Προς μεγάλη απογοήτευση του Ερντογάν οι ΗΠΑ βρήκαν στους Κούρδους καλύτερο σύμμαχο στη γειτονιά

«Δυσκολοχώνευτο» φαίνεται ότι ήταν για την τουρκική ηγεσία το «μενού» της επίσκεψης-αστραπή που πραγματοποίησε την Πέμπτη στην Άγκυρα ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Ρεξ Τίλερσον, καθ’ οδόν προς τις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο των ΥΠΕΞ του NATO την Παρασκευή.

Όπως γράφει η Μαργαρίτα Βεργολιά στην Εφημερίδα των Συντακτών, σε άρθρο με τίτλο “Ήρθε (δυσάρεστο) μήνυμα εξ Αμερικής”, στις συναντήσεις που είχε ο Τίλερσον στην Άγκυρα με την τουρκική ηγεσία, κύριο «πιάτο» ήταν φυσικά το Συριακό και, πρωτίστως, ο κομβικός ρόλος που η Ουάσιγκτον επιφυλάσσει στον αραβο-κουρδικό συνασπισμό Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις – SDF (με «ραχοκοκαλιά» τις πολιτοφυλακές YPG των Κούρδων της Συρίας) για την επικείμενη επιχείρηση εκδίωξης του Ισλαμικού Κράτους από το αρχηγείο του, τη Ράκα.

Προοπτική που εντείνει τους κλυδωνισμούς στις ήδη διαταραγμένες σχέσεις μεταξύ των δύο ΝΑΤΟϊκών συμμάχων…

«Θα είμαι ειλικρινής, πρέπει να γίνουν δύσκολες επιλογές», τόνισε την Πέμπτη από την Άγκυρα ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, προϊδεάζοντας για τις εξελίξεις στη Ράκα, αφήνοντας όμως για αργότερα τις επίσημες ανακοινώσεις, πιθανόν μετά το αμφίρροπο τουρκικό δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου.

Αν και οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι διαφωνούν, το μήνυμα Τίλερσον (που συνοδεύτηκε από την αναδίπλωση των ΗΠΑ ως προς την αναγκαιότητα αποχώρησης του Σύρου προέδρου Άσαντ από την εξουσία) φαίνεται ότι ελήφθη στις συναντήσεις του Αμερικανού ΥΠΕΞ με τον Τούρκο ομόλογό του Τσαβούσογλου, τον πρωθυπουργό Γιλντιρίμ και τον πρόεδρο Ερντογάν, ο οποίος υπογράμμισε -σύμφωνα με συνεργάτες του- τη σημασία που έχει η συνεργασία με τους «σωστούς και νόμιμους παίκτες» στη μάχη κατά της τρομοκρατίας.

Χρυσώνοντας πάντως το χάπι στην Άγκυρα, ο Τίλερσον (ο οποίος απέφυγε κάθε συνάντηση με την τουρκική αντιπολίτευση) μίλησε για τη δημιουργία «ζωνών σταθεροποίησης» στη Συρία, στηρίζοντας πρακτικά τα τουρκικά σχέδια για «ζώνη ασφαλείας» στον συριακό Βορρά, ουσιαστικά ως γεωγραφική «σφήνα» στα κουρδικά καντόνια.

Λίγες ώρες πριν από την επίσκεψη Τίλερσον, εξάλλου, η Άγκυρα ανακοίνωσε την «επιτυχή ολοκλήρωση» της «Ασπίδας του Ευφράτη», της στρατιωτικής της επιχείρησης – εισβολής στη βόρεια Συρία, που άρχισε τον περασμένο Αύγουστο και σήμερα έχει εξασφαλίσει στην Τουρκία τον έλεγχο μιας συνολικής έκτασης 2.000 τ.χλμ. επί συριακού εδάφους, από τη μεθοριακή συριακή πόλη Τζαραμπλούς έως την Αλ Μπαμπ.

Επιβεβλημένος πρακτικά από τις τελευταίες στρατιωτικές κινήσεις της Ουάσινγκτον, αλλά και της Μόσχας στο πλευρό των Κούρδων της Συρίας, «ο τερματισμός της επιχείρησης μπορεί να σηματοδοτεί πρόθεση της Τουρκίας να μετριάσει την εμμονή της για προώθηση των αντικαθεστωτικών συριακών δυνάμεων που στηρίζει νοτιότερα στη Συρία, στο πλαίσιο μιας επιχείρησης στη Ράκα», επισημαίνει το αμερικανικό ινστιτούτο Stratfor.

Αν και το πλέον «ακανθώδες», το συριακό ζήτημα ήταν μόνον ένα από τα ανοιχτά μέτωπα μεταξύ Ουάσινγκτον και Άγκυρας, που δεν έκλεισαν με την επίσκεψη Τίλερσον.

Στον αέρα έμεινε το αίτημα που έθεσε για πολλοστή φορά η τουρκική ηγεσία για έκδοση του αυτοεξόριστου στις ΗΠΑ ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, κατηγορούμενου στην Τουρκία ως «εγκεφάλου» της απόπειρας πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου.

Πέρασαν ασχολίαστα

Στο κενό έπεσε ο ισχυρισμός του Τούρκου ΥΠΕΞ για «πολιτική απόφαση» ως προς την προχθεσινή σύλληψη, στη Νέα Υόρκη, του αναπληρωτή γενικού διευθυντή της τουρκικής κρατικής τράπεζας Halkbank, Μεχμέτ Ατίλα, ως υπόπτου για παραβίαση των κυρώσεων κατά του Ιράν, δη σε συνέργεια με τον -υπόδικο στις ΗΠΑ- Τουρκοϊρανό Ρεζά Ζαράμπ, γνωστού από τα «θαμμένα» σκάνδαλα διαφθοράς του 2013 στην Τουρκία, που «άγγιξαν» και τον γιο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Μπιλάλ.

Αντίστοιχα, άνευ σχολίου έμειναν από τον Τίλερσον οι δηλώσεις Γιλντιρίμ περί «μη ικανοποιητικής» εξήγησης των ΗΠΑ για την τηλεφωνική επικοινωνία του αμερικανικού προξενείου στην Κωνσταντινούπολη με ύποπτο πραξικοπηματία, λίγο πριν από την εκδήλωση της απόπειρας του Ιουλίου, επισήμως για ανάκληση της βίζας του για τις ΗΠΑ, ο οποίος έκτοτε διαφεύγει.