Κατάπαυση πυρός Ισραήλ-Χεζμπολάχ – Εκτίμηση αν θα κρατήσει

Το Ισραήλ ενέκρινε την Τρίτη 26/11 μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με τη Χεζμπολάχ του Λιβάνου, με μεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών, ανοίγοντας τον δρόμο για τον τερματισμό μιας σύγκρουσης που διήρκεσε σχεδόν 14 μήνες και συνδέεται με τον συνεχιζόμενο πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας.

Εν τω μεταξύ, τα ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη εξαπέλυσαν το πιο έντονο κύμα επιθέσεων στη Βηρυτό και τα νότια προάστιά της από την αρχή της σύγκρουσης, εκδίδοντας αριθμό-ρεκόρ προειδοποιήσεων για εκκενώσεις.

Σύμφωνα με τις τοπικές Αρχές, τουλάχιστον 24 άτομα σκοτώθηκαν σε επιθέσεις σε όλη τη χώρα, ενώ το Ισραήλ έδειξε ότι σκοπεύει να συνεχίσει να πλήττει τη Χεζμπολάχ μέχρι την εφαρμογή της κατάπαυσης του πυρός στις 4 π.μ. τοπική ώρα, την Τετάρτη 27/11.

Μια ακόμη μεγάλη αεροπορική επιδρομή συγκλόνισε τη Βηρυτό λίγο μετά την ανακοίνωση της κατάπαυσης του πυρός.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Ισραήλ ενέκρινε τη συμφωνία αργά την Τρίτη 25/11, αφού παρουσιάστηκε από τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, όπως ανέφερε το γραφείο του.

Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζο Μπάιντεν, μιλώντας από την Ουάσιγκτον, χαρακτήρισε τη συμφωνία «καλά νέα» και είπε ότι η κυβέρνησή του θα κάνει μια νέα προσπάθεια για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα.

Η κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ θα σηματοδοτούσε το πρώτο μεγάλο βήμα προς τον τερματισμό των περιφερειακών ταραχών που πυροδοτήθηκαν από την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023.

Ωστόσο, δεν αντιμετωπίζει τον καταστροφικό πόλεμο στη Γάζα, όπου η Χαμάς εξακολουθεί να κρατά δεκάδες ομήρους και η σύγκρουση είναι πιο αδιέξοδη.

Η πρόσφατη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ, με μεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών, αποτελεί σημαντικό βήμα προς την αποκλιμάκωση της έντασης στην περιοχή.

Ωστόσο, η διατήρηση της εκεχειρίας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες:

Πολιτική βούληση των εμπλεκόμενων μερών: Η επιτυχία της κατάπαυσης του πυρός θα εξαρτηθεί από τη δέσμευση τόσο του Ισραήλ όσο και της Χεζμπολάχ να τηρήσουν τους όρους της συμφωνίας.

Πρόσφατες δηλώσεις από τη Χεζμπολάχ υποδηλώνουν αντίθεση σε ορισμένους όρους που προτείνει το Ισραήλ, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει τη σταθερότητα της εκεχειρίας.

Εξωτερικές επιρροές: Χώρες όπως το Ιράν, που υποστηρίζει τη Χεζμπολάχ, έχουν εκφράσει την επιθυμία για κατάπαυση του πυρός, ασκώντας πιέσεις προς αυτή την κατεύθυνση.

Εσωτερικές πιέσεις: Η κοινή γνώμη και οι πολιτικές πιέσεις εντός του Ισραήλ και του Λιβάνου μπορούν να επηρεάσουν την πορεία της εκεχειρίας.

Λαμβάνοντας υπόψη αυτούς τους παράγοντες, η διατήρηση της κατάπαυσης του πυρός δεν είναι εγγυημένη.

Η επιτυχία της θα εξαρτηθεί από τη συνεχή δέσμευση των εμπλεκόμενων μερών και την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας.

Η εκτίμηση βασίζεται στα δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας σχετικά με τη φύση της σύγκρουσης και τους παράγοντες που εμπλέκονται.

Παρότι η κατάπαυση του πυρός μπορεί να δείχνει αρχικά μια θετική εξέλιξη, η εμπειρία από παρόμοιες καταστάσεις υποδεικνύει ότι η σταθερότητά της είναι αβέβαιη για τους εξής λόγους:

Ιστορικό κλιμακώσεων: Η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Χεζμπολάχ έχει βαθιές ρίζες και ιστορικά παρόμοιες εκεχειρίες έχουν αποτύχει να κρατήσουν μακροπρόθεσμα.

Και τα δύο μέρη έχουν επιδείξει ετοιμότητα για στρατιωτική δράση όταν θεωρούν ότι οι στόχοι τους απειλούνται.

Ασυμμετρία των στόχων: Το Ισραήλ ενδέχεται να δει την κατάπαυση του πυρός ως ευκαιρία για ανάπαυλα, αλλά πιθανόν να συνεχίσει να επιδιώκει περιορισμό της επιρροής της Χεζμπολάχ.

Η Χεζμπολάχ, από την πλευρά της, μπορεί να την αντιληφθεί ως ευκαιρία να ανασυνταχθεί και να διατηρήσει τη στρατηγική της πίεση.

Παρατεταμένος πόλεμος στη Γάζα: Η συνεχιζόμενη σύγκρουση στη Γάζα λειτουργεί ως παράγοντας αποσταθεροποίησης.

Εάν η Χεζμπολάχ ή το Ισραήλ αισθανθούν πίεση για να δράσουν σε συντονισμό με τις εξελίξεις εκεί, η κατάπαυση του πυρός μπορεί να καταρρεύσει.

Ρόλος εξωτερικών παραγόντων: Οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να λειτουργήσουν ως σταθεροποιητική δύναμη αν δεσμευτούν ενεργά στη διαμεσολάβηση και επιβολή της εκεχειρίας.

Ωστόσο, η επιρροή του Ιράν, που υποστηρίζει τη Χεζμπολάχ, μπορεί να εντείνει την πίεση προς επανεκκίνηση των συγκρούσεων.

Συμπέρασμα: Πιθανόν να δούμε μια προσωρινή ηρεμία, αλλά είναι δύσκολο να προβλέψουμε μακροχρόνια σταθερότητα.

Μια διαρκής κατάπαυση του πυρός θα απαιτούσε όχι μόνο πολιτική βούληση αλλά και αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της σύγκρουσης.

Σε αυτό το πλαίσιο είναι πιθανότερη μια εύθραυστη ισορροπία παρά μια μόνιμη ειρήνη.