Η τουρκική εθνικιστική εφημερίδα «Aydınlık», σε δημοσίευμά της την Τετάρτη 2/10, γράφει ότι, «αποσυρθήκαμε [οι Τούρκοι] από την άσκηση ευρείας κλίμακας στο Αιγαίο, που διοργανώνεται για πρώτη φορά φέτος από το ΝΑΤΟ, λόγω των παρελκυστικών παιχνιδιών στον εναέριο χώρο».
«Η Τουρκία», συνεχίζει το δημοσίευμα, «θα κάνει μόνη της ασκήσεις με πραγματικά πυρά:
»Ξεκίνησε η άσκηση “RAMSTEIN Flag 2024” στη βάση της Ανδραβίδας στην Ελλάδα.
»Στην άσκηση όπου συμμετέχουν 12 χώρες του ΝΑΤΟ, λαμβάνουν μέρος περισσότερα από 140 αεροπορικά στοιχεία, καθώς και μονάδες ξηράς, ναυτικού και ειδικών δυνάμεων.
»Όταν η Ελλάδα παρανόμως απαίτησε σχέδια πτήσεων, η Τουρκία αρνήθηκε και αποσύρθηκε από την άσκηση.
»Η Τουρκία έπαιξε όλα “τα ρέστα της” απέναντι στο ΝΑΤΟ για τον εναέριο χώρο:
»Μαθεύτηκε ότι η Τουρκία αποσύρθηκε από την άσκηση του ΝΑΤΟ που διεξάγεται στην Ελλάδα με την αιτιολογία ότι ο εναέριος χώρος δεν είναι δίκαιος.
»Η άσκηση “Ramstein Flag 2024”, η πρώτη ευρεία αεροπορική άσκηση του ΝΑΤΟ που διοργανώνεται φέτος, ξεκίνησε στη βάση της Ανδραβίδας στην Ελλάδα.
»Στην ανακοίνωση που εξέδωσε το ΝΑΤΟ, αναφέρεται ότι στόχος της άσκησης είναι η βελτίωση της συνεργασίας, της διαλειτουργικότητας και της ενότητας μεταξύ των συμμάχων, εστιάζοντας με αυτόν τον τρόπο στην ετοιμότητα απέναντι στις υφιστάμενες και τις νέες αναδυόμενες απειλές.
»Ανάμεσα στα αεροπορικά στοιχεία που λαμβάνουν μέρος στην άσκηση είναι τα F-35, Mirage, Rafale, F-16, Eurofighter, JAS-39 Gripen, MQ-9, Rivet Joint, E3, E7, C130 και A400.
»Επιπλέον, σημειώθηκε ότι αεροσκάφη AWACS του ΝΑΤΟ που αναχώρησαν από το Geilenkirchen της Γερμανίας θα σταθμεύσουν στην αεροπορική βάση Ακτίου/Πρέβεζας στη βορειοδυτική Ελλάδα.
»Στην άσκηση, η οποία διεξάγεται από τις 30 Σεπτεμβρίου έως τις 10 Οκτωβρίου, συμμετέχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, η Ελλάδα, ο Καναδάς, η Ουγγαρία, η Ιταλία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Ισπανία και η Σουηδία.
»Η Τουρκία δεν κατέθεσε σχέδιο πτήσης: Υποστηρίχθηκε ότι αρχικά ήταν προγραμματισμένο να συμμετάσχει και η Τουρκία στην άσκηση, όμως αποσύρθηκε από αυτήν λόγω του καθορισμένου εναέριου χώρου.
»Η γνωστή ιστoσελίδα αεροπορίας Aerotime έγραψε τα εξής:
»”Ενώ αρχικά είχε προγραμματιστεί να συμμετάσχουν 13 χώρες στην άσκηση, η Τουρκία αποσύρθηκε λόγω των διαφωνιών ως προς την περιοχή που καλύπτεται από τη Γραμμή FIR Αθηνών (περιοχή πληροφοριών πτήσεων), η οποία αποτελεί ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα από το 1974″».
Στο ρεπορτάζ αναφέρεται ότι η τουρκική Πολεμική Αεροπορία αρνήθηκε να καταθέσει σχέδια πτήσης στον «υποτιθέμενο ελληνικό εναέριο χώρο».
Ομοίως και ο ελληνικός Τύπος ανακοίνωσε την απόσυρση της Τουρκίας από την άσκηση.
Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ που επικαλούνται πηγές, η Ελλάδα διατήρησε την πάγια θέση της, πως κάθε αεροσκάφος που πετάει εντός του FIR Αθηνών, ανεξαρτήτως αποστολής, πρέπει να υποβάλλει σχέδιο πτήσης για λόγους ασφαλείας και ελέγχου, ενώ η τουρκική πλευρά υποστήριξε πως δεν χρειάζεται να υποβάλει σχέδιο πτήσης στις ελληνικές Αρχές, δεδομένου ότι τα στρατιωτικά της αεροσκάφη θα επιχειρούν στον εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ.
Η εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» ανέφερε πως η Τουρκία ενημέρωσε την Αθήνα ότι δεν θα συμμετάσχει στην άσκηση.
Η Τουρκία, που αποσύρθηκε από την άσκηση, θα πραγματοποιήσει εναλλακτική άσκηση με πραγματικά πυρά στο Αιγαίο.
Η μόνη χώρα που λείπει από την άσκηση είναι η Τουρκία, η οποία αρνήθηκε να καταθέσει σχέδια πτήσης στην Ελλάδα για τα αεροσκάφη της που θα ερχόταν στην Ελλάδα, πιστή στον αναθεωρητικό της στόχο.
Επιπλέον, οι Τούρκοι ανακοίνωσαν ότι θα κάνουν άσκηση με πραγματικά πυρά ανατολικά της νησίδας Ζουράφα δεσμεύοντας παράνομα και μια περιοχή που βρίσκεται εντός του ελληνικού εναέριου χώρου.
Ωστόσο, η αλήθεια είναι πως εδώ και κάποιες ημέρες φτάνουν αεροπλάνα από τις συμμαχικές χώρες και πραγματοποιούν πτήσεις εξοικείωσης με το ιδιαίτερα απαιτητικό ανάγλυφο της Ελλάδας.
Από την άλλη, έγινε γνωστό ότι αυτή η απόφαση της Τουρκίας δεν ήταν η πρώτη.
Όπως αναφέρεται, η Άγκυρα πρόβαλε παρόμοια ένσταση το 2022 στην άσκηση του ΝΑΤΟ Tiger Meet, από την οποία είχε αποσυρθεί.
Τι είχε συμβεί το 1974;
Τον Ιούνιο του 1974, η Ελλάδα κάνοντας μια ανακοίνωση στον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO), γνωστοποίησε ότι ο εθνικός της εναέριος χώρος ήταν 10 μίλια, παρόλο που τα χωρικά της ύδατα στο Αιγαίο Πέλαγος είχαν πλάτος 6 μίλια.
Αντιδρώντας σε αυτό, η Τουρκία τον Αύγουστο του 1974 εξέδωσε τη «ΝΟΤΑΜ 714», δηλώνοντας ότι η εναέρια δικαιοδοσία της εκτεινόταν μέχρι το μέσο του Αιγαίου, δηλαδή μέχρι τον 25ο μεσημβρινό.
Σε απάντηση, η Ελλάδα κήρυξε το Αιγαίο Πέλαγος επικίνδυνη ζώνη με τη «NOTAM 1157».
Μετά από εντάσεις που διήρκεσαν μέχρι τον Απρίλιο του 1975, η Τουρκία υποβάλλοντας μια επίσημη ανακοίνωση στον ICAO γνωστοποίησε ότι δεν αποδέχεται τον εναέριο χώρο των 10 μιλίων που είχε κηρύξει η Ελλάδα.
Στις 5 Μαΐου 1975, στάλθηκε το ίδιο μήνυμα και προς την Ελλάδα, προειδοποιώντας ξεκάθαρα την Αθήνα.
Η Τουρκία ανέφερε ότι το πλάτος των χωρικών υδάτων και του εναέριου χώρου στο Αιγαίο είναι 6 μίλια και ότι οι περιοχές πέραν αυτού είναι διεθνής εναέριος χώρος, καθώς και ότι τα όρια της Γραμμής FIR, η οποία θεσπίστηκε για να ρυθμίζει μόνο τις πολιτικές πτήσεις, δεν αφορούν τα κρατικά αεροσκάφη.
Ενώ η ελληνική πλευρά, ζητάει από όλα τα αεροσκάφη εντός της Γραμμής FIR να υποβάλλουν σχέδιο πτήσης και να εκπληρώνουν ορισμένες υποτιθέμενες διαδικασίες.
Σε αντίθετη περίπτωση, υποβάλλει παράπονα στη Δύση, ισχυριζόμενη ότι η πτήση αποτελεί παραβίαση του ελληνικού εναέριου χώρου.
Το 1980, η πραξικοπηματική τουρκική κυβέρνηση κατήργησε τη «NOTAM 714», με την αιτιολογία ότι υπονόμευε τον τουρισμό στο Αιγαίο.
Παρόλο που η ελληνική πλευρά ισχυρίζεται ότι η Τουρκία αναγνώρισε τις ελληνικές αξιώσεις επικαλούμενη ως δικαιολογία την κατάργηση αυτής της NOTAM, η σχετική ανακοίνωση που είχε υποβάλει η Τουρκία στον ICAO δεν αποσύρθηκε ποτέ.
Στην πραγματικότητα, συνεχίζει το δημοσίευμα, στον σημερινό κόσμο, η μοναδική χώρα που ισχυρίζεται ότι το πλάτος των χωρικών της υδάτων και το πλάτος του εναέριου χώρου της έχουν διαφορετικά μεγέθη, και η οποία εντός της Γραμμής FIR αντιμετωπίζει κρατικά αεροσκάφη ως πολιτικά αεροσκάφη, είναι η Ελλάδα.
Παρόλο που αυτός ο ισχυρισμός της Αθήνας δεν αναγνωρίζεται επίσημα ανά τον κόσμο, οι χώρες του ΝΑΤΟ και της ΕΕ παρέχουν μια de facto υποστήριξη στην Αθήνα, τηρώντας αυτά τα υποτιθέμενα όρια του εναέριου χώρου σε όλες τις δραστηριότητες που οργανώνουν με την Ελλάδα.
«Η Γραμμή FIR δεν είναι εθνικός εναέριος χώρος»:
Σύμφωνα με τους ειδικούς, συνεχίζει ο Τούρκος συντάκτης, δεν υπάρχει καμία σχέση μεταξύ των εννοιών της Γραμμής FIR και του κυριαρχικού εναέριου χώρου.
Ωστόσο, η Ελλάδα, παρουσιάζοντας τη Γραμμή FIR ως τα δικά της εθνικά εναέρια σύνορα, προσπαθεί να εφαρμόζει τους κανόνες που ισχύουν μόνο για τα πολιτικά αεροσκάφη και για τα κρατικά αεροσκάφη, ακόμη και για τα στρατιωτικά.
Λόγω αυτού του μαξιμαλιστικού ισχυρισμού, η Τουρκία πήρε πρωτοβουλίες ενώπιον του ICAO το 1966, το 1968, το 1971 και το 1974 για να αλλαχθεί αυτή η γραμμή.
Ωστόσο, σε καμία από αυτές δεν πήρε το επιθυμητό αποτέλεσμα, καταλήγει το ρεπορτάζ.