Γιατί το Ισραήλ ανατίναξε τους βομβητές της Χεζμπολάχ – Όλο το παρασκήνιο

Λουτρό αίματος σημειώθηκε στον Λίβανο μετά τις ταυτόχρονες εκρήξεις σε πολλούς βομβητές που χρησιμοποιούσε η Χεζμπολάχ, με την οργάνωση να κατηγορεί το Ισραήλ για την άνευ προηγουμένου επιχείρηση.

Ανώτερη πηγή ασφαλείας του Λιβάνου και μια άλλη πηγή δήλωσαν στο πρακτορείο Reuters πως η ισραηλινή υπηρεσία κατασκοπείας, Μοσάντ, τοποθέτησε εκρηκτικά σε 5.000 βομβητές που εισήγαγε η λιβανέζικη οργάνωση Χεζμπολάχ, μήνες πριν από τις εκρήξεις της Τρίτης.

Η επιχείρηση αποτέλεσε μια πρωτοφανή παραβίαση της ασφάλειας της Χεζμπολάχ που είδε χιλιάδες βομβητές να πυροδοτούνται σε ολόκληρο τον Λίβανο, σκοτώνοντας εννέα ανθρώπους και τραυματίζοντας σχεδόν άλλους 3.000, συμπεριλαμβανομένων μαχητών της οργάνωσης και του απεσταλμένου του Ιράν στη Βηρυτό.

Η λιβανέζικη πηγή ασφαλείας ανέφερε ότι οι βομβητές ήταν από την Gold Apollo με έδρα την Ταϊβάν, αλλά η εταιρεία ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι δεν κατασκεύαζε εκείνη τις συσκευές.

Είπε ότι κατασκευάστηκαν από μια εταιρεία με την επωνυμία BAC, η οποία έχει άδεια χρήσης του εμπορικού της σήματος, αλλά δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες.

Η υποστηριζόμενη από το Ιράν Χεζμπολάχ έχει ορκιστεί να προχωρήσει σε αντίποινα κατά του Ισραήλ, ο στρατός του οποίου αρνήθηκε να σχολιάσει τις εκρήξεις.

Το σχέδιο φαίνεται ότι προετοιμαζόταν για πολλούς μήνες, όπως δήλωσαν αρκετές πηγές στο Reuters.

Η ανώτερη πηγή ασφαλείας του Λιβάνου δήλωσε ότι η ομάδα είχε παραγγείλει 5.000 βομβητές από την Gold Apollo, τα οποία σύμφωνα με αρκετές πηγές εισήχθησαν στη χώρα νωρίτερα φέτος.

Ο ιδρυτής της Gold Apollo, Hsu Ching-Kuang, δήλωσε ότι οι βομβητές που χρησιμοποιήθηκαν στην έκρηξη κατασκευάστηκαν από μια εταιρεία στην Ευρώπη που είχε το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το εμπορικό σήμα της εταιρείας, το όνομα της οποίας δεν μπορούσε να επιβεβαιώσει αμέσως.

Η εταιρεία σε ανακοίνωσή της κατονόμασε την BAC ως την εταιρεία, αλλά ο Hsu αρνήθηκε να σχολιάσει την τοποθεσία της.

«Το προϊόν δεν ήταν δικό μας. Είχε μόνο το εμπορικό σήμα μας πάνω του», δήλωσε ο Hsu στους δημοσιογράφους στα γραφεία της εταιρείας στη βόρεια πόλη της Ταϊβάν, Νέα Ταϊπέι, την Τετάρτη.

Η ανώτερη πηγή ασφαλείας του Λιβάνου αναγνώρισε μια φωτογραφία του μοντέλου του βομβητή, ένα AR-924, το οποίο όπως και άλλοι βομβητές λαμβάνει και εμφανίζει ασύρματα μηνύματα κειμένου, αλλά δεν μπορεί να πραγματοποιήσει τηλεφωνικές κλήσεις.

Η Gold Apollo ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι το μοντέλο AR-924 παράγεται και πωλείται από την BAC.

Γιατί χρησιμοποιούν βομβητές

Οι μαχητές της Χεζμπολάχ χρησιμοποιούν βομβητές ως μέσο επικοινωνίας σε μια προσπάθεια να αποφύγουν τον εντοπισμό τοποθεσίας από το Ισραήλ, όπως ανέφεραν στο Reuters δύο πηγές που γνωρίζουν τις επιχειρήσεις της οργάνωσης φέτος.

Πάντως, η ανώτερη λιβανέζικη πηγή είπε ότι οι συσκευές είχαν τροποποιηθεί από την υπηρεσία κατασκοπείας του Ισραήλ «σε επίπεδο παραγωγής».

«Η Μοσάντ εισήγαγε μια πλακέτα στο εσωτερικό της συσκευής που έχει εκρηκτικό υλικό.

»Είναι πολύ δύσκολο να το ανιχνεύσει κανείς με οποιοδήποτε μέσο. Ακόμη και με οποιαδήποτε συσκευή ή σαρωτή», είπε η πηγή.

Πρόσθεσε ότι 3.000 από τους βομβητές εξερράγησαν όταν τους στάλθηκε ένα κωδικοποιημένο μήνυμα, ενεργοποιώντας ταυτόχρονα τα εκρηκτικά.

Μια άλλη πηγή ασφαλείας δήλωσε στο Reuters ότι μέχρι και τρία γραμμάρια εκρηκτικών ήταν κρυμμένα στους νέους βομβητές και είχαν περάσει «απαρατήρητοι» από τη Χεζμπολάχ για μήνες.

Ο Hsu δήλωσε ότι δεν γνώριζε πώς οι βομβητές θα μπορούσαν να έχουν παγιδευτεί για να εκραγούν.

New York Times: Πώς το Ισραήλ παγίδευσε και πυροδότησε τα εκρηκτικά στους βομβητές που η Χεζμπολάχ αγόρασε από την Ταϊβάν

Σύμφωνα με Αμερικανούς και διεθνείς αξιωματούχους που μίλησαν στη New York Times, οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ κατάφεραν να παγιδεύσουν βομβητές, με μικρές ποσότητες εκρηκτικών υλών, που η Χεζμπολάχ του Λιβάνου είχε προμηθευτεί από την Ταϊβάν, και τους πυροδότησαν την Τρίτη.

Οι πηγές της εφημερίδας, που εκφράστηκαν υπό τον όρο να μην κατονομαστούν, έδωσαν κάποιες λεπτομέρειες για την επιχείρηση αυτή άνευ προηγουμένου.

Οι μικρές συσκευές της κατασκευάστριας Gold Apollo της Ταϊβάν παγιδεύτηκαν από τις ισραηλινές υπηρεσίες προτού φθάσουν στον Λίβανο, σύμφωνα με τις πηγές.

Μερικές δεκάδες γραμμάτια εκρηκτικής ύλης -ως και 57 γραμμάρια- τοποθετήθηκαν πλάι στην μπαταρία των βομβητών αυτών, μαζί με πυροκροτητές, διευκρινίζεται στο δημοσίευμα.

Στις 15.30 στον Λίβανο μήνυμα που έμοιαζε να εστάλη από την ηγεσία της Χεζμπολάχ έφθασε στις συσκευές, κάνοντάς τις να ηχήσουν για αρκετά δευτερόλεπτα, και κατόπιν πυροδοτήθηκαν τα εκρηκτικά, σύμφωνα με τις πηγές.

Πάνω από 3.000 δείγματα, κυρίως του μοντέλου AP924, είχαν παραγγελθεί από το λιβανικό κίνημα στην εταιρεία Gold Apollo της Ταϊβάν, πάντα κατά τους Τάιμς.

Οι πληροφορίες της αμερικανικής εφημερίδας συνάδουν με τη θεωρία, που διατύπωσαν αρκετοί ειδικοί, κατά την οποία οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες μπόρεσαν να παρεισφρήσουν στην αλυσίδα εφοδιασμού της Χεζμπολάχ και να σχεδιάσουν την ενέργεια.

«Προτρέπω όλους να απόσχουν από οποιαδήποτε περαιτέρω ενέργεια ή πολεμική ρητορική»

Η ειδική συντονίστρια των Ηνωμένων Εθνών για τον Λίβανο, Τζανίν Χένις-Πλάσχερτ, εξέφρασε τη λύπη της για το μπαράζ εκρήξεων.

Η κ. Πλάσχερτ υπενθύμισε σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς ότι σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, οι άμαχοι δεν αποτελούν στόχο και πρέπει να προστατεύονται ανά πάσα στιγμή.

«Οι εξελίξεις σήμερα σηματοδοτούν μια εξαιρετικά ανησυχητική κλιμάκωση σε ένα ήδη απαράδεκτα ασταθές πλαίσιο.

»Ενώ ο πλήρης αντίκτυπος της επίθεσης εκτυλίσσεται ακόμη, προτρέπω όλους τους ενδιαφερόμενους παράγοντες να απόσχουν από οποιαδήποτε περαιτέρω ενέργεια ή πολεμική ρητορική, η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει μια ευρύτερη ανάφλεξη που κανείς δεν μπορεί να αντέξει», ανέφερε.

Η ειδική συντονίστρια για τον Λίβανο υπογράμμισε την επείγουσα ανάγκη αποκατάστασης της ηρεμίας και καλεί όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς να δώσουν προτεραιότητα στη σταθερότητα. «Διακυβεύονται πάρα πολλά για να κάνουμε κάτι λιγότερο» σημείωσε.

Γιατί αποφάσισαν να τους ανατινάξουν

Το Ισραήλ αποφάσισε να ανατινάξει τους βομβητές που είχαν πάνω τους μέλη της Χεζμπολάχ στον Λίβανο και τη Συρία την Τρίτη 17/9, λόγω ανησυχιών ότι η μυστική επιχείρησή τους είχε ανακαλυφθεί, όπως δήλωσαν τρεις Αμερικανοί αξιωματούχοι.

Η επίθεση έλαβε χώρα, καθώς αυξάνονται οι εντάσεις μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ, για τις οποίες οι Αμερικανοί αξιωματούχοι εκφράζουν ανησυχίες ότι θα καταλήξουν σε πόλεμο.

«Ή θα το έκαναν τώρα ή θα έχαναν την ευκαιρία», δήλωσε στο AXIOS ένας Αμερικανός αξιωματούχος, όταν ρωτήθηκε γιατί επελέγη από το Ισραήλ η συγκεκριμένη χρονική στιγμή για την επίθεση.

Η Χεζμπολάχ απείλησε να αντεπιτεθεί για την επιχείρηση με τους βομβητές, η οποία σκότωσε τουλάχιστον εννέα άτομα, μεταξύ των οποίων ένα παιδί, και τραυμάτισε άλλους 2.800 ανθρώπους.

Η Χεζμπολάχ είπε ότι πολλά μέλη των στρατιωτικών μονάδων και ιδρυμάτων της ήταν μεταξύ των θυμάτων.

Το πρωί της Τετάρτης 18/9, η οργάνωση εξέδωσε μια δήλωση λέγοντας ότι πρόκειται να συνεχίσει τις μάχες εναντίον του Ισραήλ κατά μήκος των συνόρων, αλλά θα υπάρξει και ξεχωριστή εκδίκηση για την αιματηρή επίθεση της Τρίτης, προσθέτοντας ότι το Ισραήλ θα πρέπει να αναμένει αντίποινα για την επιχείρηση.

Πρώην Ισραηλινός αξιωματούχος με γνώση της επιχείρησης είπε ότι οι ισραηλινές υπηρεσίες πληροφοριών σχεδίαζαν να χρησιμοποιήσουν τους παγιδευμένους βομβητές που κατάφεραν να «φυτέψουν» στις τάξεις της Χεζμπολάχ, για ένα αιφνιδιαστικό χτύπημα στην προσπάθεια να «ακρωτηριάσουν» την οργάνωση.

Τις τελευταίες ημέρες, όμως, οι Ισραηλινοί ηγέτες ανησυχούσαν ότι η Χεζμπολάχ μπορεί να ανακαλύψει τους βομβητές.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαμίν Νετανιάχου, οι κορυφαίοι υπουργοί του και οι αρχηγοί των ισραηλινών αμυντικών δυνάμεων και των υπηρεσιών πληροφοριών αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν το σύστημα τώρα, αντί να πάρουν το ρίσκο να εντοπιστούν από τη Χεζμπολάχ, όπως δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος.

Η πρώτη αναφορά για τις ανησυχίες των Ισραηλινών που οδήγησαν στην απόφαση να πυροδοτηθούν τα εκρηκτικά έγινε από το Al-Monitor, που μετέδωσε ότι δύο στελέχη της Χεζμπολάχ εξέφρασαν υποψίες σχετικά με τους βομβητές τις τελευταίες ημέρες.

Όταν ο κορυφαίος σύμβουλος του προέδρου Μπάιντεν, Άμος Χόχσταϊν, επισκέφθηκε το Ισραήλ τη Δευτέρα, ο Νετανιάχου, ο ισραηλινός υπουργός Άμυνας, Γιόαβ Γκάλαντ, και άλλοι ανώτεροι αξιωματούχοι συμμετείχαν σε πολύωρες διαβουλεύσεις γύρω από τους κινδύνους αποκάλυψης της επιχείρησης.

Όταν συναντήθηκαν με τον Χόχσταϊν, δεν του φανέρωσαν το παραμικρό για το τι συνέβαινε στο παρασκήνιο, όπως δήλωσε Αμερικανός αξιωματούχος.

Το απόγευμα της Τρίτης, αρκετά λεπτά πριν οι βομβητές αρχίσουν να εκρήγνυνται σε όλο τον Λίβανο, ο Γκάλαντ τηλεφώνησε στον υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν, και του είπε ότι το Ισραήλ επρόκειτο να πραγματοποιήσει σύντομα επιχείρηση στον Λίβανο, χωρίς όμως να δώσει συγκεκριμένες λεπτομέρειες.

Ένας Αμερικανός αξιωματούχος είπε ότι οι Ισραηλινοί δεν έδωσαν στις ΗΠΑ λεπτομέρειες για την επιχείρηση, αλλά πρόσθεσε ότι η κλήση του Γκάλαντ ήταν μια προσπάθεια να αποφευχθεί η παραμονή των ΗΠΑ στο σκοτάδι.

Ωστόσο, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν ότι δεν θεωρούν την κλήση του Γκάλαντ ως σοβαρή ειδοποίηση.

«Δεν γνωρίζαμε αυτή την επιχείρηση και δεν εμπλεκόμασταν», δήλωσε στους δημοσιογράφους την Τρίτη ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μάθιου Μίλερ.