Βρετανικές ιδιωτικοποιήσεις και φορολογούμενοι – καταναλωτές

Το πρωί της Πρωταπριλιάς οι ραδιοφωνικές εκπομπές του BBC και οι εφημερίδες αναζητούσαν μικρομετόχους της Royal Mail.

Τους βρήκαν εύκολα και τους βρήκαν να δηλώνουν πανευτυχείς.

Κοντά έξι μήνες μετά την ολοκλήρωση της μετοχοποίησης του 70% της Βασιλικής Ταχυδρομικής Υπηρεσίας, η αξία της μετοχής της είναι πάνω από 70% μεγαλύτερη από την τιμή των 3,3 στερλινών στην οποία διατέθηκε.

Αφορμή για ανακίνηση του θέματος ήταν το πόρισμα του ανεξάρτητου Εθνικού Ελεγκτικού Γραφείου για την ιδιωτικοποίηση της ταχυδρομικής υπηρεσίας τον Οκτώβριο του 2013.

Κατακεραυνώνει την κυβέρνηση για την υπερβολική βιασύνη που επέδειξε στην όλη διαδικασία με αποτέλεσμα «να μην εξασφαλιστεί το καλύτερο δυνατό αντίτιμο για τον Βρετανό φορολογούμενο».

Μόνο την πρώτη ημέρα διαπραγμάτευσης η αξία των μετοχών αυξήθηκε κατά 750 εκατομμύρια λίρες, ποσό που θα κάλυπτε τους ετήσιους μισθούς 34.000 πρόσθετων μελών του ελλιπούς σήμερα νοσηλευτικού προσωπικού στο αντίστοιχο Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Οι χρηματοπιστωτικοί σύμβουλοι του υπουργείου Επιχειρήσεων, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως οι Lazard, Goldman Sachs και UBS, είπαν ότι η αβεβαιότητα στην αγορά και η περιπλοκότητα της συμφωνίας δεν δικαιολογούσαν υψηλότερο αντίτιμο για τις μετοχές της Royal Mail και η κυβέρνηση πρόσθεσε ότι υψηλότερη τιμή θα έθετε σε κίνδυνο το ενδιαφέρον.

Εν τέλει, η ζήτηση ήταν μόνο 24 φορές υψηλότερη από τις διαθέσιμες μετοχές…

Είναι ίσως ακόμα νωρίς για να δουν οι Βρετανοί κατά πόσο το νέο μοντέλο διοίκησης της αγαπημένης τους και (σχεδόν) πάντα αξιόπιστης ταχυδρομικής υπηρεσίας ηλικίας 500 ετών θα βελτιώσει ή έστω θα διατηρήσει στα ίδια υψηλά επίπεδα το παρεχόμενο έργο. Αυτή τη στιγμή πάντως η συμφωνία δεν μοιάζει να επιβεβαιώνει την κυβέρνηση.

Πέρα από το δυνητικά μεγαλύτερο κέρδος που απλά αγνοήθηκε, όπως επισημαίνει το πόρισμα του Ελεγκτικού Γραφείου, μια πιο προσεκτική ματιά δείχνει ότι έξι από τους 16 από τους «μακροπρόθεσμους» επενδυτές έχουν ήδη ξεφορτωθεί άρον-άρον τις περισσότερες μετοχές τους, πουλώντας τες σε hedge fund και άλλα κερδοσκοπικά κεφάλαια και αποκομίζοντας σοβαρό κέρδος.

Η είδηση ήρθε μόλις λίγες ημέρες μετά από την ανακοίνωση ότι θα διεξαχθεί έρευνα για ενδεχόμενη χειραγώγηση της πολιτικής τιμολόγησης στην αγορά ενέργειας από τις έξι μεγάλες εταιρείες παροχής που δραστηριοποιούνται στη χώρα.

Η αρμόδια εποπτική αρχή Ofgem διαπιστώνει «πιθανό σιωπηρό συντονισμό» του μεγέθους και του χρόνου των αυξήσεων στις τιμές ενέργειας, αν και δεν κατηγορεί τις έξι εταιρείες για απευθείας χειραγώγηση των τιμών.

Αυτό την ώρα που οι Βρετανοί καταναλωτές είναι εδώ και καιρό εξοργισμένοι από το ύψος των λογαριασμών ενέργειας, κάτι που συντελεί στην «κρίση κόστους διαβίωσης» που για την ώρα αποτελεί το κεντρικό αντιπολιτευτικό επιχείρημα των Εργατικών.

Η εικόνα που έχει διαμορφωθεί σήμερα στην ιδεολογική μητρόπολη των ιδιωτικοποιήσεων όσον αφορά πρώην κρατικές υπηρεσίες δεν είναι η καλύτερη δυνατή από την οπτική του καταναλωτή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πώληση της British Rail, η οποία όλα αυτά τα χρόνια σύμφωνα με τις πιο συχνές επικρίσεις δεν έχει οδηγήσει σε εκσυγχρονισμό του στόλου των συρμών και σίγουρα δεν έχει κρατήσει τα εισιτήρια σε λογικά επίπεδα.

Τουλάχιστον έχει επιτευχθεί ένα ικανοποιητικό επίπεδο από άποψη χρονικής ακρίβειας εκτέλεσης των δρομολογίων.

Εξάλλου, το κόστος για τον καταναλωτή μετά την πώληση του υδρευτικού δικτύου διανομής της χώρας υπολογίστηκε στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας ότι αυξήθηκε κατά περίπου 40%.

Περισσότερο θετικά αποτιμάται η ιδιωτικοποίηση της πρώην κρατικής εταιρείας τηλεπικοινωνιών, η οποία μέσα σε καθεστώς έντονου ανταγωνισμού πέρασε με επιτυχία σε νέες αγορές υψηλής τεχνολογίας, με υποδομές και υπηρεσίες που εκσυγχρονίστηκαν και με τον καταναλωτή να απολαμβάνει σχετικά χαμηλές τιμές.

Όπως παντού έτσι και στη Βρετανία πολλά από αυτά τα στοιχεία και τους αριθμούς, είτε θετικά είτε αρνητικά, συνήθως αγνοούνται όταν εκφέρεται γνώμη για την ορθότητα των ιδιωτικοποιήσεων.

Όλα είναι θέμα ιδεολογίας και εκεί η πραγματικότητα είναι μια ξένη χώρα.