Δημόσιοι υπάλληλοι: Ποιοι και πώς γλιτώνουν τα 67

Ανατροπές έρχονται στο προγραμματισμό 650.000 δημοσίων υπαλλήλων αφού προωθείται διάταξη που ανεβάζει το όριο ηλικίας της υποχρεωτικής τους συνταξιοδότησης στο 67ο έτος από το 60ο έτος που ισχύει σήμερα για όσους συμπληρώνουν τα 35 έτη.

Ειδικότερα, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Ελεύθερος Τύπος, η διάταξη αυτή αποτελεί απαίτηση των δανειστών και οδηγεί στην υποχρεωτική αύξηση του ορίου ηλικίας για την αυτοδίκαιη απόλυση από το Δημόσιο κατά 7 έτη, στα 67, αντί 60.

Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι όσοι υπάλληλοι δεν σκοπεύουν να συνταξιοδοτηθούν με τις διατάξεις της ασφαλιστικής νομοθεσίας, δηλαδή με βάση τα νέα όρια ηλικίας που ισχύουν από τις 19/8/2015 για όσους μέχρι τότε δεν είχαν θεμελιωμένο δικαίωμα, τότε είτε θα παραμείνουν μέχρι τα 67 υποχρεωτικά, είτε θα αποχωρήσουν από το Δημόσιο, όταν συμπληρώσουν το προβλεπόμενο όριο ηλικίας και το συνολικό χρόνο ασφάλισης που προβλέπουν οι συνταξιοδοτικές κατά περίπτωση διατάξεις, για άνδρες, γυναίκες και γονείς που είχαν ανήλικο τέκνο μέχρι το 2012. Τα 10 σημεία που κρύβουν παγίδες είτε με συνταξιοδότηση είτε με παραμονή στην υπηρεσία είναι:

Οι αυξήσεις στα όρια ηλικίας για όσους είχαν 25ετία μέχρι το 2010 και για όσους συμπληρώνουν τα 25 χρόνια το 2011 ή το 2012. Ανάλογα με το έτος που συμπληρώθηκε η 25ετία, τα όρια ηλικίας μεταβάλλονται και όσοι δεν είχαν θεμελιωμένο δικαίωμα αποχώρησης μέχρι 18/8/2015 θα συνταξιοδοτηθούν με αυξημένο όριο ηλικίας για πλήρη σύνταξη που ανεβαίνει σταδιακά 62 με 35 έως 40 έτη ή στα 67 αν έχουν λιγότερα από 35 έτη.

Οι γκρίζες ζώνες στο καθεστώς της αποχώρησης με μειωμένη σύνταξη, καθώς οδηγούν σε περικοπές συντάξεων άνω του 40%, επειδή στο Δημόσιο το όριο μείωσης της σύνταξης δεν έχει πλαφόν τα 5 έτη αλλά περισσότερα. Για παράδειγμα, γυναίκα υπάλληλος με 25 έτη το 2010 που συμπλήρωσε το 55ο έτος το 2015 (πριν από τις 19/8/2015) και αποφασίζει να αποχωρήσει το 2016, θα έχει μείωση όχι με βάση το νέο όριο πλήρους σύνταξης που από τα 60 γίνεται 61 και 9 μήνες. Θα έχει δηλαδή μείωση για 5 έτη και 9 μήνες.
Οι ειδικές διατάξεις για τη συνταξιοδότηση όσων αποχωρούσαν χωρίς όριο ηλικίας. Η έξοδος με 35ετία συνδυάζεται με όριο ηλικίας που ξεκινά από το 58ο έτος και 6 μήνες και ανεβαίνει έως τα 62.

Οι ειδικές ρυθμίσεις που επέτρεπαν την έξοδο στα 50 για συζύγους με αναπηρία ή και για τους δύο γονείς με ανάπηρο τέκνο. Με το νέο νόμο καταργείται η συνταξιοδότηση στα 50 λόγω ανάπηρου συζύγου, ενώ σε περίπτωση ανάπηρου τέκνου το 50ο έτος παραμένει αλλά μόνο για τον ένα γονέα.

Το νέο μισθολόγιο και το πάγωμα της προϋπηρεσίας για μια τριετία. Στην πράξη η τριετία που μετρά από φέτος (2016, 2017, 2018) δεν θα ληφθεί υπόψη ούτε στη μισθολογική ούτε στη βαθμολογική εξέλιξη των υπαλλήλων.

Το νέο σύστημα υπολογισμού των συντάξεων. Με το καινούργιο ασφαλιστικό, όσοι αποχωρούν από το 2016 θα έχουν μειώσεις που ξεπερνούν και το 30% γιατί κατεβαίνουν τα ποσοστά αναπλήρωσης, ενώ καταργούνται όλοι οι νόμοι που προέβλεπαν υπολογισμό συντάξεων με βάση τον τελευταίο μισθό (έως το 2008) ή με βάση την 5ετία (2008 – 2012) ή με βάση τα έτη ασφάλισης από το 2011 και μετά (ν. 3865/10).

Οι επικείμενες μειώσεις στις επικουρικές για το διάστημα ασφάλισης έως το 2014, αλλά και το νέο πλήρως κεφαλαιοποιητικό σύστημα που θα πιάνει τα έτη ασφάλισης από το 2015 και μετά. Στην ουσία κάθε χρόνο οι επικουρικές θα είναι ολοένα και μικρότερες.

Οι αλλαγές στο εφάπαξ που οδηγούν όχι μόνο σε νέες μειώσεις αλλά και σε ημερομηνία λήξεως του βοηθήματος. Στο νέο νομοσχέδιο, για παράδειγμα, τα ταμεία πρόνοιας καταργούνται διά της ενσωμάτωσης τους στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. Κανένα Ταμείο δεν θα έχει τη δική του αυτοτέλεια, που σημαίνει ότι οι εισφορές που πληρώθηκαν και πληρώνονται για το εφάπαξ θα είναι έσοδα του νέου Ταμείου.

Ο καθορισμός των συντάξιμων αποδοχών που θα λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της σύνταξης, κύριας, επικουρικής και εφάπαξ. Όσα περισσότερα χρόνια μπαίνουν στη βάση υπολογισμού τόσο μεγαλώνουν οι απώλειες. Για παράδειγμα, με αποδοχές 35ετίας οι μειώσεις είναι έως και 35%, ενώ αν ληφθούν υπόψη οι μηχανογραφημένες μισθολογικές καταστάσεις που υπάρχουν από το 1997, οι μειώσεις είναι κάπως μικρότερες.

Το καθεστώς αξιολόγησης στο Δημόσιο που θα επηρεάσει και τους μισθούς των υπαλλήλων. Όσοι δεν κριθούν ικανοί θα μείνουν σε χρόνια στασιμότητα με πάγωμα ή και μείωση αποδοχών, ενώ θα έχουν χάσει και τη δυνατότητα να αποχωρήσουν νωρίτερα για να περισώσουν συντάξεις και εφάπαξ.