JISS: Ποια είναι η ατζέντα για την Ανατολική Μεσόγειο; – Να προετοιμαστούμε για πόλεμο χωρίς αυταπάτες

«Ποια είναι η ατζέντα για την Ανατολική Μεσόγειο;» τιτλοφορείται άρθρο του Ισραηλινού καθηγητή Εφραίμ Ινμπάρ (Efraim Inbar), προέδρου της δεξαμενής σκέψης JISS (Jerusalem Institute for Strategy and Security).

«Απαιτείται μια πιο συνεκτική ατζέντα κοινής εξωτερικής πολιτικής για την ενίσχυση της στρατηγικής σημασίας της εταιρικής σχέσης Αθήνας-Ιερουσαλήμ-Λευκωσίας», αναφέρει ο υπότιτλος και στο άρθρο γράφει:

Τα τελευταία χρόνια, Κύπρος, Ελλάδα και Ισραήλ έχουν εντείνει σημαντικά τις πολιτικές, ενεργειακές και στρατιωτικές σχέσεις τους.

Η πολιτική ηγεσία των χωρών συνεδριάζει τακτικά.

Συντονίζουν τις ενεργειακές τους πολιτικές, ιδιαίτερα στα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο.

Επιπλέον, ίδρυσαν το Φόρουμ Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF), συμπεριλαμβανομένων της Αιγύπτου, της Ιταλίας, της Ιορδανίας και της Παλαιστινιακής Αρχής (PA).

Αυτό έγινε μια πλατφόρμα περιφερειακής συνεργασίας για την ανάπτυξη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη Μεσόγειο.

Επιπλέον, τα τρία κράτη πραγματοποιούν διάφορες στρατιωτικές ασκήσεις βελτιώνοντας τις δυνατότητές τους.

Πρόσθετες αλληλεπιδράσεις σε άλλους τομείς εδραιώνουν αυτή την ευθυγράμμιση, η οποία έχει πολιτική και στρατηγική συνέπεια.

Για παράδειγμα, συνέβαλε στην αλλαγή πολιτικής της Τουρκίας έναντι των Συμφωνιών του Αβραάμ και του Ισραήλ.

Απαιτείται μια πιο συνεκτική ατζέντα κοινής εξωτερικής πολιτικής για την ενίσχυση της στρατηγικής σημασίας της εταιρικής σχέσης Αθήνας-Ιερουσαλήμ-Λευκωσίας.

Το πρώτο θέμα της ημερήσιας διάταξης είναι ο καλύτερος συντονισμός στην Ουάσιγκτον για την ευαισθητοποίηση των Ηνωμένων Πολιτειών στις περιφερειακές πραγματικότητες, καθώς δεν φαίνεται να έχουν μια συνεκτική πολιτική έναντι αυτής της περιοχής.

Η Ουάσιγκτον έχει εμμονή με τα ανθρώπινα δικαιώματα στην προσέγγισή της στην Αίγυπτο, το πιο σημαντικό αραβικό κράτος.

Στη Λιβύη, κλίνει προς τα ισλαμιστικά στοιχεία.

Το αποκορύφωμα της στρατηγικής μυωπίας ήταν η ακύρωση της υποστήριξής των ΗΠΑ για τον αγωγό EastMed (για υποτιθέμενους περιβαλλοντικούς λόγους) που σχεδιάστηκε να φέρει ενέργεια στην Ευρώπη λίγες εβδομάδες πριν από τον πόλεμο της Ουκρανίας, που προκάλεσε μια ενεργειακή κρίση.

Αυτή η [αμερικανική] κυβέρνηση χρειάζεται καλύτερη εστίαση όταν προσεγγίζει την περιοχή.

Καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες στρέφουν την προσοχή τους στην Κίνα για ευνόητους λόγους, η περιοχή της ανατολικής Μεσογείου θα τραβήξει ακόμη λιγότερη αμερικανική προσοχή.

Ωστόσο, η αύξηση των τιμών της ενέργειας μπορεί να επιβραδύνει την αμερικανική αποχώρηση από την ευρύτερη Μέση Ανατολή.

Αυτή η περίοδος θα πρέπει να αξιοποιηθεί για να διασφαλιστεί μια καλύτερη αμερικανική κατανόηση της αξίας της τριμερούς ευθυγράμμισης.

Ευθυγράμμιση με την Αίγυπτο, όχι με την Τουρκία

Το δεύτερο θέμα της κοινής ημερήσιας διάταξης αφορά την Αίγυπτο, μέλος του EMGF και ιστορικό αντίπαλο της Τουρκίας.

Επιπλέον, η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν προωθήσει στρατιωτικές σχέσεις με την Αίγυπτο ενόψει των απειλών για την ασφάλεια και για να βοηθήσουν στην υπεράσπιση των συμφερόντων τους στην ανατολική Μεσόγειο.

Ωστόσο, η Αίγυπτος είναι απρόθυμη να ενταχθεί στην ελληνική ευθυγράμμιση με το Ισραήλ, παρά τη σημαντική βελτίωση των σχέσεων Καΐρου-Ιερουσαλήμ.

Απαιτούνται προσπάθειες για την ενσωμάτωση της Αιγύπτου στη διαμόρφωση.

Η συμμετοχή της Αιγύπτου στον όμιλο θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα επωφελής για τα τέσσερα κράτη.

Το τρίτο κοινό ζήτημα είναι η Τουρκία, μια ρεβιζιονιστική δύναμη που εμψυχώνεται από νεο-οθωμανικές και ισλαμιστικές παρορμήσεις.

Μετριάστηκε η συμπεριφορά της για διάφορους λόγους, αλλά όσο ηγέτης της είναι ο Ταγίπ Ερντογάν, οι δυνατότητες για αταξίες είναι μεγάλες.

Ωστόσο, η έξοδος των ΗΠΑ από την περιοχή και η αποδυναμωμένη Ρωσία παρέχουν μεγαλύτερη ελευθερία δράσης στην Τουρκία (και σε άλλες περιφερειακές δυνάμεις).

Ο πόλεμος της Ουκρανίας υπογράμμισε τη στρατηγική σημασία της τοποθεσίας της Τουρκίας.

Επιπλέον, οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να διστάζουν να πιέσουν την Άγκυρα να αποφύγει την ώθησή της στα χέρια της Ρωσίας.

Αυτές οι εξελίξεις θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν τον τουρκικό τυχοδιωκτισμό.

Η συγκράτηση της Τουρκίας θα συνεχίσει να αποτελεί σημαντική πρόκληση.

Ένα τέταρτο κοινό ζήτημα σχετίζεται με τη νέα ομάδα West Asia Quad των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ινδίας, του Ισραήλ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ).

Το Νέο Δελχί επιχειρεί να οικοδομήσει μια εναλλακτική στην κινεζική επιχείρηση Belt and Road [Δρόμος του Μεταξιού] συνδέοντας την Ινδία με τη Μεσόγειο μέσω των ΗΑΕ και του Ισραήλ.

Ένα τέτοιο εγχείρημα θα κάνει αγαπητούς τους συμμετέχοντες στην Ουάσιγκτον.

Το Ισραήλ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τα ελληνικά κράτη θα πρέπει να προωθήσουν αυτήν την εναλλακτική.

Επιπλέον, η καθιέρωση αυτού του Quad θα ενισχύσει τις Συμφωνίες του Αβραάμ, οι οποίες είναι νέες και εύθραυστες.

Οι άνθρωποι στον Κόλπο δεν έχουν ακόμη εσωτερικεύσει τα εγγενή πλεονεκτήματα της αναγνώρισης του εβραϊκού κράτους.

Επιπλέον, οι Συμφωνίες του Αβραάμ εξαρτώνται από το ότι το Ισραήλ θα εκπληρώσει την προσδοκία ότι θα τερματίσει την ιρανική απειλή.

Η Ουκρανία μας υπενθύμισε ότι ο πόλεμος εξακολουθεί να είναι μια επιλογή πολιτικής ακόμη και στην Ευρώπη.

Η ανατολική Μεσόγειος και η Μέση Ανατολή είναι περιοχές με συγκρούσεις και πιο πολεμικές από την Ευρώπη.

Αλίμονο, το διεθνές δίκαιο και οι εγγυήσεις έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικές στην αποτροπή επιθετικών κρατών.

Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη για εκείνους που αντιλαμβάνονται την αιώνια χαοτική φύση του διεθνούς συστήματος όπου δεν υπάρχει «διεθνής χωροφύλακας» για τη διατήρηση του νόμου και της τάξης.

Αυτό σημαίνει ότι τα κράτη που ανήκουν στη γραμμή Αθήνας-Ιερουσαλήμ-Λευκωσίας πρέπει να προετοιμαστούν για πόλεμο χωρίς αυταπάτες.

Ενώ οι ενδοευθυγραμμιστικές σχέσεις πρέπει να ενισχυθούν, αξίζει να θυμόμαστε ότι δεν πρόκειται για συμμαχία.

Το Ισραήλ θα πρέπει να είναι το πρότυπο και το δόγμα της αυτοδυναμίας του πρέπει βρει μιμητές.

Κάθε κράτος πρέπει να επενδύσει στην άμυνα και να ενισχύσει τις στρατιωτικές δυνατότητες και την αποτροπή. Η αδυναμία πάντα προκαλεί επιθετικότητα.

Η εφαρμογή αυτής της ατζέντας αποτελεί επιτακτική ανάγκη για την εθνική ασφάλεια για την ευθυγράμμιση και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να την προωθήσουν ενεργά.

Επιπλέον, θα μπορούσε να προσφέρει μια μικρή σταθερότητα σε μια κακή γειτονιά.

Η Αθήνα και η Ιερουσαλήμ, οι ιδρυτικοί λίθοι του δυτικού πολιτισμού, πρέπει να δείξουν το δρόμο στον υπόλοιπο κόσμο.