Το Πατριαρχείο Μόσχας θεωρεί την Ουκρανική Εκκλησία «υποτελή» και το Οικ. Πατριαρχείο «σχισματικό»

«Των εχθρών τα φουσάτα περάσαν…» -Ηρωικό εμβατήριο

Το έχει η παράδοση στην Εκκλησία της Ρωσίας η τελευταία συνεδρία της Ι. Συνόδου να πραγματοποιείται τις τελευταίες ημέρες του Δεκεμβρίου, προσδίδοντας με αυτόν τον τρόπο σε ένα σύνηθες γεγονός μια… ιδιαίτερη «εσχατολογική» διάσταση.

Έτσι και οι αποφάσεις που λαμβάνονται στα «έσχατα» του έτους αποκτούν μια «φουτουριστική» υπόσταση, εφόσον θα προσδιορίσουν την πορεία που θα ακολουθήσει η Εκκλησία 13 ημέρες μετά την έναρξη του κοσμικού νέου έτους.

Και αυτή η συνεδρία της Ι. Συνόδου, επιβεβαιώνοντας κατά την άποψη του γράφοντος τα παραπάνω, βρίθει πολλών ενδιαφερόντων σημειολογικών λεπτομερειών, μερικές από τις οποίες παρουσιάζουμε κατωτέρω με μια υποσημείωση: αυτό που προκαλεί το ενδιαφέρον του συντάκτη του παρόντος πονήματος, ίσως να αφήνει αδιάφορο τον επιμελή αναγνώστη της ΚΑΘΕΔΡΑΣ και γι’ αυτό ζητά (ο συντάκτης) εκ των προτέρων την συγνώμη και την ανοχή των φίλων της παρούσης ιστοσελίδας.

Πρώτα από όλα, εξετάζοντας το ποιοι συμμετείχαν σε αυτή την συνεδρία ανακαλύψαμε όχι μόνο το όνομα του υπερηφάνως ανεξάρτητου επί κεφαλής της Εκκλησίας του Πατριαρχείου Μόσχας στην Ουκρανία, γνωστής και ως «Ορθόδοξη και μοναδική κανονική Εκκλησία στην Ουκρανία, ουδεμίας σχέσεως έχουσα με κάποιο κέντρο στην αλλοδαπή» και μονίμου μέλους της Ι. Συνόδου του Πατριαρχείου Μόσχας μητροπολίτου Ονούφριου, αλλά έκπληκτοι διαβάσαμε και το όνομα του περιβόητου μητροπολίτου Ζαπορόζιε και Μελιτουπόλεως Λουκά!

Μα για σταθείτε… ο Ονούφριος δεν ήταν εκείνος που, διαρρηγνύοντας τα ιμάτιά του, κραύγαζε ότι «εμείς είμαστε πλήρως ανεξάρτητοι από την Μόσχα»;

Επομένως τί δουλειά έχει αυτός και ο υπ’ αυτόν μητροπολίτης Λουκάς σε αυτή την συνεδρία της Ι. Συνόδου, η οποία απεφάνθη σχετικά με τα όσα συμβαίνουν στον εκκλησιαστικό χώρο της Ουκρανίας;

Η ερώτηση έχει καθαρά ρητορικό χαρακτήρα, εφόσον είναι «γνωστόν τοις πάσι» ότι όχι μόνο σε πανορθόδοξο επίπεδο, αλλά και στις σχέσεις με τους ετεροδόξους η λεγομένη Εκκλησία Ουκρανίας ουδέποτε αντιμετωπίσθηκε ως ανεξάρτητο μέλος, διότι πάντα λειτουργούσε υπό την ευλογία του Πατριάρχου Μόσχας.

Ενθυμούνται όσοι ασχολούνται με τα πανορθόδοξα ότι, οποιαδήποτε εμφάνιση του μητροπολίτου Κιέβου γινόταν και συνεχίζει να γίνεται αποκλειστικά στα πλαίσια κάποιας αντιπροσωπείας της Εκκλησίας της Ρωσίας και ότι ουδέποτε η εκκλησιαστική αυτή οργάνωση εμφανίσθηκε ως ανεξάρτητη σε διεθνείς συναντήσεις εκτός Ουκρανίας: είπαμε – είσαστε ανεξάρτητοι, αλλά να μην το παρακάνουμε!

Επειδή δε μπορεί να υπάρξουν κάποιοι καχύποπτοι αναγνώστες, ο γράφων παραθέτει κατωτέρω ένα απόσπασμα από την συνέντευξη του, κάθε άλλο παρά φιλικά προσκείμενου προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, μητροπολίτου Μπάτσκας Ειρηναίου της Εκκλησίας της Σερβίας, την οποία ο επίμονος συντάκτης αλίευσε από την ιστοσελίδα της Εκκλησίας της Ρωσίας.

Γράφει λοιπόν ο εν λόγω αρχιερέας:

«Εξηγούμαι: στην Ουκρανία υπάρχει η κανονική Ορθόδοξη Εκκλησία Ουκρανίας, η οποία ως αυτόνομη τοπική εκκλησία υπάγεται στο Πατριαρχείο Μόσχας» (Παραθέτουμε και το απόσπασμα στην ρωσική για τους δύσπιστους. Я объяснюсь. На Украине есть каноническая Украинская Православная Церковь, которая в качестве автономной Поместной Церкви находится в подчинении Московского Патриархата (…)).

Και επειδή ο Σέρβος μητροπολίτης μπορεί να έπεσε θύμα ενός γλωσσικού ολισθήματος του μεταφραστή, ο συντάκτης του παρόντος σημειώματος ανακάλυψε μια δήλωση του υπεύθυνου Τύπου του προέδρου της Ρωσίας Δ. Πεσκώφ, στην οποία αναφέρει ότι:

«Γνωρίζετε ότι υπάρχει η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ουκρανία και, φυσικά, οι αποφάσεις που συζητήθηκαν στην Ιστανμπούλ (sic) στο Οικουμενικό Πατριαρχείο (sic) με τον ένα ή άλλο τρόπο μπορούν να επηρεάσουν την ζωή της Εκκλησίας της Ρωσίας στην Ουκρανία» (Ιδού ο σύνδεσμος και το απόσπασμα στα ρωσικά – «Вы знаете, что есть Русская православная церковь на Украине и, конечно, решения, которые обсуждались в Стамбуле во Вселенском патриархате, так или иначе способны оказать влияние на жизнь РПЦ на Украине»).

Μήπως κάποιος εκ των αναγνωστών ανακάλυψε οποιαδήποτε διαμαρτυρία εκ μέρους του Πατριαρχείου Μόσχας για να την γνωστοποιήσει και στον αμελή συντάκτη του παρόντος σημειώματος;

Μα ποιος να διαμαρτυρηθεί όταν ο ίδιος ο πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας ομολογεί ότι:

«Αυτό, π.χ., σημαίνει ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία Ουκρανίας του Πατριαρχείου Μόσχας περιλαμβάνεται στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας, αλλά με αυτοδιοικούμενο καθεστώς. (…) Η σχέση που διατηρείται είναι σχέση πνευματική, η οποία συνίσταται στο ότι στην Θ. Λειτουργία μνημονεύεται ο Πατριάρχης Μόσχας και πάσης Ρωσίας ως ο Προκαθήμενος της μιας Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας και κατόπιν ο μητροπολίτης Κιέβου.

»Υπάρχει ακόμα μία, συμβολική θα έλεγα, σχέση. Όταν οι αρχιερείς της Εκκλησίας Ουκρανίας εκλέξουν τον επί κεφαλής τους, τότε την εκλογή επικυρώνει ο Πατριάρχης Μόσχας και πάσης Ρωσίας.

»Αυτή είναι όλη και όλη η σχέση» (Βλ. εδώ).

Λησμόνησε όμως να αναφέρει ότι, όχι μόνο η λειτουργία της υπό τον Ονούφριο εκκλησίας ρυθμίζεται από το Καταστατικό της Ρωσικής Εκκλησίας, αλλά και ότι κάθε Χριστούγεννα με το παλαιό ημερολόγιο σε όλους τους ναούς της Εκκλησίας του Πατριαρχείου Μόσχας στην Ουκρανία, αναγιγνώσκεται το μήνυμα, ποιου άλλου, του Πατριάρχου Μόσχας!

Για να προλάβουμε τυχόν διαμαρτυρίες εκ μέρους του «μουσικολογιωτάτου» προέδρου του Τμήματος Εξωτερικών Σχέσεων, παραθέτουμε αποσπάσματα από το Καταστατικό της Εκκλησίας της Ρωσίας που αφορούν στην λεγόμενη «Εκκλησία Ουκρανίας» του Πατριαρχείου Μόσχας, τα οποία αποδεικνύουν, κατά την προσωπική και συνεπώς υποκειμενική άποψη του γράφοντος, ότι ο μητροπολίτης Βολοκολάμσκ πιάστηκε αδιάβαστος. Τα αποσπάσματα είναι στα αγγλικά:

«1. The Ukrainian Orthodox Church shall enjoy independence and self-determination in its governance in accordance with the Resolution on the Ukrainian Orthodox Church of the Bishops’ Council of the Russian Orthodox Church held on 25th – 27th of October 1990.

2. In its life and activities the Ukrainian Orthodox Church shall be guided by the Resolution on the Ukrainian Orthodox Church of the Bishops’ Council of the Russian Orthodox Church of 1990, the Charter of the Patriarch of Moscow and All Russia of 1990 and the Statute of the Ukrainian Orthodox Church which shall be confirmed by its Primate and approved by the Patriarch of Moscow and All Russia.

6. The name of the Primate shall be commemorated in all churches of the Ukrainian Orthodox Church after the name of the Patriarch of Moscow and All Russia.

13. The Ukrainian Orthodox Church shall receive the Holy Chrism from the Patriarch of Moscow and All Russia. » (Βλ. εδώ στα αγγλικά.)

Αν αυτή η σχέση μπορεί να θεωρηθεί ως «απλή πνευματική», τότε ο γράφων φαντάζεται ποιο είναι το περιεχόμενο μιας… «μη πνευματικής σχέσεως»!

Η φράση «ο φόβος φυλάει τα έρημα» ταιριάζει και σε ένα άλλο σημειολογικό παράδοξο που ανακαλύψαμε στα πρακτικά δυο συνεδριάσεων της Ι. Συνόδου του Πατριαρχείου Μόσχας: της 15ης Οκτωβρίου και της 28ης Δεκεμβρίου τρ.ε. Στην πρώτη, Παράγραφος 71, γίνεται αναφορά στις βλέψεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου επί του κανονικού εδάφους της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενώ στην δεύτερη, Παράγραφος 98, το κανονικό έδαφος αναφέρεται πλέον ως «κανονικό έδαφος της Ορθοδόξου Εκκλησίας Ουκρανίας (Βλ. εδώ.)»!

«Ω του παραδόξου θαύματος!», αναφωνεί ο εκκλησιαστικός υμνογράφος, προσπαθώντας να κατανοήσει τίνι τρόπω η δικαιοδοσία αλλάζει όνομα σε διάστημα δυο μηνών. Αν βρισκόμασταν την περίοδο της αλήστου μνήμης ΕΣΣΔ με Γ.Γ. του ΚΚΣΕ τον αείμνηστο Χρουστσόφ, τότε θα υποθέταμε ότι η μεταφορά έγινε με τον ίδιο τρόπο, με τον οποίο εκείνος «δώρισε» την Κριμαία στην Ουκρανία.

Όμως ο νυν Ρώσος πρόεδρος κάθε άλλο παρά φημίζεται για την γενναιοδωρία του προς τον εκ δυσμών γείτονά του…

Μιας και αναφερθήκαμε στην Κριμαία, ιδού άλλο ένα παράδοξο που πρέπει να ληφθεί υπόψη.

Αν και η χερσόνησος της Κριμαίας αποτελεί εδώ και τέσσερα χρόνια ρωσικό έδαφος, εντούτοις σε αυτή, δηλαδή επί ρωσικού εδάφους, λειτουργούν ενορίες του πρώην Πατριαρχείου Κιέβου, οι οποίες σήμερα υπάγονται στην απολύτως κανονική Ορθόδοξη Εκκλησία Ουκρανίας.

Επομένως, αν οι ενορίες αυτές θελήσουν να αναπτύξουν το ποιμαντικό τους έργο, π.χ. κτίζοντας νέους ναούς ή ακόμα αν αποφασίσει η Ι. Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας Ουκρανίας να διαθέσει κάποιον εκ των εν ενεργεία ναών για την ίδρυση Σταυροπηγίου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ποια θα είναι η αντίδραση των τοπικών αρχών και ιδιαιτέρως της Ι. Συνόδου του Πατριαρχείου Μόσχας;

Διότι, φίλτατε αναγνώστη της ΚΑΘΕΔΡΑΣ, εφόσον ο πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Σχέσεων της Εκκλησίας της Ρωσίας δηλώνει ότι η Εκκλησία του είναι αποφασισμένη να ιδρύσει επαρχίες σε όλα τα μήκη και πλάτη της υδρογείου όπου λειτουργούν μητροπόλεις της Κωνσταντινουπόλεως (λες και δεν το έκανε μέχρι τώρα!), με την φαιδρή δικαιολογία ότι αυτό ζητούν οι Ρώσοι που κατοικούν στις διάφορες, κυρίως εξωτικές, περιοχές του κόσμου (Βλ. εδώ), ποιος εμποδίζει τους Ουκρανούς ορθοδόξους να ζητήσουν την ίδρυση Σταυροπηγίου σε κάποια πόλη της Κριμαίας, εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο την ευγνωμοσύνη τους προς την Μητέρα Εκκλησία;

Όπως λέει και μια ελληνική παροιμία: «εδώ σε θέλω κάβουρα να περπατάς στα κάρβουνα».

Και όσο η Εκκλησία της Ρωσίας αναζητεί στον χάρτη του πλανήτη πού αλλού θα ιδρύσει επαρχίες, έτσι για να «μπει στο μάτι», όπως λένε, του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο Τόμος της Αυτοκεφαλίας έχει ήδη υπογραφεί από την Σύνοδο της Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως και μια νέα Ορθόδοξη Εκκλησία κατέλαβε την 15η θέση στα ορθόδοξα Δίπτυχα.

Και αν κρίνει κανείς από την φρενίτιδα, με την οποία αντέδρασε η «τρίτη Ρώμη» σε αυτό το γεγονός, π.χ. η μη μνημόνευση των ονομάτων των προκαθημένων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών από τον Πατριάρχη Μόσχας στην Λειτουργία των Χριστουγέννων, ο συντάκτης του παρόντος σημειώματος κατανοεί απόλυτα την αδυναμία να ανταπεξέλθει στον άχαρο ρόλο που ανατέθηκε στον υπεύθυνο τύπου της Εκκλησίας της Ρωσίας κ. Λεγκόιντα, ο οποίος έφτασε στο σημείο να δηλώσει τα εξής:

«Όσο και αν προσπάθησαν κάποιοι ουκρανοί πολιτικοί με την βοήθεια του πατριάρχη της Ιστανμπούλ να κλέψουν τα Χριστούγεννα από τα εκατομμύρια πιστών της Ουκρανίας, αυτό θα έλθει είτε το θέλουν, είτε όχι. (…) Η υπογραφή αυτού του χαρτιού είναι αμελητέα εξ απόψεως κανονικής και τραγική για τον Βαρθολομαίο και τους οπαδούς του. Σήμερα, εισερχόμενος στο σχίσμα, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος αποσπάστηκε δια παντός από την παγκόσμια Ορθοδοξία» (Βλ. εδώ).

Εκφράζοντας ο συντάκτης του παρόντος πονήματος προς τον κ. Λεγκόιντα τις ειλικρινές του ευχές για ταχεία ανάρρωση από την πνευματική νόσο που φαίνεται ότι τον βασανίζει από τον περασμένο Οκτώβριο, απλά του συνιστά όχι μόνο να θυμηθεί τα «καμώματα» της Εκκλησίας του στην Αμερική, αλλά και να ανατρέξει στις πηγές της επανιδρύσεως του Πατριαρχείου Μόσχας και ιδιαίτερα σε ένα έγγραφο της περιβόητης NKVD από 28ης Σεπτεμβρίου 1944, το οποίο θα παρουσιάσουμε σε επόμενο δημοσίευμα.

Με άλλα λόγια «Η γυναίκα του Καίσαρα δεν αρκεί να είναι τίμια, πρέπει και να φαίνεται τίμια».