Σφοδρές είναι οι επικρίσεις του ελβετικού και αυστριακού τύπου κατά της Γερμανίας και της καγκελαρίου Μέρκελ για τους χειρισμούς του προσφυγικού. Συγκεριμένα η εφημερίδα της Ζυρίχης Neue Zürcher Zeitung γράφει ότι: «Η Γερμανία έγινε ο ικέτης της Ευρώπης».
«Το προσφυγικό κύμα αποδυνάμωσε τον ηγετικό ρόλο της Γερμανίας. Η Γερμανία έγινε ο ικέτης της Ευρώπης. Δεδομένων των ενισχυμένων εθνικών εγωισμών και της αποτυχίας των ευρωπαϊκών θεσμών, δεν φαίνεται να υπάρχει κανένας στην Ευρώπη με ένα ξεκάθαρο και πειστικό σχέδιο, το οποίο να τη βγάλει από την αμηχανία και την πολλαπλή κρίση και να αποκατακτήσει ξανά την εμπιστοσύνη των πολιτών στην Ευρώπη. Λαμβανομένης υπόψη την απελπιστικής καταστάσεως, κάτι τέτοιο θα ήταν ούτως ή άλλως μια ιδιαίτερα μακροχρόνια διαδικασία».
Ιδίως η Κομισιόν της Ε.Ε. ως «θεματοφύλακας των συνθηκών» δεν είχε ηγετικό ρόλο. Απέτυχε. Θα έπρεπε από το 2012 να έχει επιμείνει στην τήρηση του ευρωπαϊκού δικαίου και τους κοινούς κανόνες. Αν είχε γίνει αυτό, σήμερα ο ευρωχώρος και η Ε.Ε. θα βρισκόταν σε εντελώς διαφορετική κατάσταση. Μετά τη Συνθήκη του Μάαστριχτ παραβιάθηκαν η Σένγκεν και το Δουβλίνο. Παράλληλα με αυτές τις αδυναμίες, από την Κομισιόν λείπε κυρίως το πολιτικό θάρρος και η πολιτική διορατικότητα να ενισχύσει τις ευρωπαιές δομές.
«Μπορεί η Ανγκελα Μέρκελ να το θεωρεί ξαφνική επιτυχία, όμως άλλοι παρατηρητές βλέπουν το «μη αποτέλεσμα» της συνόδου κορυφής της Ε.Ε. με την Τουρκία με πολύ μεγαλύτερο σκεπτικισμό. Αλλά ακόμα και να καταλήξουν τις επόμενες βδομάδες σε μια συμφωνία για το προσφυγικό, η Ε.Ε. έδειξε ένα θλιβερό πρόσωπο εκείνη τη νύχτα: ήταν εσωτερικά διχασμένη και εντελώς ανυπεράσπιστη στις επιθυμίες της Τουρκίας» γράφει η Αυστριακή Der Standard.
«Η Γερμανίδα καγκελάριος μεταθέτει ευχαρίστως την ευθύνη γι΄ αυτό στους ευρωπαίους εταίρους της -και στην Αυστρία-. Στην πραγματικότητα, όμως, την ευθύνη φέρει η ίδια και η ατυχής διπλωματία της. Πεισματικά υπεραμύνεται δημοσίως της αποτυχία της, βρίσκει συμβολικές επιτυχίες για εκείνους οι οποίοι κατάφεραν να μην χαρακτηρισθεί στο κοινό ανακοινωθέν ο βαλκανικός διάδρομος ως κλειστός. Αλλά αυτό δεν αλλάζει τίποτα στο γεγονός, ότι η γερμανική εξωτερική πολιτική απέτυχε μετά την επανένωση στα μεγαλύτερα θέματα που έθεσε σε όλα σχεδόν τα μέτωπα», σημειώνει.
Στον σημερινό γερμανικό τύπο εξακολουθούν να κυριαρχούν σχόλια και αποτιμήσεις της προχθεσινής Συνόδου Κορυφής για το προσφυγικό. Σύμφωνα με τη Welt, η Άγκυρα είναι η μεγάλη κερδισμένη των διαβουλεύσεων. Όπως σχολιάζει η εφημερίδα του Βερολίνου, «η Τουρκία κυριάρχησε σε μια ακόμη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ. Στην προσφυγική κρίση η Άγκυρα δίνει ένα άκρως αντιπροσωπευτικό παράδειγμα για το πώς μπορεί κανείς να απεμπλακεί από μια δυσχερή θέση στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής. Ξαφνικά όλα προχωρούν πολύ γρήγορα. Η ένταξη στην ΕΕ γίνεται άκρως επείγουσα».
Διαφορετική είναι η προσέγγιση της Tageszeitung. Όπως παρατηρεί, «ξαφνικά γίνεται πάλι λόγος περί προοπτικής για ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ. Ωστόσο, αυτό είναι καθαρή αυταπάτη. Διότι στην πραγματικότητα δεν το θέλει κανείς». Η εφημερίδα του Βερολίνου εκτιμά ότι προς το παρόν η Τουρκία παραμένει αυτό που επιθυμεί η Άνγκελα Μέρκελ και άλλοι συντηρητικοί πολιτικοί: «ένας εξαιρετικά προνομιούχος εταίρος».