Israel Hayom: Το Ισραήλ ανησυχεί για τις τουρκικές κινήσεις στη Συρία

Από τότε που οι υποστηριζόμενοι από την Τουρκία [τζιχαντιστές] αντάρτες ανήλθαν στην εξουσία στη Συρία, οι ενέργειες του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προκαλούν ανησυχία στην πολιτική [ηγεσία] και την ηγεσία ασφαλείας του Ισραήλ, με προειδοποιήσεις για «πιθανές δραστικές αλλαγές» στις σχέσεις μεταξύ Κωνσταντινούπολης και Ιερουσαλήμ.

Αυτή η αναφορά αποτελεί την πρώτη μιας σειράς που εξετάζει τη μεταβαλλόμενη δυναμική μεταξύ των δύο χωρών.

Η προσπάθεια της Τουρκίας να μετατρέψει τη Συρία σε πελατειακό κράτος [προτεκτοράτο], αντικαθιστώντας το Ιράν και τη Ρωσία ως βασικούς παράγοντες επιρροής, αποτελεί αυξανόμενη ανησυχία για τους Ισραηλινούς αξιωματούχους.

Ανώτερη πολιτική πηγή στην Ιερουσαλήμ εξομολογήθηκε ότι οι δραστηριότητες της Τουρκίας στη Συρία έχουν καταστεί κορυφαία προτεραιότητα τις τελευταίες ημέρες.

Αυτή η ανησυχία είναι εμφανής: Δύο κρίσιμες συζητήσεις έχουν προγραμματιστεί τις επόμενες ημέρες από την ισραηλινή ηγεσία: μία στο Υπουργείο Άμυνας και μία άλλη υπό την ηγεσία του Πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Ισραηλινοί αξιωματούχοι θεωρούν τις κινήσεις της Τουρκίας στη Συρία ως φέρουσες «τη δυνατότητα για σοβαρές τριβές μεταξύ των δύο χωρών».

Το Ισραήλ προετοιμάζεται για την πιθανότητα η Τουρκία να καταστεί στρατηγική απειλή, όπως αντικατοπτρίζεται στην έκθεση της Επιτροπής Nagel.

Η Επιτροπή, που συστάθηκε για να διατυπώσει συστάσεις σχετικά με τις ανάγκες δημιουργίας δυνάμεων και τον προϋπολογισμό ασφαλείας του Ισραήλ την επόμενη δεκαετία, ανέφερε την Τουρκία 15 φορές στην έκθεση, υπογραμμίζοντας την περιφερειακή αστάθεια και τη δυνατότητα για ραγδαίες αλλαγές, συμπεριλαμβανομένων προσπαθειών αποσταθεροποίησης της ιορδανικής μοναρχίας, μεταβολών στις αιγυπτιακές και τουρκικές προσεγγίσεις και αυξανόμενων τριβών με το Ισραήλ.

Μια ενότητα της έκθεσης προειδοποιεί ρητά τον πρωθυπουργό για τους κινδύνους:

«Το πρόβλημα θα κλιμακωθεί εάν οι συριακές δυνάμεις γίνουν ουσιαστικά “Τούρκοι πληρεξούσιοι”, στο πλαίσιο της φιλοδοξίας της Τουρκίας να αποκαταστήσει την επιρροή της οθωμανικής εποχής.

»Η παρουσία τουρκικών δυνάμεων ή των πληρεξουσίων τους στη Συρία θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο άμεσης αντιπαράθεσης Ισραήλ-Τουρκίας».

Τι θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυτό το σενάριο; Η είσοδος του τουρκικού στρατού στη Συρία, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει στον ταχύ εξοπλισμό της χώρας, και οι στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον των Κούρδων στα ανατολικά της χώρας, που ενδεχομένως θα επεκταθούν στα σύνορα του Ισραήλ.

Σε απάντηση στις τεκτονικές αλλαγές στη Συρία, οι δυτικές χώρες σπεύδουν να χτίσουν γέφυρες με το νέο καθεστώς.

Πρόσφατα, οι υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας και της Γαλλίας επισκέφθηκαν τη Δαμασκό.

Επιπλέον, υπάρχει μια αυξανόμενη τάση στις δυτικές πρωτεύουσες, συμπεριλαμβανομένης της Ουάσιγκτον, να αφαιρέσουν την κύρια οργάνωση ανταρτών [τζιχαντιστών] στη νέα κυβέρνηση, Hayat Tahrir al-Sham (HTS), από τον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων.

«Δεν μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά», εξήγησαν δυτικοί αξιωματούχοι σε ανώτερους Ισραηλινούς αξιωματούχους σχετικά με την προσέγγισή τους προς την οργάνωση, η οποία στο παρελθόν ήταν συνδεδεμένη με την Αλ Κάιντα.

Ανησυχίες για τη μοίρα των Κούρδων

Οι ανησυχίες του Ισραήλ μπορούν να χωριστούν σε δύο κύρια ζητήματα.

Το πρώτο είναι η συνεχιζόμενη λαθρεμπορία όπλων μέσω του Λιβάνου υπό την αιγίδα του νέου συριακού καθεστώτος.

Το δεύτερο είναι η πιθανή εκμετάλλευση της κατάστασης από τον Ερντογάν για να συντρίψει την αυτόνομη κουρδική διακυβέρνηση στην ανατολική Συρία, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε σφαγή του κουρδικού πληθυσμού στην περιοχή.

Σε πρόσφατη δήλωσή του για το θέμα, ο Ερντογάν ορκίστηκε να «θάψει στη γη, μαζί με τα όπλα τους, όσους επιλέγουν την τρομοκρατία και τη βία», αναφερόμενος στις κουρδικές πολιτοφυλακές στην περιοχή.

Οι Κούρδοι έχουν μακροχρόνιες σχέσεις με το Ισραήλ, αλλά Ισραηλινοί αξιωματούχοι τονίζουν ότι το Ισραήλ δεν επιδιώκει άμεση αντιπαράθεση με την Τουρκία.

Το ζήτημα της στρατιωτικής προστασίας της κουρδικής αυτονομίας στη Συρία θεωρείται ευθύνη των ΗΠΑ.

Αμέσως μετά την πτώση του Άσαντ, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) σκιαγράφησαν δύο πιθανά σενάρια για τη Συρία: ένα στο οποίο η χώρα θα κυβερνιόταν από τον Αλ Γκολάνι (Αχμέντ Χουσεΐν αλ-Σαράα, ηγέτη της HTS) ή μια διαίρεση της χώρας σε καντόνια με διαφορετικά επίπεδα αυτονομίας. Το τελευταίο σενάριο είναι το προτιμώμενο αποτέλεσμα του Ισραήλ.

Στην πράξη, Ισραηλινοί αξιωματούχοι λένε ότι η Τουρκία έχει γίνει η πιο ισχυρή δύναμη στη Δαμασκό, αντικαθιστώντας τον σιιτικό άξονα του Ιράν με μια σουνιτική-τουρκική ευθυγράμμιση.

Αν και αυτή η ευθυγράμμιση δεν θεωρείται ακόμη ως άμεσος αντίπαλος, μπορεί να προσφέρει ασφαλές καταφύγιο σε τρομοκρατικές ομάδες.

«Η αρένα είναι πολυδιάστατη», σημείωσε ανώτερος διπλωμάτης.

«Τα συμφέροντα της Τουρκίας να μετατρέψει τη Συρία σε πελατειακό κράτος, ενισχύοντας έτσι την περιφερειακή της επιρροή, είναι σαφή.

»Η απάντησή μας περιλαμβάνει δράσεις επί τόπου και προετοιμασία για πιθανές απειλές που θα μπορούσαν να κλιμακωθούν ραγδαία».

Αντισυμμαχία στον Σουλτάνο;

Εν μέσω δημόσιων δηλώσεων υποστήριξης προς τους Κούρδους, το Ισραήλ ενισχύει τους δεσμούς του με τους ιστορικούς αντιπάλους της Τουρκίας.

Τους τελευταίους μήνες, το Ισραήλ υπέγραψε μια σειρά αμυντικών συμφωνιών με την Ελλάδα και την Κύπρο, συμπεριλαμβανομένης μιας συμφωνίας 2 δισεκατομμυρίων ευρώ που αφορούσε προηγμένα συστήματα ραντάρ και αναχαίτισης για την Ελλάδα.

Η Κύπρος έχει ήδη παραλάβει πυραύλους αεράμυνας Barak MX ισραηλινής κατασκευής για να αντικαταστήσει τα ρωσικά της συστήματα.

Σε αντίθεση με αυτό, η μοναδική σχέση του Ισραήλ με το Αζερμπαϊτζάν, που χαρακτηρίζεται από προηγμένες πωλήσεις όπλων και σημαντικές εισαγωγές πετρελαίου μέσω Τουρκίας, προσθέτει ένα ακόμη επίπεδο πολυπλοκότητας.

Τα ισραηλινά όπλα έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη νίκη του Αζερμπαϊτζάν επί της Αρμενίας στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.

Δεδομένης της στενής συμμαχίας της Τουρκίας με το Αζερμπαϊτζάν, οι εντάσεις μεταξύ Ιερουσαλήμ και Άγκυρας θα μπορούσαν να δοκιμάσουν και αυτούς τους δεσμούς.

Πηγή: Israel Hayom

Συνοψίζοντας:

Το ισραηλινό άρθρο αναλύει τις αυξανόμενες ανησυχίες του Ισραήλ σχετικά με τις κινήσεις της Τουρκίας στη Συρία και τις πιθανές επιπτώσεις στις σχέσεις των δύο χωρών.

Οι κύριες ανησυχίες συνοψίζονται στα εξής:

Επικράτηση της Τουρκίας στη Συρία: Το Ισραήλ φοβάται ότι η Τουρκία προσπαθεί να μετατρέψει τη Συρία σε ένα κράτος-δορυφόρο, αυξάνοντας την περιφερειακή της επιρροή και αντικαθιστώντας το Ιράν και τη Ρωσία.

Απειλή για την ασφάλεια: Η παρουσία τουρκικών δυνάμεων ή πληρεξουσίων τους στη Συρία αυξάνει τον κίνδυνο άμεσης αντιπαράθεσης μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας.

Συνεχιζόμενη λαθρεμπορία όπλων: Η συνεχιζόμενη ροή όπλων μέσω Λιβάνου, υπό την ανοχή του νέου συριακού καθεστώτος, αποτελεί πηγή ανησυχίας.

Απειλή για τους Κούρδους: Το Ισραήλ ανησυχεί για την πιθανή καταστολή της κουρδικής αυτονομίας στην ανατολική Συρία από την Τουρκία.

Αλλαγή στάσης της Δύσης: Η προσέγγιση δυτικών χωρών προς το νέο συριακό καθεστώς και η πιθανή αφαίρεση της HTS από τη λίστα τρομοκρατικών οργανώσεων προκαλεί προβληματισμό.

Το Ισραήλ παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και λαμβάνει μέτρα για την αντιμετώπιση πιθανών απειλών, ενισχύοντας παράλληλα τις σχέσεις του με άλλες χώρες της περιοχής, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος.

Η πολυπλοκότητα της κατάστασης αυξάνεται από τις ιδιαίτερες σχέσεις του Ισραήλ με το Αζερμπαϊτζάν, σύμμαχο της Τουρκίας.