Αποτέλεσαν το μήλο της έριδος τόσο σε κοινωνικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Ένα μήνα μετά την τραγωδία στο Φαρμακονήσι νέες καταγγελίες θέτουν εν αμφιβόλω τα όσα φέρονταν να είχαν δηλώσει οι διασωθέντες του ναυαγίου. Σύμφωνα με το Ελληνικό Παρατηρητήριο των συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ), και τον εκπρόσωπο του Παναγιώτη Δημητρά, “το σημείωμα της Frontex για την τραγωδία στις 20 Ιανουαρίου 2014 κοντά στο Φαρμακονήσι που δημοσίευσε η ‘Εφημερίδα των Συντακτών’ στις 5 Φεβρουαρίου 2014, επιβεβαιώνει πανηγυρικά την πλαστότητα των καταθέσεων των διασωθέντων που δημοσιοποίησε το Λιμενικό στις 24 Ιανουαρίου 2014″.
H Frontex αναφέρει πως το Λιμενικό της είπε στις 20 Ιανουαρίου 2014 (λίγες ώρες μετά την τραγωδία): “Για λόγους ασφαλείας (λόγω έντονης θαλασσοταραχής) το σκάφος του Λιμενικού άρχισε να ρυμουλκεί το αλιευτικό με τους μετανάστες προς το Φαρμακονήσι. Κατά τη ρυμούλκηση, οι μετανάστες υποστηρίζουν πως δύο εξ αυτών έπεσαν στη θάλασσα, και όλοι οι μετανάστες κινήθηκαν προς τη δεξιά πλευρά του σκάφους. Αποτέλεσμα, το αλιευτικό ανετράπη και βυθίστηκε αμέσως. Όλοι οι επιβαίνοντες μετανάστες βρέθηκαν στη θάλασσα. Το Λιμενικό ξεκίνησε επιχείρηση έρευνας και διάσωσης, και 16 άτομα διασώθηκαν. Οι διασωθέντες υποστήριξαν πως άλλοι δώδεκα μετανάστες παγιδεύτηκαν στην καμπίνα του σκάφους.”
Μόνο που στις δημοσιοποιημένες από το Λιμενικό καταθέσεις των διασωθέντων που δόθηκαν στις 20 αλλά και στις 21 Ιανουαρίου 2014 δεν υπάρχει καμιά αναφορά σε ισχυρισμό πως δύο από αυτούς έπεσαν στη θάλασσα και πως στη συνέχεια όλοι οι άλλοι πήγαν προς τη δεξιά πλευρά με αποτέλεσμα να γυρίσει η βάρκα. Αυτό υπάρχει μόνο στις “καταθέσεις” της 22 Ιανουαρίου 2014 τις οποίες φυσικά δεν μπορούσε να επικαλείται το Λιμενικό στην ενημέρωση της Frontex στις 20 Ιανουαρίου 2014.
Υπενθυμίζεται πως, στις 21 Ιανουαρίου 2014, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες δήλωνε: “Σύμφωνα με πληροφορίες των Λιμενικών Αρχών κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, μεγάλος αριθμός των επιβαινόντων συγκεντρώθηκε στη μία πλευρά του πλοιαρίου, με αποτέλεσμα την ανατροπή και τη βύθισή του. Σύμφωνα με μαρτυρίες επιζώντων στην Ύπατη Αρμοστεία, το σκάφος του Λιμενικού που ρυμουλκούσε το πλοιάριό τους κατευθυνόταν με μεγάλη ταχύτητα προς τις τουρκικές ακτές, όταν συνέβη το τραγικό συμβάν εν μέσω θαλασσοταραχής. Οι ίδιες μαρτυρίες αναφέρουν ότι οι άνθρωποι φώναζαν για βοήθεια, δεδομένου ότι στο πλοιάριο υπήρχε μεγάλος αριθμός παιδιών”, ενώ ο επικεφαλής της Ύπατης Αρμοστίας έλεγε: “Εγώ μπορώ να μιλήσω για τις καταθέσεις που έδωσαν σε μας οι άνθρωποι. Αυτές που δόθηκαν σε μας είναι οι πρώτες”.
Εν ολίγοις η Ύπατη Αρμοστία διαβεβαιώνει πως πριν τις 21 Ιανουαρίου 2014 που οι διασωθέντες κατέθεσαν σε αυτή δεν είχαν δώσει άλλες καταθέσεις.
Πρόσθετο μεγάλο θέμα προκύπτει με τους μεταφραστές του Λιμενικού που αναφέρονται στις καταθέσεις ως Αφγανοί, κάτοικοι Λέρου και κάτοχοι δελτίων αιτήσαντος ασύλου αλλοδαπού.
Η Ύπατη Αρμοστία δήλωσε πως χρησιμοποίησε αφγανό μεταφραστή που έφερε από την Αθήνα και ο οποίος έχει εμπειρία από ανάλογες αφίξεις και εργάζεται στπ πλαίσιο προγράμματος με χρηματοδότηση της ΕΕ, ενώ ενημερώθηκε από την αφγανική κοινότητα ότι δεν γνωρίζει να ζουν Αφγανοί στη Λέρο.