Η Τουρκία αισθάνεται περικυκλωμένη από μία «ανίερη» συμμαχία δυτικών συμμάχων και Αράβων, όπως και στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, που επιθυμούν -όπως και τότε- τον στραγγαλισμό και διαμελισμό της. Αυτές οι λέξεις χρησιμοποιούνται τα τελευταία χρόνια στον τουρκικό Τύπο για να περιγράψουν τη «συνωμοσία».
Στην πραγματικότητα κανείς δεν την περικύκλωσε, μόνη της απομονώθηκε, εξαιτίας της ιμπεριαλιστικής και έκνομης συμπεριφοράς της από το ξέσπασμα της λεγόμενης «αραβικής άνοιξης» (2011) και μετά.
Μόνη της αποφάσισε να καταστεί γεωπολιτικό πρόβλημα και εστία αποσταθεροποίησης ολόκληρης της περιοχής, από τη στιγμή που αποφάσισε να ανασυστήσει το νεο-οθωμανικό χαλιφάτο, υλοποιώντας την ατζέντα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, εγκαταλείποντας το 2012 το περιβόητο «δόγμα Νταβούτογλου» για «μηδενικά προβλήματα» με τους γείτονες.
Την ανατροπή αυτή δεν την έκανε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εν αγνοία του τότε υπουργού Εξωτερικών του.
Την εξήγγειλε όσο πιο επίσημα γινόταν ο ίδιος ο Αχμέτ Νταβούτογλου με ομιλία του στις 14 Ιουλίου 2012 στην Οξφόρδη, στη 48η εκδήλωση του Ιδρύματος Ditchley, με θέμα «Ο μεταβαλλόμενος κόσμος, η αλλαγή της Εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας».
Και έχει τη σημασία του αυτό, διότι σήμερα ο Αχμέτ Νταβούτογλου αυτοπροβάλλεται ως η «μετριοπαθής» φωνή απέναντι στον «ακραίο» Ερντογάν, ενώ όλες τις αποφάσεις τις λάμβαναν από κοινού, εάν όχι τις σχεδίαζε εκείνος.
Όπως έγραφε χαρακτηριστικά στο «Βήμα» στις 6 Αυγούστου 2012 ο Θάνος Τριανταφύλλου, τότε υποψήφιος Διδάκτορας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης, «η αλλαγή της Εξωτερικής Πολιτικής της Τουρκίας έλαβε χώρα πιο γρήγορα από ό,τι περιμέναμε. (…) Στο πλαίσιο αυτό η σημερινή (2012) Τουρκία προωθεί την δημιουργία σχέσεων αλληλεξάρτησης με όλες σχεδόν τις χώρες των περιοχών τις οποίες βάσει του δόγματος “Νταβούτογλου” προσπαθεί να καταστήσει ως ζώνες επιρροής.
»Ταυτόχρονα όμως, προσπαθεί να δρα συμπληρωματικά στα συμφέροντα των παγκοσμίων παικτών στην περιοχή όπως η Ρωσία, η Κίνα, η ΕΕ και οι ΗΠΑ.
»Συνακόλουθα αυτό που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια είναι η σύσφιξη των Ρώσο-τουρκικών οικονομικών σχέσεων…», επιλέγοντας να επιβεβαιώσει δυναμικά «τον τίτλο του μεγάλου φαβορί, στην διαμάχη για την περιφερειακή ηγεμονία στο χώρο της Μέσης Ανατολής και της Μεσογείου. (…) Στη γεωπολιτική, όπως και στην οικονομία κάθε κρίση συνιστά και ευκαιρία.
»Απομένει να αποδειχτεί εάν αυτή η κρίση συνιστά ευκαιρία για να επιβάλλει την ταυτότητα της Περιφερειακής δύναμης ή προκαλεί νέα κλιμάκωση και ανακατάταξη στον χάρτη της Μεσογείου».