Ποιον μπορείς να εμπιστευτείς

Σκοπός αυτών των σκέψεων είναι να προβλέψουν και να ασχοληθούν με την ανθρώπινη συμπεριφορά, προσφέροντας πρακτικές λύσεις για τους βασικούς παρά-γοντες που θέτουν τους ανθρώπους τον έναν εναντίον του άλλου.

Πόσες φορές δεν έχεις ευχηθεί να μπορούσες να είσαι σίγουρος σχετικά με το ποιον να εμπιστευτείς, ποιον να προσλάβεις, με ποιον να συνεργαστείς ή ποιον να αποφύγεις σαν πανούκλα.

Βρέθηκες ποτέ στη θέση να λες «Να πάρει, ποτέ δεν έπρεπε να τον είχα εμπιστευτεί αυτόν» ή «Το ήξερα ότι υπήρξε κάτι στραβό με αυτήν ή μ’ αυτόν».

Ίσως ποτέ πραγματικά δεν ανακάλυψες ποιος κρύβονταν πραγματικά πίσω από την καταστροφή της τελευταίας σου σχέσης ή ποιος έκανε την εταιρία να πέσει έξω παρά τις προσπάθειες σου να την σώσεις.

Το να επιλέξεις το σωστό άνθρωπο για μια δουλειά ή σχέση δεν είναι ζήτημα τύχης ή ενός καλού προαισθήματος.

Δεν μπορείς να βασίζεσαι στο αν σου κάτσει το τζόκερ.

Τελικά πώς πρέπει να επιλέγουμε τους φίλους μας; Πώς καθορίζουμε ποιον να εμπιστευτούμε ή ποιος φέρει το σημάδι του προδότη;

Πώς να κρατήσουμε, μέσα από τη διαδικασία επιλογής, την ανθρωπιά μας και κάποια αίσθηση δικαιοσύνης χωρίς το φόβο προκατάληψης ή κρίσης εκ των προτέρων;

Με άλλα λόγια, πώς μπορούμε με σιγουριά να επιλέξουμε τους ανθρώπους με τους οποίους θα δουλέψουμε, θα παίξουμε, και θα αγαπήσουμε και να ξέρουμε ότι οι επιλογές μας θα είναι ευεργετικές, εποικοδομητικές και σωστές;

Αυτές οι σκέψεις θα διαλύσουν μύθους που σφηνώνονται ανάμεσα στην επιθυμία μας για αξιόπιστη φιλία και την κατανόηση μας του τι πραγματικά σημαίνει να ζει ο ένας με τον άλλο με αρμονία.

Ο πολιτισμός μας σήμερα όσο ποτέ άλλοτε είναι γεμάτος από πληροφορίες που προέρχονται από «αυθεντίες». Θεωρείται γενικά ότι επειδή κάτι είναι γραμμένο σε βιβλίο, πρέπει να είναι και σωστό.

Επειδή κάποιος εμφανίζεται σε τηλεοπτική εκ-πομπή με κάποια άποψη «ειδήμονα» πρέπει και να γνωρίζει αυτό για το οποίο μι-λάει. Σίγουρα αυτά δεν είναι έγκυρα συμπεράσματα.

Είναι άδικο εξ αιτίας της κακής μας εκπαίδευσης ή της συναισθηματικής μας κατάστασης να περνούν τόσο άχρη-στες πληροφορίες χωρίς καμιά περιστολή.

Οι άνθρωποι κατακλύζονται με δεδομένα από τον ηλεκτρονικό και έντυπο τύπο που τους ενδιαφέρει να τραβήξουν την προ-σοχή και έτσι να βελτιώσουν τα ποσοστά θέασης και κυκλοφορίας.

Κάτω από αυτό το ρεύμα των αντικρουόμενων αναφορών και ειδήσεων γεμάτων αναστάτωση δεν είναι να απορείς που οι άνθρωποι νιώθουν λίγο ασφυκτικά.

Δεν υπαινίσσομαι εδώ ότι αυτό το ρεύμα πρέπει να σταματήσει, μόνο ότι το κοινό θα πρέπει να χρησιμο-ποιήσει την λογική του και να ερωτηθεί με σοβαρή πρόθεση «μπορείς να εφαρμό-σεις αυτά τα δεδομένα; Εσένα σου αποδίδουν;».

Αν αφιέρωνες το χρόνο που χρειάζεται να κάτσεις κάτω και να καταγράψεις όλες τις παρατηρήσεις που έχεις κάνει για τους ανθρώπους μέσα στα χρόνια και τις έβαζες όλες σε μια τακτοποιημένη σειρά, θα έμενες έκπληκτος για το πόσο νόημα έβγαζαν.

Επίσης θα κοκκίνιζες λιγάκι για μερικές από τις καταστάσεις στις οποίες μπλέχτηκες επειδή δεν εφάρμοσες αυτό που ήδη γνώριζες ότι ήταν αληθινό. Για παράδειγμα, παρατήρησες ποτέ ότι όταν κάποιος είναι πολύ θυμωμένος μαζί σου δεν ενδιαφέ-ρεται για αυτό που έχεις να του πεις;

Αλλά πόσες φορές εσύ συνέχισες, παρά την εμπειρία σου για αυτό το συναίσθημα, και προσπάθησες να εξηγήσεις την άποψη σου χωρίς να περιμένεις πρώτα να κοπάσει ο θυμός;

Η κατανόηση των ανθρώπων έχει γίνει κάτι δύσκολο εξαιτίας της απίστευτης ποσότητας ψευδών δεδομένων τα οποία επιχειρούν να εξηγήσουν τη συμπεριφορά. Πολλοί «ειδήμονες» εφευρίσκουν αρρώστιες, ψυχικές ασθένειες που προστίθενται στο σωρό των ασθενειών που έχουν εφεύρει στο παρελθόν.

Οι αποτυχίες τους όμως βρίσκονται σε αντίθεση με την ευκολία που οι ασθένειες αυτές μπορούν να επιλυθούν αν εφαρμόσουμε αποτελεσματική γνώση. Τώρα προσθέστε σ’ αυτούς τους τσαρλατάνους τους τεράστιους αριθμούς ομιλητών που με τις μεθόδους τους μας καθιστούν όλο και πιο πολύ αποτελέσματα και θα καταλάβετε για την σύγχυση που επικρατεί στην εποχή μας. Οι άνθρωποι δεν χρειαζόμαστε προγραμματισμό όλο και περισσότερο.

Χρειαζόμαστε κατανόηση. Και έτσι θα πάψουμε να είμαστε κυνηγοί φρούδων ελπίδων και ψεύτικων κόσμων.

Πάνω απ’ όλα αυτό που χρειάζεται να ξέρουμε είναι τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές που περιλαμβάνουν.

Συναίσθημα ουσιαστικά είναι η ορατή έκφραση της προθυμίας κάποιου να βιώσει την κίνηση. Καθώς αυτή η επιθυμία αυξάνει ή μειώνεται, μπορούμε να δούμε το συναίσθημα να αλλάζει με πολύ ακριβή και προβλέψιμο τρόπο. Η ζωή είναι βασικά κίνηση. Αυτό κάνει η ζωή.

Είτε η κίνηση είναι σταδιακή όπως στη διάβρωση κάποιου βράχου ή πολύ γρήγορη όπως στην ταχύτητα ενός παιδιού, όλα τα πράγματα βρίσκονται σε μια κατάσταση κίνησης. Κάποιος που είναι πολύ ανεκτικός στην κίνη-ση επιβιώνει καλύτερα από εκείνον που δεν είναι.

Και κάποιος που δεν αντέχει κα-θόλου την κίνηση ουσιαστικά είναι πολύ νεκρός. Το συναίσθημα λοιπόν, ουσιαστικά δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια έκφραση της ανοχής της κίνησης, και είναι επομένως μια ένδειξη του πόσο ζωντανό είναι κάποιο άτομο. Επομένως το ερώτημα δεν είναι «να ζει κανείς ή να μη ζει» αλλά «πόσο ζωντανός μπορείς να είσαι;».

Βασιζόμενος στο δεδομένο του πόσο ανέχομαι την κίνηση, διαμορφώνεται μια σει-ρά συναισθημάτων που καλύπτουν την μεγαλύτερη ή μικρότερη ανοχή μας στην κίνηση.

Έτσι ο ενθουσιασμός έχει μεγάλη ανοχή στην κίνηση με αποτέλεσμα να δίνει χώρο, να είναι ανεκτικός στις αρρώστιες, φιλικός προς τρίτους, καθόλου επικρι-τικός και γενικότερα φιλικός στο περιβάλλον. Όσο μειώνονται τα παραπάνω χαρακτηριστικά, έχουμε συναισθήματα που βασίζονται στη συγκράτηση και στον περιο-ρισμό και φτάνουν μέχρι και την καταστροφή.

Συναισθήματα όπως ο συντηρητισμός, η ανία, ο ανταγωνισμός ή φανερή εχθρότητα, ο θυμός, η κρυφή εχθρότητα, ό φόβος, η θλίψη, η απάθεια δημιουργούν μια διαβάθμιση που οδηγεί στην έλλειψη δυνατοτήτων επιβίωσης τόσο του εαυτού μας όσο και των άλλων.

Μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι η ανοχή κάποιου διευρύνεται ή συρρικνώνεται σε μια βαθμιδωτή κλίμακα. Δεν πηδάμε από τον ενθουσιασμό στην απάθεια με την μια. Αν κι αυτό μπορεί να συμβεί γρήγορα, η συρρίκνωση στην απάθεια αναπτύσ-σεται μέσα από όλα τα συναισθήματα που υπάρχουν στη διαδρομή.

Αυτό συμβαίνει και αντίστροφα. Αυτός ο τρόπος, αυτή η γνώση μας παρέχει μια πολύ ακριβή μέθοδο πρόβλεψης αυτού που το άτομο θα κάνει.

Έτσι κάποιος στο εργασιακό περιβάλλον μπορεί να καθορίσει με ακρίβεια το φορτίο και τον τύπο εργασίας που μπορεί να ανεχτεί κάποιος υπάλληλος και πόσο καλά θα εκτελέσει την εργασία.

Το να ζεις και να δουλεύεις με ανθρώπους γίνεται πολύ πιο αντιμετωπίσιμο και αρμονικό όταν κάποιο άτομο κατανοεί αυτά τα απλά δεδομένα.

Κάθε συναίσθημα έχει τα δικά του χαρακτηριστικά και τις δράσεις που του επιτρέπονται να κάνει. Στο επόμενο άρθρο θα αναφερθώ στα βασικά χαρακτηρίστηκα του κάθε συναισθήματος, δίνοντας περισσότερες πληροφορίες.

Εύχομαι να σας είναι χρήσιμα αυτά τα δεδομένα.