Το πλάνο Τσίπρα για “ενεργειακό Ελντοράντο” και ο ρόλος των ΗΠΑ

Μπορεί στο εσωτερικό να είναι ανοιχτά τα ζητήματα των διαπραγματεύσεων και των κοινωνικών αντιδράσεων, ωστόσο ο Αλέξης Τσίπρας ετοιμάζει βαλίτσες για το Ιράν, κοιτώντας τη μεγάλη εικόνα της ενίσχυσης της γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής θέσης της Ελλάδας στο ραγδαία μεταβαλλόμενο τοπίο της νοτιοανατολικής λεκάνης της Μεσογείου.

Έχοντας δώσει τα χέρια με το Ισραήλ και την Κύπρο για σημαντικές συνεργασίες και συμμαχίες με αιχμή του δόρατος τον τομέα της ενέργειας και τη μεταφορά του φυσικού αέριου του φαραωνικού κοιτάσματος Λεβιάθαν μέσω της Ελλάδας σε όλη την Ευρώπη, ο Έλληνας πρωθυπουργός μετά και την άρση των διεθνών κυρώσεων στην Τεχεράνη συνεχίζει το πλάνο της μετατροπής της χώρας σε “ενεργειακό Ελντοράντο”, κόμβο για ολόκληρη τη γηραιά ήπειρο.

Η επιλογή του ταξιδιού στην Τεχεράνη διόλου τυχαία δεν μπορεί να θεωρηθεί, εάν συνυπολογίσει κανείς ότι οι πρώτες χώρες που σύναψαν συμφωνίες με το Ιράν μετά την άρση των κυρώσεων, είναι οι “προβληματικές” Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα, έχοντας μάλιστα εδώ και καιρό προλειάνει το έδαφος σε διπλωματικό επίπεδο.

Η αποκατάσταση των σχέσεων Ιράν – ΗΠΑ άνοιξε το δρόμο για τη δρομολόγηση της ενεργειακής απεξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Η άρση των διεθνών κυρώσεων, δίνει πλέον τη δυνατότητα στην Τεχεράνη να κάνει ενεργειακό άνοιγμα προς την Ευρώπη, με στόχο να διοχετεύσει το φυσικό αέριο από την περιοχή με το μεγαλύτερο απόθεμα φυσικού αερίου στον κόσμο, South Pars (βρίσκεται στον Περσικό Κόλπο, ανάμεσα στο Ιράν και το Κατάρ), το οποίο είναι πολύ μεγαλύτερο ακόμα και από αυτά της Ρωσίας.

Την ίδια ώρα, η Ουάσιγκτον έχοντας διαρρήξει σε σημαντικό βαθμό τις σχέσεις της με το Βερολίνο που “σήκωσε ψηλά τον αμανέ” τόσο με τη διαχείριση της οικονομικής κρίσης όσο και με το φιάσκο της ουκρανικής κρίσης, καλοσωρίζει τις κινήσεις προσέγγισης Ελλάδας – Ιράν, θέλοντας να αφήσει εκτός ενεργειακού παιχνιδιού τη Γερμανία.

Το μεγάλο ενδιαφέρον και των δύο χωρών να αναπτύξουν τις μεταξύ τους σχέσεις επιβεβαιώνει το κλίμα αλληλοσεβασμού και κατανόησης που καλλιεργούν η Ελλάδα και το Ιράν εδώ και πολλά χρόνια. Σε πολιτικό επίπεδο, αυτό υπογραμμίζεται με την εκπεφρασμένη βούληση και της Αθήνας και της Τεχεράνης, όπως τονίζεται σε δηλώσεις και συνεντεύξεις αξιωματούχων, να δώσουν μια ισχυρή ώθηση στις διμερείς σχέσεις, αλλά και να αποτελέσουν τους παράγοντες σταθερότητας σε μια κρίσιμη περιοχή του κόσμου.

Στο Μέγαρο Μαξίμου δίνουν μεγάλη σημασία στο εν λόγω ταξίδι προκειμένου να μπορέσει η Ελλάδα να αναπτύξει σημαντικές οικονομικές και ενεργειακές σχέσεις με τα… πετροδόλαρα του Ιράν που αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του Κόλπου και πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή. Ενδεικτικά είναι τα όσα ανέφερε και ο Ιρανός πρέσβης δύο ημέρες πριν το προγραμματισμένο ταξίδι του πρωθυπουργού, υπογραμμίζοντας τη στρατηγική θέση της Ελλάδας ως «πύλη των Βαλκανίων και της Ανατολικής Ευρώπης, ενώ βρίσκεται κοντά στη Μέση Ανατολή, είναι μέλος του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και της ευρωζώνης, και η ανάπτυξη σχέσεων μαζί της έχει σημασία για μας».

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, «μετά από την επιβεβαίωση της στρατηγικής συνεργασίας Ελλάδας και Κύπρου με την Αίγυπτο και το Ισραήλ, και στο πλαίσιο μιας ενεργητικής και πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, η ελληνική κυβέρνηση αναθερμαίνει τις διμερείς σχέσεις με το Ιράν, έναν περιφερειακό παίκτη με σημαντική επιρροή, που επανέρχεται στο διεθνές προσκήνιο εξομαλύνοντας τις σχέσεις του με τη Δύση».

Με την επίσκεψη του Πρωθυπουργού και της κυβερνητικής αντιπροσωπίας, εγκαινιάζεται μια νέα περίοδος στις σχέσεις των δύο χωρών, τονίζουν κύκλοι της κυβέρνησης. Προσθέτουν ότι «η αναθέρμανση αυτή έρχεται να τερματίσει μια μακρά περίοδο αδράνειας στις ελληνο-ιρανικές σχέσεις και συνδέεται με τον κρίσιμο ρόλο των δύο χωρών για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή. Επιπλέον, βρίσκεται και σε πλήρη αντιστοίχηση την πορεία βελτίωσης των σχέσεων του Ιράν με τη Διεθνή Κοινότητα και την άρση των κυρώσεων που του είχαν επιβληθεί».

Το ενδιαφέρον των διμερών επαφών θα επικεντρωθεί στην ενέργεια και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τον κατασκευαστικό τομέα, τη διαχείριση υδάτινων πόρων, τον τουρισμό με στόχο την προσέλκυση Ιρανών τουριστών στην Ελλάδα, τον πολιτισμό ο οποίος αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα και των δύο χωρών, το χρηματοπιστωτικό και τον αγροδιατροφικό τομέα, καθώς και τη φαρμακοβιομηχανία.

Πέραν της οικονομικής συνεργασίας, οι επαφές θα επικεντρωθούν και στη συνεργασία για τη σταθεροποίηση και την προώθηση της ειρήνης στην ευρύτερη περιοχή, τη διμερή συνεργασία στο πλαίσιο διεθνών οργανισμών, και το διάλογο για τις περιφερειακές εξελίξεις.

Την ελληνική αντιπροσωπία θα απαρτίζουν εκτός του Πρωθυπουργού, ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, ο Υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Γιώργος Σταθάκης, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πάνος Σκουρλέτης, ο Υφυπουργός Εξωτερικών, Δημήτρης Μάρδας, και ο Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Αναπτυξιακής Συνεργασίας του Υπουργείου Εξωτερικών, Γιώργος Τσίπρας.

Η επίσκεψη του Πρωθυπουργού στο Ιράν θα ξεκινήσει από την ιστορική πόλη του Ισφαχάν και θα συνεχιστεί στην Τεχεράνη, όπου ο Πρωθυπουργός και η κυβερνητική αντιπροσωπία θα συναντηθούν με την πολιτική και πολιτειακή ηγεσία του Ιράν, συμπεριλαμβανομένων του Ανώτατου Ηγέτη, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, και του Προέδρου, Χασάν Ρουχανί. Στο πλαίσιο των συναντήσεων θα υπογραφεί μια σειρά από συμφωνίες.

Οι δρόμοι του «ελληνοπερσικού» εμπορίου που επιχειρεί να αποκαταστήσει η κυβέρνηση ήδη έχουν αρχίσει πάντως να αποδίδουν καρπούς, μετά τη συμφωνία των ΕΛΠΕ με το Ιράν για την προμήθεια αργού πετρελαίου, ακόμη και εντός του πρώτου εξαμήνου του 2016, την οποία προανήγγειλε ο πρόεδρος της επιχείρησης, Στάθης Τσοτσορός, εν όψει της επίσκεψης του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα.

Σημειώνεται ότι στόχος σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο επικεφαλής των ΕΛΠΕ είναι η κάλυψη του 25% των αναγκών σε αργό πετρέλαιο από την Τεχεράνη, ενώ στο παρελθόν και πριν την επιβολή των κυρώσεων, η Ελλάδα προμηθευόταν μέχρι και το 70% από το Ιράν.