Αιχμή του δόρατος στη μάχη κατά της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ISIS) στη Συρία, οι Κούρδοι της Συρίας είναι οργισμένοι γιατί «εγκαταλείφθηκαν» από τους δυτικούς συμμάχους τους απέναντι στους Τούρκους στην Εφρίν και καταγγέλλουν μια «εθνοκάθαρση» την οποία ο κόσμος παρακολουθεί «ως παρατηρητής».
«Η σιωπή της διεθνούς κοινότητας είναι μέρος του μακάβριου σχεδίου που σχεδίασε ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σιωπή ίσον αποδοχή», δήλωσε την Τρίτη μια συλλογικότητα Κούρδων από την Εφρίν που ζει στην Ευρώπη, στη γαλλική εφημερίδα Le Monde.
«Μην εγκαταλείπετε τους συμμάχους σας!» λένε καθώς η κουρδική πολιτοφυλακή Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG) αποχώρησε την Κυριακή το πρωί από το προπύργιό της, την Εφρίν, την οποία κατέλαβαν στη συνέχεια Τούρκοι στρατιώτες και τζιχαντιστές μισθοφόροι της Άγκυρας.
Χαρακτηρισμένοι ως «τρομοκράτες» από την Άγκυρα λόγω των ιδεολογικών σχέσεών τους με το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), οι Κούρδοι των YPG είναι παράλληλα ένας πολύτιμος σύμμαχος στη Συρία του διεθνούς συνασπισμού κατά του Ισλαμικού Κράτους του οποίου ηγείται η Ουάσιγκτον.
Όμως, παρά τη δέσμευση αυτή από την πρώτη στιγμή, «οι ίδιοι μαχητές που πολεμούσαν θαρραλέα εναντίον του Νταές (αραβικό ακρωνύμιο του Ισλαμικού Κράτους) έχουν σήμερα αφεθεί στο έλεος του τουρκικού στρατού», λέει ο Χάλεντ Ίσα, επίσημος εκπρόσωπος στη Γαλλία του συριακού Κουρδιστάν (Ροζάβα), που καταγγέλλει μια «εθνοκάθαρση» στην οποία «οι μεγάλες δυνάμεις παραμένουν παρατηρητές».
Η απώλεια της Εφρίν αποτελεί μια οδυνηρή υποχώρηση για τους Κούρδους της Συρίας, οι οποίοι είχαν καταπιεστεί επί πολλές δεκαετίες από το καθεστώς Άσαντ, αλλά απέκτησαν ντε φάκτο αυτονομία σε μεγάλες εκτάσεις εδάφους χάρη στη σύγκρουση που μαίνεται στη Συρία από το 2011.
Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, περίπου 250.000 άμαχοι εγκατέλειψαν την Εφρίν λόγω των εχθροπραξιών και δεκάδες άλλοι σκοτώθηκαν, καθώς και 1.500 Κούρδοι μαχητές.
Όμως «εξαιτίας του ότι ο επιτιθέμενος (η Τουρκία) είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αυτή η πολλαπλή παραβίαση του διεθνούς δικαίου δεν θα τιμωρηθεί ποτέ», λέει η κουρδική κοινότητα της Γερμανίας, όπου ζουν περίπου ένα εκατομμύριο Κούρδοι.
«Η Εφρίν είναι η πιο ωμή έκφραση εκείνου που αποκαλείται Realpolitik», εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ντιντιέ Μπιγιόν, αναπληρωτής διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών και Στρατηγικών Σχέσεων (IRIS).
«Οι Δυτικοί, ιδιαίτερα οι Αμερικανοί, ήταν πολύ ευχαριστημένοι που είχαν τα στρατεύματα των Κούρδων της Συρίας να πολεμούν εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. Αλλά η Άγκυρα, μέλος του ΝΑΤΟ, θα είναι πάντα πιο σημαντική από το Εφρίν», σχολιάζει αυτός ο Γάλλος ειδικός στην Τουρκία.
«Η Εφρίν προκαλεί αμηχανία στους Δυτικούς», υπερθεματίζει η Ντοροτέ Σμιντ, υπεύθυνη του προγράμματος για την Τουρκία και τη Μέση Ανατολή του γαλλικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (IFRI).
«Η δέσμευσή μας στο πλευρό των Κούρδων προϋπέθετε ότι θα υποστηρίζαμε την κουρδική πολιτική προοπτική στη Συρία, στη Ροζάβα ιδιαίτερα, όμως οι Δυτικοί ποτέ δεν αντιμετώπισαν αυτό το ζήτημα.
»Στη συνέχεια αυτό θα σήμαινε επαναδέσμευση στη συριακή σύγκρουση ενώ όλοι θέλουν να αποδεσμευθούν.
»Η γενική αίσθηση είναι πως έχουμε μόνο να χάσουμε», υπογραμμίζει στο Γαλλικό Πρακτορείο η ερευνήτρια.
Η Ουάσιγκτον προειδοποίησε τη Δευτέρα την Άγκυρα, εκφράζοντας τη «μεγάλη ανησυχία» της μετά την κατάληψη της Εφρίν.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν εξέφρασε επίσης «τη μεγάλη ανησυχία του» και κάλεσε τη Μόσχα «να κάνει ό,τι μπορεί ώστε να σταματήσουν οι μάχες και οι απώλειες αμάχων».
Όμως οι αντιδράσεις αυτές δεν στέκονται στο ύψος του δράματος που παίζεται στην τουρκο-συριακή μεθόριο, προειδοποιούν οι Κούρδοι, που κατηγορούν την Άγκυρα ότι συμμάχησε με τους τζιχαντιστές για να καταλάβει την Εφρίν.
«Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να καταλάβουν ότι δεν πρόκειται μόνο για την ασφάλεια του λαού μας, γιατί η πτώση της Εφρίν σημαίνει ότι δημιουργείται μια νέα τζιχαντιστική εστία που απειλεί την ασφάλεια του Παρισιού, του Βερολίνου, του Λονδίνου», προειδοποιεί η συλλογικότητα των Κούρδων από την Εφρίν.
Ο πρόεδρος Ερντογάν προειδοποίησε ότι σχεδιάζει να επεκτείνει την επίθεσή σου και σε άλλες περιοχές της βόρειας Συρίας, μεταξύ των οποίων στην πόλη Μανμπίτζ, περίπου 100 χλμ. ανατολικά της Εφρίν.
Κάτι τέτοιο θα ήταν εν δυνάμει εκρηκτικό γιατί εκατοντάδες Αμερικανοί στρατιώτες, που υποστηρίζουν τις YPG εναντίον των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους, έχουν αναπτυχθεί εκεί.
Ωστόσο, αναρωτιέται ένας καλός γνώστης του φακέλου, «ο Ερντογάν έχει τα στρατιωτικά μέσα για να υποστηρίξει τις φιλοδοξίες που επιδεικνύει στη Συρία; Αμφιβάλλω».
«Παρά τις εξαιρετικά φιλοπόλεμες δηλώσεις του Ερντογάν, η Τουρκία δεν μπορεί να πάει πολύ πιο μακριά», υπερθεματίζει ο Ντιντιέ Μπιγιόν, σύμφωνα με τον οποίο η κουρδική υπόθεση κατά μήκος των τουρκο-συριακών συνόρων «απαιτεί να ακολουθηθεί ο δρόμος των διαπραγματεύσεων».