Οι πρωταγωνιστές του Κραν Μοντάνα: Οι “ρόλοι” των “παιχτών” της Διάσκεψης για το Κυπριακό

Η δεύτερη βδομάδα του Conference on Cyprus, δηλαδή της Διάσκεψης για το Κυπριακό, ξεκίνησε τη Δευτέρα, μετά την καταλυτική παρέμβαση του Γ.Γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες την Παρασκευή.

Οι ανούσιες καθυστερήσεις και οι ασάφειες στις προτάσεις των εμπλεκόμενων πλευρών, για χειρός Αντόνιο Γκουτέρες, περνάν σε διευκρινήσεις και αποτύπωση των προτάσεων κάθε πλευράς στα καυτά ζητήματα που απασχολούν τις συνομιλίες για το Κυπριακό.

Πρωταγωνιστές σ΄ αυτή την διαδικασία οι ηγέτες των δυο πλευρών, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης και ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων Μουσταφά Ακιντζί, σίγουρα έχουν την πρώτη και τελευταία λέξη.

Πέρα όμως από τους αυτούς σημαντικό ρόλο παίζουν τόσο οι ΥΠΕΞ των εγγυητριών χωρών, από την Ελλάδα ο Νίκος Κοτζιάς, από την Τουρκία ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, από τη Βρετανία ο Τζόναθαν Άλεν, καθώς ο Άλαν Ντάνκαν και ο Μπόρις Τζόνσον βρίσκονται στην Βρετανία για την ολοκλήρωση της συγκρότησης της νέας κυβέρνησης της Τερέζα Μέι, όσο και ο Ειδικός σύμβουλος του ΟΗΕ για το Κυπριακό Εσπέν Μπαρθ Έιντε και ο Γ.Γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.

Η πρώτη βδομάδα στο Κραν Μοντάνα, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως προπαρασκευαστική καθώς οργανωτικά η Διάσκεψη για το Κυπριακό είχε πολλά κενά, όμως λειτούργησε κι ως μια επικοινωνιακή καταιγίδα για τις εντυπώσεις που κάθε πλευρά επιθυμούσε να κερδίσει σε αυτές τις διαβουλεύσεις.

Εκ του αποτελέσματος, η τουρκική και τουρκοκυπριακή πλευρά κέρδισε στον τομέα της επικοινωνίας, με στοχευμένες αναρτήσεις φωτογραφιών και διαρροών, όμως ουσιαστικά το αποτέλεσμα κρίθηκε με την παρουσία του Γ.Γ. του ΟΗΕ και την σαφήνεια των προτάσεων, σε όσα δημοσιοποιήθηκαν και έγιναν γνωστά, από τις προτάσεις της ελληνικής και ελληνοκυπριακής πλευράς.

Ενδιαφέρον έχει όμως να καταγράψουμε το προφίλ των πρωταγωνιστών μέσα από την παρουσία τους στο Κραν Μοντάνα, τις δηλώσεις τους, τις κινήσεις τους, τις αντιδράσεις τους και την συμμετοχή τους στη Διάσκεψη για το Κυπριακό μέσα από συνομιλίες και ρεπορτάζ.

O Καταλύτης

Αντόνιο Γκουτέρες: Με την παρουσία του ο Γ.Γ. ανέδειξε για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια τον θεσμικό ρόλο του ΟΗΕ στην Διεθνή σκηνή. Πολιτική προσωπικότητα, με πλούσια πολιτική εμπειρία, καλή γνώση και συναισθηματική προσέγγιση στο Κυπριακό ζήτημα, λειτούργησε ως καταλύτης σε μα διαδικασία που έμοιαζε, τουλάχιστον στο ξεκίνημα της, ως βαλτωμένη αν όχι αποτυχημένη.

Άκουσε προσεχτικά όλες τις πλευρές, ανέδειξε τα μείζονα προβλήματα και καθοδήγησε τις εμπλεκόμενες πλευρές για το επόμενο βήμα, αφήνοντας καθαρά στον ΟΗΕ, τον ρόλο του καταλύτη στις διαδικασίες κι όχι του πρωταγωνιστή.

Εμφανής ήταν η διαφορά στην ατμόσφαιρα, όπως ανέφεραν διπλωματικές πηγές, μετά την αποχώρηση του από τη Διάσκεψη. Η επιστροφή του ίσως κριθεί επιβεβλημένη στις επόμενες μέρες.

Ο Βιαστικός

Έσπεν Μπαρθ Έιντε: Ο Νορβηγός πολιτικός και Ειδικός Σύμβουλος του ΟΗΕ για το Κυπριακό, στην πρώτη βδομάδα των συνομιλιών στο Κραν Μοντάνα φάνηκε βιαστικός στις κρίσεις και τις αποφάσεις του, ενώ δεν έλειψαν οι αστοχίες του στις δημόσιες εμφανίσεις του, προκαλώντας εντάσεις και ενστάσεις.

Το πολιτικό του μέλλον μοιάζει να το έχει συνδέσει με τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων για το Κυπριακό και το άγχος του αυτό φαίνεται ότι τον καταπιέζει και λειτουργεί καιροσκοπικά χωρίς να κρατάει ίσες αποστάσεις για δημιουργικό διάλογο.

Αδύναμος και απαξιωμένος μετά την επίσκεψη του Γ.Γ., προσπαθεί να βρει τον βηματισμό του, καθώς για το Κυπριακό δεν θα είναι η τελευταία ευκαιρία, όπως του αρέσει να δηλώνει, αλλά ίσως να είναι το δικό του πολιτικό τέλος.

Ο ζωντανός:

Νίκος Αναστασιάδης: Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, παρότι πιέζεται από πολλές πλευρές για τον τρόπο που θα διαπραγματευτεί, καθώς στο Κραν Μοντάνα βρίσκονται και οι πολιτικοί αρχηγοί των Κυπριακών Κομμάτων, όλοι με δικές τους προτάσεις και θέσεις για όλα τα ζητήματα, δείχνει να έχει συνειδητοποιήσει, καλύτερα από κάθε άλλη φορά, τις κόκκινες γραμμές στην διαπραγμάτευση.

Έχοντας ξεπεράσει κατά πολύ τον εκρηκτικό του χαρακτήρα, παρουσιάζεται πιο ήρεμος, όχι όλες τις φορές είναι η αλήθεια, προσπαθώντας να καταλάβει και να αναλύσει τις καταστάσεις και τις κινήσεις στρατηγικής που παίζονται στις αίθουσες της διάσκεψης.

Έχοντας στο βάθος του μυαλού του και τις επικείμενες εκλογές στην Κυπριακή Δημοκρατία, προσπαθεί να ισορροπήσει ανάμεσα στον ρεαλισμό και το πολιτικό του μέλλον. Δύσκολο εγχείρημα που όμως μέχρι στιγμής δείχνει να παραμένει ζωντανός σε όλα τα επίπεδα.

Ο Σιωπηλός

Μουσταφά Ακιντζί: Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, παρότι στο μεσοδιάστημα που μεσολάβησε ανάμεσα στη Γενεύη και στο Κραν Μοντάνα, ήταν λαλίστατος και επικριτικός για τον Νικο Αναστασιάδη, δείχνει να αποφεύγει συστηματικά να ανοίξει τα χαρτιά του στις επίμονες προσπάθειες των δημοσιογράφων να απαντήσει έστω και σε μια ερώτηση.

Θα μιλήσω όταν θα έρθει η ώρα είναι η μόνιμη απάντηση του, σε όλες τις προσπάθειες.

Σύμφωνα με πληροφορίες από ελληνοκυπριακές πηγές, την διαπραγμάτευση σε αυτή την Σύνοδο φαίνεται ότι την έχει επωμιστεί ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Ο Ακιντζί, παραμένει σταθερός και αμετακίνητος σε πολλά ζητήματα της διαπραγμάτευσης, στερώντας την δυνατότητα στις εμπλεκόμενες μεριές να προχωρήσει ο διάλογος παρακάτω.

Η προτροπή του Αντόνιο Γκουτέρες, ότι θα πρέπει οι ηγέτες των κοινοτήτων να αναλάβουν πιο ενεργό ρόλο, ίσως αποδειχτεί καταλυτικός για αλλαγή στρατηγικής από τον Τουρκοκύπριο ηγέτη.

Πάντως επικοινωνιακά έχει χειριστεί μέχρι στιγμής πολύ καλά με το επιτελείο του το φαίνεσθαι της παρουσίας του στο Ελβετικό θέρετρο.

Ο Ασαφής

Μεβλούτ Τσαβούσογλου: Ο Τούρκος ΥΠΕΞ, παραμένει ο κύριος συνομιλητής στη Διάσκεψη αναλαμβάνοντας τον ηγετικό ρόλο από την μεριά της Τουρκικής και τουρκοκυπριακής πλευράς.

Θέλοντας να κερδίσει τις εντυπώσεις και να αναλάβει τις πρωτοβουλίες κατέθεσε τις δικές του προτάσεις, που όμως χαρακτηρίζονται, τόσο από ασάφεια, όσο και από επανάληψη, όπως εκφράστηκε από την ελληνοκυπριακή πλευρά.

Έχοντας καλά κρυμμένα τα χαρτιά του, προσπαθεί να εκμαιεύσει τις σκέψεις και τα θέλω της ελληνοκυπριακής πλευράς.

Παίζοντας καθυστερήσεις, προσπαθεί να κερδίσει χρόνο αλλά και να επεξεργαστεί τις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι, ώστε να πάρει το καλύτερο αποτέλεσμα.

Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, γνωρίζει ότι ίσως παίζει την θέση του στο ΥΠΕΞ, κάτι που φαίνεται αρκετές φορές στον τρόπο που αντιδρά.

Η προσπάθεια να εκμεταλλευτεί τον εκρηκτικό χαρακτήρα τόσο του Έλληνα ομολόγου του Νίκου Κοτζιά, όσο και του Κύπριου Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη, μοιάζει να πέφτει στο κενό και να αναζητά τρόπους ώστε να παίξει τον κυρίαρχο ρόλο στις διαπραγματεύσεις.

Ο Συναινετικός:

Νίκος Κοτζιάς: Ο Έλληνας ΥΠΕΞ, σε σχέση με την σύνοδο της Γενεύης, έχει επιλέξει άλλη στρατηγική από εκείνη.

Για πρώτη φορά είναι ομιλητικός προς τους δημοσιογράφους και δεν χάνει ευκαιρία για δηλώσεις κατευθύνοντας έμμεσα με τον τρόπο αυτό την ατζέντα, απορρυθμίζοντας τους συνομιλητές του.

Ενώ τον είχαν συνηθίσει για τον εκρηκτικό του χαρακτήρα, πλέον εμφανίζεται ήρεμος χαλαρός και αισιόδοξος σε κάθε δυσκολία που έχει προκύψει μέχρι τώρα.

Δεν ήταν λίγες οι φορές, σύμφωνα με πληροφορίες, όπου λειτούργησε πυροσβεστικά στις συνομιλίες, αποφεύγοντας τις εντάσεις και επαναφέροντας τον διάλογο των θέσεων και των επιχειρημάτων στην συζήτηση, εκνευρίζοντας πολλές φορές τους θιασώτες των εντάσεων.

Σταθερός στις απόψεις του, αφήνει την αίσθηση της διαλλακτικότητας στους συνομιλητές του, παρασύροντας τους σε έναν πιο εποικοδομητικό διάλογο.

Οι μπερδεμένοι

Βρετανοί: Χωρίς την ηγεσία της Βρετανικής διπλωματίας στη Διάσκεψη, η θέση της μοιάζει πιο αδύναμη από κάθε άλλη φορά, παρότι προσπάθησαν να διαμορφώσουν την ατζέντα της Συνόδου παρασκηνιακά πριν καν ξεκινήσει.

Αυτό που πρωτίστως τους ενδιαφέρει δεν είναι τίποτα άλλο, παρά οι βάσεις που διατηρούν στην Κύπρο.

Όμως τόσο το Brexit, όσο και οι συζητήσεις για το Γιβραλτάρ που φαίνεται ότι θα ξεκινήσουν από τον Σεπτέμβριο πιο επίμονα από την ισπανική πλευρά, δείχνει την αδυναμία της Βρετανίας που κάποιος θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί προς όφελος του.

Το έχουν συνειδητοποιήσει προφανώς στο Foreign Office και προσπαθούν να διαχειριστούν την κατάσταση μέσα σε μια αβεβαιότητα που προκαλεί η πολιτική κρίση και η συμμαχία της Μέι για τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Στον νέο επανασχεδιασμό της εξωτερικής πολιτικής της Βρετανίας, μακριά από την ασπίδα της ΕΕ, ίσως διαμορφώσει νέες ισορροπίες που μπορούν να είναι καταλύτης για το Κυπριακό.