Φτώχεια στην εργασία: Ο νέος εφιάλτης

Δυσοίωνο προδιαγράφεται το μέλλον της Ευρώπης, ιδιαίτερα δε των χωρών του νότου, καθώς ενώ παραμένει σε εφιαλτικά επίπεδα η ανεργία, ταυτόχρονα παρουσιάζεται έξαρση του φαινομένου των φτωχών εργαζομένων.

Ο νέος φαύλος κύκλος που δημιουργείται σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, έχει να κάνει με την παραδοχή πλέον ότι ακόμη και αν οι πολίτες εργάζονται δεν σημαίνει ότι μπορούν να ξεφύγουν από την φτώχεια και την εξαθλίωση.

Και μάλιστα η παραδοχή αυτή αποτυπώνεται και στην τελευταία έκθεση της Κομισιόν για την απασχόληση , στην οποία επιβεβαιώνεται η σημαντική αύξηση της φτώχειας στους εργαζομένους , ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης, των πολιτικών σκληρής λιτότητας και της απορρύθμισης της αγοράς εργασίας. Το πλέον εντυπωσιακό στοιχεία της επισκόπησης της Κομισιόν, μάλιστα είναι ότι ο ένας στους δύο πολίτες που βρίσκουν δουλειά εξακολουθούν να ταλανίζονται από την ένδεια.

Το γεγονός αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η σταδιακή μείωση της ανεργίας μπορεί και να μην αρκεί για να αλλάξει η κατάσταση, εάν συνεχιστεί η μισθολογική πόλωση, ιδίως λόγω της αύξησης της μερικής απασχόλησης.

Η επισκόπηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απασχόληση περιλαμβάνει επίσης μια ανάλυση για την κοινωνική διάσταση της ΟΝΕ, με την επισήμανση ότι οι συνεχώς επιδεινούμενες διαφορές στις μακροοικονομικές εξελίξεις, την απασχόληση και τις κοινωνικές αποκλίσεις υπονομεύουν τους κύριους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ορίζονται στις Συνθήκες, δηλαδή να επωφελούνται όλα τα μέλη της με την προώθηση της οικονομικής σύγκλισης και τη βελτίωση της ζωής των πολιτών στα κράτη μέλη.

Στην τελευταία επισκόπηση φάνηκε πώς, από τα πρώτα κιόλας έτη ζωής του ευρώ, σπάρθηκαν οι σπόροι της τρέχουσας απόκλισης, καθώς η ανισόρροπη ανάπτυξη σε ορισμένα κράτη μέλη, με βάση το συσσωρευόμενο χρέος, το οποίο υποδαύλισαν τα χαμηλά επιτόκια και οι μαζικές εισροές κεφαλαίων, συνοδεύτηκε συχνά από απογοητευτικές εξελίξεις ως προς την παραγωγικότητα και προβλήματα ανταγωνιστικότητας.

Καθώς δεν διέθεταν πλέον την επιλογή της νομισματικής υποτίμησης, οι χώρες της ζώνης του ευρώ που προσπάθησαν να ανακτήσουν την ανταγωνιστικότητά τους ως προς το κόστος έπρεπε να προβούν σε εσωτερική υποτίμηση (συγκράτηση μισθών και τιμών). Η πολιτική αυτή, ωστόσο, έχει τους περιορισμούς της και τις επιπτώσεις της, ιδίως όσον αφορά την αύξηση της ανεργίας και την κοινωνική ένδεια, και η αποτελεσματικότητά της εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως είναι το άνοιγμα της οικονομίας, η ανθεκτικότητα της εξωτερικής ζήτησης, και η παρουσία πολιτικών και επενδύσεων για την ενίσχυση της διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας.

Ορθώς λοιπόν ο επίτροπος αρμόδιος για την απασχόληση, τις κοινωνικές υποθέσεις και την κοινωνική ένταξη, κ. László Andor, δηλώνει ότι «Πρέπει να δώσουμε προσοχή όχι μόνο στη δημιουργία αλλά και στην ποιότητα των θέσεων εργασίας, για να μπορέσουμε να επιτύχουμε μια βιώσιμη ανάκαμψη που να μειώνει όχι μόνο την ανεργία, αλλά και τη φτώχεια».

Το ζητούμενο είναι αν τα λόγια θα γίνουν πράξη ή θα παραμείνουν λόγια, όπως συνήθως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση.