Πριν από τρία χρόνια, όταν για πρώτη φορά απευθύνθηκε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ως πρωθυπουργός, η Ελλάδα ήταν στην εμπροσθοφυλακή τριών επάλληλων διεθνών κρίσεων, επισήμανε ο Αλέξης Τσίπρας κατά την ομιλία του στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Μία η κρίση της Ευρωζώνης (η Ελλάδα χτυπήθηκε πιο άγρια από κάθε άλλη χώρα, έχοντας χάσει περίπου το 25% του ΑΕΠ της, με την ανεργία να έχει ξεπεράσει στο 27%), δεύτερη η προσφυγική κρίση (η Ελλάδα ανέλαβε αναλογικά το μεγαλύτερο βάρος της προσφυγικής κρίσης στην Ευρώπη, καθώς πάνω από 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι εισήλθαν στα νησιά της σε μια περίοδο λίγων μηνών) και τρίτη η ολοένα επιδεινούμενη αποσταθεροποίηση στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο, με τον εθνικισμό να ενισχύεται με ταχείς ρυθμούς.
«Στα χρόνια που πέρασαν από το 2015 ήρθε στην επιφάνεια ένα “τεράστιο έλλειμμα εμπιστοσύνης” προς τους διεθνείς και εθνικούς θεσμούς, όπως το παραδέχτηκε και στην ομιλία του ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών», τόνισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, κατά την ομιλία του στην 73η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
«Οι εθνικιστικές δυνάμεις έγιναν ολοένα και πιο ισχυρές και η επιθετική τους στάση ανέδειξε ότι το θέμα δεν είναι αν μπορούμε να βασιστούμε στους διεθνείς θεσμούς για την επίλυση των κοινών μας προβλημάτων στη βάση κοινών αξιών, αλλά κατά πόσο αυτά τα προβλήματα και αυτές οι αξίες είναι όντως κοινές. Η λογική τους για την αντιμετώπιση των κρίσεων ήταν απλή: “όχι στην αυλή μας – not in our own back yard”», είπε ο κ. Τσίπρας.
Παρατήρησε πως οι εθνικιστικές δυνάμεις στην αντιμετώπιση της κρίσης της Ευρωζώνης υποστήριξαν το GREXIT και την ανάγκη η μοίρα της Ελλάδας να αποτελέσει προειδοποίηση για άλλες χώρες.
Στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης υποστήριξαν το μονομερές κλείσιμο των συνόρων στη Βαλκανική οδό, απαίτησαν επαναπροωθήσεις στη θάλασσα και διεκδίκησαν ένα μικρό Schengen που θα απέκλειε τις ευρωπαϊκές χώρες πρώτης γραμμής.
Στην αντιμετώπιση των κρίσεων στην ευρύτερη περιοχή, οι λύσεις που πρότειναν ήταν εξίσου απλουστευτικές: κυρώσεις, προληπτικοί ή ανθρωπιστικοί πόλεμοι και όταν αυτά οδηγούσαν σε αδιέξοδο, αποχώρηση από την περιοχή και ανάσχεση των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν.
«Στην Ελλάδα δεν καταφέραμε μόνο να σταθούμε όρθιοι, ξεπερνώντας τις δυσκολίες, αλλά πέραν αυτού, καταφέραμε να γίνουμε μέρος της λύσης στην Ευρώπη και την ευρύτερη περιοχή, αντί να είμαστε μέρος του προβλήματος», είπε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.
«Και αυτό το κάναμε χωρίς να υποκύψουμε στις υποδείξεις χωρών, δυνάμεων και θεσμών που αδιαφορούσαν για τη βούληση του ελληνικού λαού, προς όφελος των δικών τους οικονομικών και γεωπολιτικών συμφερόντων», σημείωσε και πρόσθεσε: «Την ίδια στιγμή, όμως, το κάναμε χωρίς να καταφύγουμε σε μια εθνικιστική πολιτική που θα μας οδηγούσε στην αποχώρηση από την Ευρωζώνη, στην ενίσχυση των εντάσεων με τους γείτονές μας ή στην παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς δικαίου».
«Ο λαός της Ελλάδας, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, υποδέχτηκε τους πρόσφυγες και μετανάστες που εισήλθαν στη χώρα, δίνοντας μαθήματα αλληλεγγύης, ενώ η Υπηρεσία Ασύλου μας, που δεν υπήρχε καν πριν 5 χρόνια, σήμερα έχει αναλάβει το μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων αναλογικά με τον πληθυσμό μας, σε ευρωπαϊκό επίπεδο», επισήμανε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
Πρόσθεσε πως το σημαντικότερο είναι ότι σήμερα, οι θάνατοι στο Αιγαίο έχουν σχεδόν εκμηδενιστεί και οι ροές έχουν μειωθεί δραστικά και σημείωσε: «Κληθήκαμε να διαχειριστούμε τις μεγαλύτερες προσφυγικές ροές στη μεταπολεμική ευρωπαϊκή ιστορία. Το πράξαμε με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και στα ανθρώπινα δικαιώματα. Την ίδια στιγμή, όμως, υποστηρίξαμε την εφαρμογή της δύσκολης, αλλά απαραίτητης Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας. Δεν ενδώσαμε στις εθνικιστικές, ξενοφοβικές φωνές, που υποστήριζαν τις επαναπροωθήσεις στη θάλασσα ή μια επιφανειακή διαδικασία ασύλου που θα απέρριπτε το σύνολο των αιτημάτων. Αλλά, επίσης, δεν διστάσαμε να αποδεχθούμε ότι όσοι δε χρήζουν διεθνούς προστασίας θα πρέπει να επιστρέφουν στη χώρα διέλευσης τους, στο βαθμό που αυτές είναι ασφαλείς. Ασκήσαμε δριμεία κριτική και συγκρουστήκαμε με τις ευρωπαϊκές χώρες που αρνούνταν να αναλάβουν το βάρος που τους αναλογεί. Τις χώρες που θέλουν να είμαστε μαζί στα δικαιώματα αλλά χώρια στις υποχρεώσεις».
«Προωθούμε ενεργά τη σταθερότητα και την οικονομική ανάπτυξη στα Βαλκάνια, μέσω μιας πολιτικής επίλυσης προβλημάτων, εντάσεων και ανοιχτών ζητημάτων με τους γείτονές μας, που ξεκλειδώνει την προοπτική τους για ένταξη στην ΕΕ και σε άλλους Διεθνείς Οργανισμούς, εφόσον το επιθυμούν», είπε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
«Μέσω του διαλόγου μας με την Αλβανία, αλλά κυρίως μέσω της ιστορικής Συμφωνίας των Πρεσπών με τη βόρειο γείτονά μας – μια Συμφωνία που δεν είναι μόνο σημαντική για την περιοχή, αλλά μπορεί να αποτελέσει και μοντέλο για την επίλυση διαφορών. Μια Συμφωνία που δεν προέκυψε μέσω της επιβολής του ισχυρότερου και των συμφερόντων του, αλλά ήταν αμοιβαίως αποδεκτή, προασπίζοντας την αξιοπρέπεια και των δύο πλευρών», επισήμανε.
«Το κεντρικό ερώτημα για το μέλλον της Διεθνούς Κοινότητας δεν είναι πατριωτισμός ή παγκοσμιοποίηση, αλλά αν θα αφήσουμε τον κόσμο μας στην ανεξέλεγκτη τροχιά της εθνικιστικής αναδίπλωσης -που η ιστορία μας διδάσκει ότι οδηγεί σε τραγωδίες- ή θα δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για συλλογικές προοδευτικές λύσεις που θα σέβονται την εθνική και λαϊκή κυριαρχία του καθενός ξεχωριστά», είπε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
Κι αυτό γιατί, όπως υπογράμμισε: «Καμία σύγχρονη, δημοκρατική πατριωτική πολιτική, δεν μπορεί να είναι πολιτική παθητικής αποδοχής των υποδείξεων υπερεθνικών ελίτ που δεν λογοδοτούν σε κανένα. Καμία σύγχρονη, δημοκρατική πατριωτική πολιτική δεν μπορεί να θεωρήσει δεδομένη μια διεθνή τάξη που αναπαράγει ανισότητες εξουσίας και πλούτου ή προστατεύει το δικαίωμα κάποιων να έχουν τεράστια εμπορικά πλεονάσματα σε βάρος κάποιων άλλων. Όπου ορισμένες χώρες επιβάλλουν τη βούλησή τους και τα συμφέροντά τους σε άλλες, πολλώ δε μάλλον στο όνομα κοινών αξιών».
«Αυτή είναι η θέση μας στην Ευρωζώνη, αυτή είναι η θέση μας σε σχέση με τους ανθρωπιστικούς πολέμους στην περιοχή και αυτή είναι η θέση μας έναντι των διαφορών μας με τους γείτονές μας», επισήμανε ο κ. Τσίπρας.