο Πρωθυπουργός και το κόμμα του, έχοντας αποτύχει να προωθήσουν την άμεση εφαρμογή της απλής αναλογικής, επανέρχονται αυτή τη φορά στον εκλογικό νόμο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Είναι γεγονός ότι οι πολίτες δεν έχουν κανένα λόγο να είναι ικανοποιημένοι από τις υπηρεσίες που προσφέρει σήμερα η Τ.Α.. Κατά κανόνα οι πόλεις έχουν καταντήσει μη βιώσιμες εξ αιτίας της εκτεταμένης ρύπανσης, της ανεξέλεγκτης αυθαιρεσίας, της απόλυτης έλλειψης αστυνόμευσης.

Οι δρόμοι, «οργωμένα χωράφια» από τις εταιρείες δικτύων, θυμίζουν αφύλαχτες χωματερές όπου ο καθένας αποθέτει τα παλιά του έπιπλα, τα μπάζα και τα παλιά κουφώματα από τις επισκευές του σπιτιού του, τις αυθαίρετες μπαγκαζιέρες και τα ακινητοποιημένα σαπάκια του.

Όσα πεζοδρόμια μένουν ελεύθερα από τα παρκαρισμένα δίτροχα (και τετράτροχα ενίοτε), από τα τραπεζοκαθίσματα και τα minimarket-περίπτερα, από τις «φυλές» των επαιτών και τα «καταστήματα» του παραεμπορίου, μοιάζουν με ναρκοπέδια «στολισμένα» με τα «καλούδια» των φιλόζωων.

Όμως για την κατάσταση αυτή το τελευταίο που ευθύνεται είναι το εκλογικό σύστημα.

Το γεγονός ότι, μεγάλο μέρος των εκπροσώπων της Τ.Α. αυτοδιοίκησης, είναι απλοί «μεσάζοντες» μεταξύ των πολιτικών και των ψηφοφόρων δεν το καθορίζει ο τρόπος εκλογής.

Με οποιοδήποτε εκλογικό σύστημα οι διασυνδέσεις μεταξύ των πολιτικών γραφείων και των υποψηφίων Δημοτικών και Περιφερειακών συμβούλων θα επιβιώσουν.

Η κατάργηση των «πελατολογίων» απαιτεί βαθύτερες τομές από την απλή αναλογική.

Πρέπει να αλλάξει ριζικά η κατάσταση η οποία έχει καταντήσει την Τ.Α. απλό «διεκπεραιωτή» μεταξύ της Κεντρικής Εξουσίας και του Πολίτη.

Οι τοπικοί άρχοντες δεν μπορεί να είναι η «γαρνιτούρα» των κοινωνικών εκδηλώσεων και οι «φιγούρες» των εορτών και των επετείων θυμίζοντας το «κάθε γάμος και χαρά η Βασίλω πρώτη».

Απαιτείται ουσιαστική και ριζική αποκέντρωση της εξουσίας. Να μεταφερθεί στην Τ.Α. δύναμη και ευθύνη.

Γιατί αυτά τα δύο πρέπει να συνυπάρχουν. Η εξουσία και η ευθύνη πρέπει να έρθουν πιο κοντά στον πολίτη.

Να αποφασίζει ο ίδιος ο πολίτης για τις υπηρεσίες που θέλει να του παρέχονται και για το τίμημα που είναι διατεθειμένος να πληρώσει γι’ αυτές.

Για παράδειγμα στη Ζυρίχη τα σκουπίδια μαζεύονται δύο φορές την εβδομάδα. Κάθε σακούλα των 30lt κοστίζει περίπου 2€ και «βγαίνει στο δρόμο» το πρωί της αποκομιδής.

Δεν κινδυνεύουν από τα αδέσποτα γιατί απλά δεν υπάρχουν. Επίσης οι δρόμοι εκεί δεν είναι parking αυτοκινήτων.

Για να γίνει κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα πρέπει το κόστος να περάσει απευθείας στην Τ.Α., με πόρους που θα εισπράττονται από τους Δημότες.

Φυσικά αυτό σημαίνει ότι το κράτος θα πάψει να κάνει τον μεσάζοντα απαλλάσσοντας τους πολίτες από τους φόρους οι οποίοι χρησιμοποιούνται είτε ως μεταβιβάσεις στην Τ.Α. είτε για τη μισθοδοσία των υπαλλήλων της.

Δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα η «απαίτηση» των δήμων της περιφέρειας Στερεάς Ελλάδος για την ίδρυση Α.Ε.Ι..

Το έργο είναι παλιό και το βλέπουμε να επαναλαμβάνεται συνέχεια.

Οι δήμοι (σε αγαστή συνεργασία) με τους τοπικούς βουλευτές) ζητούν νέα πανεπιστήμια, νέα σχολεία, νέα γυμναστήρια.

Το όνειρο του Ασλανίδη εξελιγμένο γίνεται πραγματικότητα. Κάθε πόλη και Α.Ε.Ι. κάθε κωμόπολη και Τ.Ε.Ι.. Η τοπική κοινωνία επικροτεί και ζητωκραυγάζει. Αφού δεν θα μας κοστίσει τίποτα γιατί να μην έχουμε πανεπιστήμιο και στην Άνω Ραχούλα;

Έτσι νομίζουμε αφού, όταν έρχεται ο λογαριασμός της εφορίας και των περικοπών, έχουμε χάσει τη διαδρομή του χρήματος και των υπευθύνων.

Απαιτείται μια πραγματική μεταρρύθμιση που θα καθιερώσει την συναπόφαση και την συνευθύνη στην Τ.Α..

Η άμεση συμμετοχή των δημοτών και στο κόστος των αποφάσεων θα κάνει τη διαφορά στη λειτουργία και την ποιότητα των τοπικών αρχών. Τότε θα έχουν νόημα και τα τοπικά δημοψηφίσματα.

Αν θέλουμε να έχουμε όμορφες, καθαρές, ευνομούμενες πόλεις πρέπει να ξέρουμε το κόστος και να το αναλαμβάνουμε συναποφασίζοντας.

Τόσο οι «φιλελεύθεροι» που πιστεύουν στην άμεση σχέση κόστους-ποιότητας όσο και οι «σοσιαλιστές» που διακηρύσσουν την αυτοδιαχείριση πρέπει να την προωθήσουν.

Με αυτήν την προϋπόθεση και η απλή αναλογική ίσως αποκτήσει κάποιο νόημα. Διαφορετικά θα είναι απλά ένα ακόμα φτηνό μικροκομματικό πολιτικό παιχνίδι συσχετισμών.