Απόφαση “βόμβα” του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για Facebook και προσωπικά δεδομένα

Σε… μπελάδες φαίνεται ότι θα μπουν το Facebook και άλλοι κολοσσοί του διαδικτύου, από τη στιγμή που το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι είναι ανίσχυρη η απόφαση της Επιτροπής με την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες εξασφαλίζουν ικανοποιητικό επίπεδο προστασίας των διαβιβαζόμενων δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάνθηκε πως η ύπαρξη αποφάσεως της Επιτροπής με την οποία διαπιστώνεται ότι τρίτη χώρα εξασφαλίζει ικανοποιητικό επίπεδο προστασίας στα διαβιβαζόμενα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα δεν εξαφανίζει ούτε περιορίζει την εξουσία που έχουν οι εθνικές αρχές ελέγχου βάσει του Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της οδηγίας.

Με τη σημερινή του απόφαση, το Δικαστήριο χαρακτήρισε “άκυρο” το πλαίσιο που ισχύει εδώ και 15 χρόνια για τη μεταφορά προσωπικών δεδομένων των Ευρωπαίων πολιτών, για εμπορικούς σκοπούς, στις ΗΠΑ, το αποκαλούμενο Safe Harbour (“Ασφαλές Λιμάνι”). Το Facebook και άλλοι κολοσσοί του διαδικτύου μπορεί να υποχρεωθούν να σταματήσουν την αποστολή προσωπικών δεδομένων στις ΗΠΑ.

Τα εν λόγω δεδομένα περιλαμβάνουν κάθε πληροφορία που θα επέτρεπε την αναγνώριση ενός προσώπου με άμεσο τρόπο (όνομα, επώνυμο, φωτογραφία ή ακόμη και αποτυπώματα) ή με έμμεσο (αριθμός κοινωνικής ασφάλισης ή αριθμός πελάτη).

Σημειώνεται ότι τα δεδομένα που παρέχουν οι χρήστες τους Facebook στην ΕΕ διαβιβάζονται, εν όλω ή εν μέρει, από την ιρλανδική θυγατρική της Facebook σε διακομιστές που βρίσκονται στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Με αυτό το δεδομένο, ο αυστριακός υπήκοος Μαξιμίλιαν Σρεμς και χρήστης του Facebook υπέβαλε καταγγελία στην ιρλανδική Αρχή ελέγχου, βάσει και του ότι, σύμφωνα με τις αποκαλύψεις στις οποίες προέβη το 2013 ο Έντουαρντ Σνόουντεν σχετικά με τις δραστηριότητες των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ (ιδίως της National Security Agency, NSA), η νομοθεσία και οι πρακτικές της χώρας δεν παρέχουν ικανοποιητική προστασία από την παρακολούθηση, εκ μέρους των δημοσίων αρχών, των δεδομένων που διαβιβάζονται προς τις ΗΠΑ.

Πάντως, η ιρλανδική Αρχή ελέγχου απέρριψε την καταγγελία, με την αιτιολογία ότι η Επιτροπή, στην από 26 Ιουλίου 2000 απόφασή της έκρινε ότι, στο πλαίσιο του καθεστώτος “ασφαλούς λιμένα” (Safe Harbor), οι Ηνωμένες Πολιτείες εξασφαλίζουν ικανοποιητικό επίπεδο προστασίας στα διαβιβαζόμενα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα.

Συν τοις άλλοις, το Δικαστήριο έκρινε ότι “η Επιτροπή δεν είχε την αρμοδιότητα να περιορίσει κατ_ αυτόν τον τρόπο τις εξουσίες των εθνικών αρχών ελέγχου” καθώς και ότι η από 26 Ιουλίου 2000 απόφαση της Επιτροπής είναι “ανίσχυρη”.