Η τελική παρτίδα της αμερικανοτουρκικής σύρραξης ξεκίνησε – «Εχθρικοί σύμμαχοι»

Το μακρύ και βασανιστικό παιχνίδι των αμερικανικών κυρώσεων κατά της Τουρκίας με αφορμή την προμήθεια των ρωσικών πυραύλων S-400 ξεκίνησε.

Η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε επισήμως ότι απομακρύνουν την Τουρκία από το πρόγραμμα του μαχητικού αεροσκάφους F-35 και αυτό είναι μόνο η αρχή.

Όχι μόνο για τις ΗΠΑ αλλά και για την Τουρκία.

Ας πάρουμε τα δεδομένα όμως από την αρχή.

Η Τουρκία επιλέγει… Ρωσία

Η Τουρκία προχωρώντας στην προμήθεια και την εγκατάσταση των ρωσικών S-400 δεν έκανε μια κίνηση εξοπλιστικού χαρακτήρα.

Έκανε μια γεωστρατηγική τοποθέτηση και επιλογή.

Επέλεξε να απομακρυνθεί από την Δύση και να στραφεί στην Ρωσία.

Με την τακτική «ένα βήμα τη φορά» έκανε το πιο σημαντικό βήμα. Το πρώτο και το σημαντικότερο.

Μια δυτική – νατοϊκή χώρα επέλεξε να προμηθευτεί και να είναι συμπαραγωγός στο κορυφαίο στρατιωτικό όπλο που έχει η Ρωσία, δηλαδή το αντίπαλο δέος και «εχθρός» του ΝΑΤΟ, για να αποτρέψει μια νατοϊκή επίθεση.

Η Τουρκία λοιπόν δεν επέλεξε απλά ένα εξοπλιστικό εργαλείο που το προσφέρει απλά η ρωσική αμυντική βιομηχανία.

Επέλεξε ένα δρόμο που οδηγεί σε μια εντελώς διαφορετική γεωπολιτική κατεύθυνση από αυτή που γνωρίζαμε μέχρι τώρα.

Όλα αυτά είχαν διαφανεί από την Συρία, όπου εκεί ήταν η πρώτη σημαντική διαφοροποίηση της Τουρκίας από το δυτικό άρμα και η προσκόλλησή της στο ρωσικό άξονα σκέψης και διαχείρισης της κατάστασης στην χώρα αυτή.

Εχθρική συμμαχία

Το βασικό ερώτημα πλέον είναι ένα: Ο νέος δρόμος της Τουρκίας που οδηγεί σε στρατηγική απομάκρυνση από την Δύση και σε συμπόρευση με την Μόσχα είναι οριστικός και αμετάκλητος;

Αν το δούμε μέσα από τις κινήσεις της Τουρκίας, είναι δύσκολο να φανταστούμε πώς θα μπορούσε να ξεπεραστεί η κρίση στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις και να επιστρέψει η κανονικότητα όπως την γνωρίζαμε από την δεκαετία του 50 και μετά.

Ίσως είναι καλύτερα να το δούμε και να το κρίνουμε μέσα από τις κινήσεις των ΗΠΑ.

Τον άλλο σημαντικό πόλο αυτής της πρωτόγνωρης γεωπολιτικής «σύρραξης» μεταξύ δύο συμμάχων που κινούνται περισσότερο ως εχθροί.

Οι ΗΠΑ είχαν προειδοποιήσει την Τουρκία να μην προμηθευτούν τους ρωσικούς πυραύλους γιατί θα προχωρούσαν σε κυρώσεις.

Η πρώτη κύρωση θα ήταν η αποπομπή της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F35. Το οποίο και έγινε.

Δηλαδή οι ΗΠΑ στην ουσία δεν επιτρέπουν στην Τουρκία να έχουν πρόσβαση σε ένα από τα προηγμένα στρατιωτικά όπλα της δυτικής στρατιωτικής μηχανής.

Κι εδώ τα πράγματα περιπλέκονται ακόμη περισσότερο.

Δηλαδή η Τουρκία που είναι μετά τις ΗΠΑ και την Γαλλία ουσιαστικά ο τρίτος μεγαλύτερος στρατός του ΝΑΤΟ, που μάλιστα βρίσκεται στο πιο νευραλγικό γεωγραφικό σημείο της Μέσης Ανατολής, δεν θα μπορεί να έχει προηγμένα όπλα της Δύσης για να προστατεύσει και να στηρίξει την Δύση ως νατοϊκή χώρα.

Ο Γκράμσι, ο Ιονέσκο και το γεωπολιτικό παράδοξο

Σε όλες τις μεταβατικές περιόδους όπου δεν έχουν καθίσει ακόμη οι τεκτονικές μετακινήσεις συνυπάρχει το παλιό με το νέο.

Το παλιό δεν έχει πεθάνει, το νέο φαίνεται αλλά δεν έχει γεννηθεί με αποτέλεσμα να δημιουργούνται τεράστια κενά λογικής.

Η αμερικανοτουρκική κρίση έχει αυτό το χαρακτηριστικό που ενώ όλοι «ξέρουν», προσποιούνται ότι δεν ξέρουν.

Αντί να πουν αυτό που θέλουν για το νέο που έρχεται, λένε αυτό που πρέπει να πουν για το παρελθόν που δεν έχει έχει πεθάνει.

Είναι η μαύρη τρύπα της γεωπολιτικής ανάλυσης είναι το σημείο που ο Αντόνιο Γκράμσι συναντά τον Ευγένιο Ιονέσκο.

Και το γεωπολιτικό παράδοξο γίνεται σκηνικό ενός ιδιότυπου θεάτρου του παραλόγου που μπλέκεται περισσότερο αφού μαζί με το ρίσκο της ιστορικής ρήξης δύο πρώην συμμάχων είναι βαρύ τόσο στο εσωτερικό πολιτικό παιχνίδι των ΗΠΑ ο και στο διεθνές περιβάλλον.

Το ιδιότυπο παιχνίδι του blame game, δηλαδή ποιος θα αναλάβει την ευθύνη της ρήξης μετατρέπει την αμερικανοτουρκική σύρραξη αργή σχεδόν βασανιστικά αρχή.

Κανείς στην Ουάσιγκτον δεν θέλει την ευθύνη ενός νέου Ιράν.

Από την άλλη ο Ερντογάν απέκτησε αντίπαλο δέος.

Λέγεται Εκρέμ Ιμάμογλου και είναι ο νέος δήμαρχος Κωνσταντινούπολης.

Στην ουσία είναι ο κεμαλιστής αντίπαλος που πολλοί θεωρούν ότι περιμένει το στραβοπάτημα του Τούρκου σουλτάνου για να αναδειχθεί.

Ο Ερντογάν όμως απέκτησε και εσωτερικούς εχθρούς.

Όλοι οι σημαντικοί παίκτες του ΑΚΡ με τον ένα ή τον άλλο τρόπο έχουν απομακρυνθεί από τον Ερντογάν και παίζουν το παιχνίδι της επόμενης ημέρας.

Όταν και όποτε αυτή υπάρξει.

Πρόσφατα κινήθηκε στην κατεύθυνση αυτή και ο Α. Μπαμπατζάν, πρώην υπεύθυνος για την ευρωπαϊκή πολιτική.

Και μετά τι;

Τώρα πλέον τα βλέμματα είναι στραμμένα στην Άγκυρα και τον τρόπο που θα αντιδράσει στην απόφαση των ΗΠΑ να την αποπέμψει από το πρόγραμμα των F35.

Η δράση γεννά αντίδραση και ήδη στην Τουρκία τα σενάρια για ακόμη μεγαλύτερη στροφή στη Ρωσία, για τη προμήθεια μαχητικών αεροσκαφών πλέον θεωρούνται δεδομένα.

Το ενδιαφέρον είναι ότι μπαίνει πλέον και ο ρωσικός παράγοντας στην μέση.

Ο Ζιρινόφσκι, ο εθνικιστής Ρώσος πολιτικός, φαίρεται να δηλώνει ότι η Τουρκία θα φύγει από το ΝΑΤΟ επικαλούμενος συζήτηση με τον Ερντογάν.

Τα ρωσικά μίντια αναφέρουν ότι σε πιθανή κλιμάκωση αναμένεται να μπει από την Τουρκία και το κλείσιμο των Δαρδανελίων.

Αν αυτά ακούγονται εν μέρει ακραία, αυτό πλέον που θεωρείται δεδομένο είναι το κλείσιμο της βάσης του Ιντσιρλίκ.

Η άλλοτε μεγαλύτερη και σημαντικότερη αμερικανική βάση στα Άδανα, η βάση που βρίσκεται πιο κοντά από κάθε άλλη στην Μέση Ανατολή υπολειτουργεί ήδη από το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016.

Η Τουρκία θεωρεί την βάση αυτή άμεσα συνδεδεμένη με το πραξικόπημα και επειδή παίζει με τα σύμβολα και τις συμβολικές κινήσεις, ο Ερντογάν θα φλερτάρει με το οριστικό κλείσιμο της της βάσης είτε τώρα είτε στο επόμενο βήμα της κλιμάκωσης.

Κι οι ΗΠΑ τι θα πράξουν στην συνέχεια;

Η τακτική που θα ακολουθήσει η Ουάσιγκτον είναι περίπου δεδομένη μετά την χθεσινή συνέντευξη Τύπου του Πενταγώνου όπου ανακοινώθηκαν και οι λεπτομέρειες για την αποπομπή της Τουρκίας από το πρόγραμμα παραγωγής των F35.

«Βήμα-Βήμα», με το σταγονόμετρο.

Όπως φάνηκε ξεκάθαρα θα υπάρχει μία απάντηση των ΗΠΑ σε κάθε κίνηση της Τουρκίας. Αντίστοιχη ίσως και λίγο μεγαλύτερη.

Αυτό που είχε όμως μεγάλο ενδιαφέρον ήταν το ύφος και η σημειολογία των λέξεων στην συνέντευξη Τύπου του Πενταγώνου.

Πουθενά δεν υπήρξε πολεμική. Πουθενά δεν υπήρξαν ακραίοι, ούτε καν αιχμηροί χαρακτηρισμοί.

Η βάση όλων των τοποθετήσεων ήταν ότι η Τουρκία παραμένει στρατηγικός σύμμαχος.

Έλεγαν και επέμεναν ότι «εμείς εξακολουθούμε να θεωρούμε την Τουρκία ως στρατηγικό σύμμαχο».

Η Τουρκία το θεωρεί ακόμη; Αν το θεωρεί ας πράξει αναλόγως!

Αν όχι, τότε όλα θα αλλάξουν.

Οπότε θα πεθάνει το παλιό και θα γεννηθεί το καινούργιο στις μεταξύ τους σχέσεις.

Ως τότε άλλοτε θα συμπεριφέρονται ως πρώην σύμμαχο και άλλοτε ως εν δυνάμει εχθροί. Δηλαδή θα είναι «εχθρικοί σύμμαχοι»!