Το σχέδιο Σόρος για την αντιμετώπιση του προσφυγικού

Προειδοποίηση προς την ΕΕ για τις επιπτώσεις της προσφυγικής κρίσης στην Ελλάδα έστειλε ο Τζορτζ Σόρος, με άρθρο του στην ηλεκτρονική έκδοση του «Foreign Policy».

Ο επενδυτής τονίζει ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια ανθρωπιστική καταστροφή, προτείνοντας παροχή επαρκών κονδυλίων στην Ελλάδα για να φροντίσει τους αιτούντες άσυλο. Την ίδια στιγμή επισημαίνει πως θα πρέπει να τηρηθεί η υπόσχεση που έχει δοθεί προς την Αθήνα, ώστε να μετεγκατασταθούν 60.000 αιτούντες άσυλο από την Ελλάδα σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ.

Αναλυτικά τι προτείνει

Ο Σόρος υποστηρίζει πως η προσφυγική κρίση και το Brexit αποτελούν ένα εκρηκτικό μίγμα το οποίο απειλεί την ΕΕ και προτείνει ένα σχέδιο επτά σημείων για μια αποτελεσματική εναλλακτική προσέγγιση στο προσφυγικό:

1) Η ΕΕ και ο υπόλοιπος κόσμος πρέπει να δεχθούν έναν σημαντικό αριθμό προσφύγων από χώρες της πρώτης γραμμής με έναν ασφαλή και μεθοδικό τρόπο που θα ήταν πολύ πιο αποδεκτός στο κοινό από την τρέχουσα αναταραχή.

2) Η ΕΕ οφείλει να καταλαγιάσει την αναταραχή και να αντιμετωπίσει το χάος στα σύνορά της. Τίποτα δεν αποξενώνει και δεν φοβίζει τον κόσμο περισσότερο από τις σκηνές χάους. Η άμεση λύση είναι απλή: παροχή επαρκών κονδυλίων σε Ελλάδα και Ιταλία, ώστε να φροντίσουν τους αιτούντες άσυλο, εντολή στις ναυτικές δυνάμεις να αναγάγουν την αναζήτηση και διάσωση (και όχι την «προστασία» των συνόρων) σε προτεραιότητά τους και εφαρμόστε την υπόσχεση να μετεγκατασταθούν 60.000 αιτούντες άσυλο από την Ελλάδα σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ.

3) Η ΕΕ πρέπει να δημιουργήσει οικονομικά εργαλεία, ικανά να παράσχουν επαρκή κονδύλια για τις μακροπρόθεσμες προκλήσεις που αντιμετωπίζει και να μη χωλαίνει από επεισόδιο σε επεισόδιο. Θα χρειαστούν, τουλάχιστον, 30 δισ. € ανά έτος, προκειμένου η ΕΕ να καταρτίσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ασύλου. Μολονότι αυτό μπορεί να μοιάζει με ένα τεράστιο ποσό, ωχριά μπροστά στο πολιτικό, ανθρωπιστικό και οικονομικό κόστος μιας παρατεταμένης κρίσης.

Υπάρχει και η πραγματική απειλή ότι το σύστημα Σένγκεν της Ευρώπης για ανοικτά εσωτερικά σύνορα θα καταρρεύσει. Το Ιδρυμα Μπέρτελσμαν εκτιμά ότι μια υπαναχώρηση από τη Σένγκεν θα κόστιζε στην ΕΕ από 47 έως 140 δισ. € σε απολεσθέν ΑΕΠ, ετησίως.

4) Η κρίση θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία κοινών ευρωπαϊκών μηχανισμών, για την προστασία των συνόρων, τον προσδιορισμό των αιτημάτων ασύλου, καθώς και τη μετεγκατάσταση των προσφύγων. Κάποια μικρή πρόοδος είναι σε εξέλιξη: η νομοθεσία για την καθιέρωση των ευρωπαϊκών συνόρων και της ακτοφυλακής εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ομως, ο κανονισμός του Δουβλίνου – η βάση του προσδιορισμού για το ποια χώρα φέρει ευθύνη για την επεξεργασία και τη φιλοξενία των αιτούντων άσυλο – αποτρέπει την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ, αποθέτοντας το μεγαλύτερο βάρος στη χώρα πρώτης εισόδου. Για το ζήτημα αυτό πρέπει να γίνει επαναδιαπραγμάτευση. Μια ευρωπαϊκή λύση αρχίζει να αναφαίνεται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, όπου η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Ασυλο (EASO) εξετάζει de facto τις αιτήσεις ασύλου, προκειμένου να συνδράμει τις ελληνικές αρχές που έχουν κατακλυστεί από τον όγκο.

5) Μόλις πρόσφυγες έχουν αναγνωριστεί, πρέπει να υπάρχει ένας μηχανισμός για τη μετεγκατάστασή τους εντός της Ευρώπης, βάσει ενός συμφωνημένου τρόπου.

6) Η ΕΕ, μαζί με τη διεθνή κοινότητα, πρέπει να στηρίξουν τις χώρες υποδοχής των προσφύγων πολύ πιο γενναιόδωρα από ό,τι πράττουν σήμερα. Η απαιτούμενη υποστήριξη είναι εν μέρει οικονομική, έτσι ώστε χώρες όπως η Ιορδανία να μπορεί να παρέχει επαρκή εκπαίδευση, στέγαση, εξειδίκευση και υγειονομική περίθαλψη για τους πρόσφυγες, και εν μέρει με τη μορφή εμπορικών προτιμήσεων, έτσι ώστε οι χώρες αυτές να παρέχουν απασχόληση τόσο για τους πρόσφυγες, αλλά και για τους γηγενείς πληθυσμούς.

7) Δεδομένης της γήρανσης του πληθυσμού της, η Ευρώπη πρέπει, τελικώς, να δημιουργήσει ένα περιβάλλον στο οποίο η πολυμορφία και η οικονομική μετανάστευση είναι ευπρόσδεκτες. Τώρα, η ΕΕ χρειάζεται επειγόντως να περιορίσει τη συνολική ροή των νεοεισερχομένων και μπορεί να το κάνει μόνο προβαίνοντας σε διακρίσεις εις βάρος των οικονομικών μεταναστών