Ο νεοφιλελευθερισμός σε επίθεση διαρκείας

Το ακόλουθο κείμενο είναι μέρος από μία ανάλυση που έγραψα πριν από δέκα τέσσερα χρόνια.

Δέκα χρόνια μετά η χώρα μας μπήκε στην περιδίνηση της οικονομικής κρίσης κι ας ήταν “προστατευμένη” από τη μεγάλη Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σε γεμίζει απογοήτευση η διαπίστωση ότι όσα αρνητικά περιγράφονται ισχύουν σήμερα σχεδόν καθ´ ολοκληρία και σε πολλαπλάσιο βαθμό.

Αθήνα 31/12/1999

Το σημερινό παγκόσμιο κοινωνικοοικονομικό σύστημα, μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού, χαρακτηρίζεται από μία διαρκή επίθεση του νεοφιλελευθερισμού σε ότι θεωρείται κοινωνική κατάκτηση του παρελθόντος.

Ο νεοφιλελευθερισμός επιδιώκει την εξουδετέρωση οποιασδήποτε δομής μπορεί να θεωρηθεί ή να αποτελέσει εμπόδιο στην δραστηριοποίηση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας.

Ο άνεμος της Παγκοσμιοποίησης, της ελεύθερης αγοράς και διακίνησης κεφαλαίων ζητά την ελαχιστοποίηση έως την εξαφάνιση του κοινωνικού κράτους, χωρίς να στέκεται στα τεράστια προβλήματα Ανεργίας, κοινωνικής εξαθλίωσης, κοινωνικής ανισότητας και στις περιθωριοποιήσεις που δημιουργούνται.

Η συγκέντρωση πλούτου και εισοδημάτων θεωρείται ουσιώδης μοχλός της οικονομικής ανάπτυξης, με το επιχείρημα ότι αποτελεί κινητήρια δύναμη και στόχο της οικονομικής δράσης.

Θεωρεί ότι η ελεύθερη αγορά και ο ελεύθερος ανταγωνισμός, εμπεριέχουν αυτόματες διαδικασίες διόρθωσης των υπερβολών και των ανισοτήτων που μπορούν να δημιουργούνται από την ελεύθερη οικονομική δραστηριότητα.

Έχουμε ήδη αναλύσει προηγούμενα και αποδείξει πόσο αστήρικτες είναι οι πάρα πάνω υπερβολές.

Ίσως εάν το παγκόσμιο κοινωνικοοικονομικό σύστημα είχε κατακτήσει ισόρροπη ανάπτυξη όμοια με του group των 7 ανεπτυγμένων κρατών ( G7), πολλά από όσα νεοφιλελεύθερα εκτοξεύονται να μπορούσαν να εφαρμοστούν χωρίς υπέρμετρες επιπτώσεις.

Η πραγματικότητα όμως επιβάλλει στους θιασώτες του νεοφιλελευθερισμού να απαντήσουν πρώτα στο ερώτημα πως ένα κράτος που βρίσκεται στο στάδιο της ανάπτυξης με μέγεθος και οικονομικά μέσα μικρότερα από μιας Πολυεθνικής Εταιρίας ή μιας πρόσκαιρης συγκέντρωσης Κερδοσκοπικών Χρηματοπιστωτικών Κεφαλαίων, μπορεί να αντιμετωπίσει την οικονομική κατάρρευση που θα του δημιουργήσει η όποια κερδοσκοπική επίθεση, εάν απογυμνωθεί τελείως από μέτρα προστασίας.

Ο νεοφιλελευθερισμός είναι το υπέρτατο ζητούμενο γι΄ αυτόν που τον απολαμβάνει και όχι γι΄ αυτόν που τον υφίσταται.

Στην βάση των πάρα πάνω είναι προφανές ότι κύρια αιτία της άνθησης των σημερινών νεοφιλελεύθερων τάσεων, είναι ότι λειτουργούν υπέρ της μίας και μόνης υπερδύναμης και ότι επιτρέπουν τάσεις επικυριαρχίας και ελέγχου των παγκόσμιων πλουτοπαραγωγικών πηγών με μεθόδους πολιτικού και οικονομικού ιμπεριαλισμού. Περιφερειακές νεοφιλελεύθερες τάσεις αναπτύσσονται και επιβάλλονται στο εσωτερικό κάθε χώρας, δημιουργώντας ένα σύνθετο πλέγμα επικυριαρχίας, που καθιστά την αναπτυξιακή προσπάθεια κάθε λαού, πολύ δύσκολη υπόθεση.

Το μήνυμα της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής πρότασης προς τις παραγωγικές τάξεις πάντοτε είναι: βοηθήστε στην προσπάθεια ανάπτυξης των επικυρίαρχων δυνάμεων που με την σειρά τους θα φροντίσουν για την συνολική ανάπτυξη.

Βεβαίως η λέξη επικυρίαρχος ξυπνά συνειδήσεις και ουδέποτε εμφανίζεται στα κοινωνικά συμβόλαια από την εφαρμογή των οποίων είναι πάντα ελλειμματικό το δεύτερο σκέλος.

Παραδείγματα από την ιστορία του ανθρώπινου γένους αποδεικνύουν, ότι αυτές οι επικυριαρχίες είναι δυνατές μόνο όταν συνδυάζονται με συγκεντρωτισμούς και έλεγχο κάθε μορφής εξουσίας και δύναμης (οικονομικής, τεχνολογικής, πολιτικής) και έχει σαν αποτέλεσμα την πρόσκαιρη και ανισόρροπη οικονομική ανάπτυξη και υπερκατανάλωση αλλά και ανισότητες τέτοιες που οδηγούν σε κοινωνικές αναστατώσεις, στην οπισθοδρόμηση του πολιτισμού, στην παρακμή και στην κατάρρευση.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, που στα πλαίσια της υγιούς άμιλλας και του ανταγωνισμού, θα μπορούσε να αντιπαρατεθεί σε αυτές τις τάσεις επικυριαρχίας δεν έχει αποκτήσει την ομοιογένεια που απαιτείται, δείχνει σημάδια κόπωσης, αλλά και εκ των έσω άλωσης από τις ενδογενείς συντηρητικές και νεοφιλελεύθερες τάσεις.

Ήδη τα λίγα χρόνια της ανεξέλεγκτης εφαρμογής της Νεοφιλελεύθερης πολιτικής ήταν αρκετά για την ουσιαστική κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους και συσσώρευση στρατιών ανέργων, χωρίς οι αυτόματοι μηχανισμοί διόρθωσης της Αγοράς που οραματίσθηκαν οι προφήτες- προφέσορες του νεοφιλελευθερισμού, να δείξουν την ύπαρξή τους και να λειτουργήσουν.

Οι ανισότητες Βορρά – Νότου παραμένουν και η ψαλίδα άνοιξε περισσότερο εις βάρος των ασθενέστερων οικονομικά χωρών του νότου.

Προγράμματα κατανομής πόρων ανάπτυξης του φτωχού νότου εμφανίζονται σποραδικά για να κρατήσουν τις αντιδράσεις σε επίπεδα που δεν θα επιτρέψουν αλυσιδωτές και ανεξέλεγκτες κρίσεις και κοινωνικές αντιδράσεις. Το ντόπιο κατεστημένο κάθε χώρας του νότου ανέχεται αυτά τα προγράμματα δίκην επαίτου χωρίς να έχει το σθένος να απαιτήσει την μερίδα που πράγματι δικαιούται από μια δίκαιη κατανομή.

Δεν είναι αυτή η Ενωμένη Ευρώπη που Οραματίσθηκαν οι λαοί στην Συνθήκη της Ρώμης.

Παρά ταύτα αποτελεί σανίδα σωτηρίας των μικρών, όμορων κρατών που σπεύδουν πανικόβλητα να ενταχθούν, για να επιβιώσουν στον ιδιόμορφο κοινωνικοοικονομικό πόλεμο που έχει ξεσπάσει.

Η ιδιομορφία του πολέμου αυτού είναι ότι δεν διεξάγεται ανάμεσα σε κράτη ή συνασπισμούς κρατών.

Είναι τα χρηματοπιστωτικά κεφάλαια που αφέθηκαν να δημιουργηθούν και να γιγαντώσουν, που επιτίθενται σε αδύνατες και υπό ανάπτυξη οικονομίες κρατών με αποτέλεσμα την αρπαγή του όποιου οικονομικού αποτελέσματος έχει επιτευχθεί από αναπτυξιακές προσπάθειες ετών.

Τα κεφάλαια αυτά, στα πλαίσια της ελεύθερης οικονομίας και διακίνησης των κεφαλαίων και της παγκοσμιοποίησης της αγοράς, αποτελούν τους σύγχρονους πειρατές και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζονται.
Τα υπό ανάπτυξη κράτη περιορίζονται στον ρόλο του σύγχρονου Σίσυφου, χωρίς ελπίδα να επιτύχουν τον στόχο της οικονομικής ανάπτυξης.

Προγράμματα οικονομικής βοήθειας και χρηματοδότησης ακολουθούν για να ισχυροποιήσουν δεσμούς εξάρτησης.

Μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού, η ύπαρξη του οποίου αποτελούσε το αντίπαλο δέος και λειτουργούσε σαν φραγή στην άκρατη καπιταλιστική εκμετάλλευση, παρατηρούμε μιαν αυξανόμενη χωρίς μέτρο τάση αποδυνάμωσης της κρατικής δομής και εξουσίας , απομείωσης μέχρι εξαφάνισης των κοινωνικών και ασφαλιστικών κατακτήσεων των εργαζομένων με πρόσχημα το κόστος και χωρίς ουσιαστική συνδικαλιστική αντίδραση.

Η ανεργία συντηρείται σε υψηλά επίπεδα για να αποτελεί το φόβητρο των εργαζομένων και να καταπνίγει κάθε σκέψη αντίδρασης.

Οι οικονομικοί πρόσφυγες χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο, όχι για συμπληρωματική κάλυψη αναγκών σε εργατικό δυναμικό αλλά σαν εναλλακτική / ανταγωνιστική λύση χαμηλότερου κόστους, που σε συνδυασμό με την υψηλή στάθμη της ανεργίας, κάνουν αδιανόητη κάθε σκέψη αντίδρασης.

Στο βωμό της οικονομικής ανάπτυξης, οι εργαζόμενοι θυσιάζουν εισοδήματα και ανάγκες, αλλά βλέπουν ταυτόχρονα τα κέρδη των επιχειρήσεων να απογειώνονται.

Μόνη ελπίδα αντίδρασης παραμένει η συσπείρωση και κινητοποίηση των θιγόμενων που θα ακολουθήσει την αφύπνιση και συνειδητοποίηση των όσων συμβαίνουν.