To πρώην alter ego του Βενιζέλου του λέει ότι είναι… λίγο απ΄όλα

Ο Γιάννης Δατσέρης ήταν για μεγάλο διάστημα ο πλέον έμπιστος συνεργάτης του Ευάγγελου Βενιζέλου γι αυτό και οι απόψεις που εκφράζει με άρθρο του σήμερα στο Έθνος αποκτούν ιδιαίτερη βαρύτητα.

Τι λέει ο Γιάνης Δατσέρης;

“Δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουμε σαν «ολίγον ΠΑΣΟΚ, ολίγη Ελιά και ολίγη δημοκρατική παράταξη». Χωρίς χρονοτριβή χρειάζονται δύο κάλπες για να εκφραστεί η βάση της παράταξης. Μία για το όνομα του κόμματος και μία για τη νομιμοποίηση της ηγεσίας της νέας πορείας».

Σύμφωνα με τον Γιάννη Δατσέρη, αν άλλα κόμματα έχουν κρίση στρατηγικής, το ΠΑΣΟΚ έχει κρίση υπόστασης και κινδυνεύει, όχι μόνο να ηττηθεί, αλλά να διαλυθεί.

Αναλυτικά, το άρθρο που έγραψε ο Γιάννης Δατσέρης:

«Τρία φαινομενικά ασύνδετα γεγονότα είναι χαρακτηριστικά της κατάστασης του «σημερινού» ΠΑΣΟΚ.

Το πρώτο. Στον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών ο δημοκρατικός χώρος υπέστη μεγάλες απώλειες και έχασε την πολιτική ηγεμονία και τα παραταξιακά χαρακτηριστικά που είχε στους δήμους από το 1978. Είναι πρόχειρη και άδικη η κρίση ότι «ηττήθηκαν εμβληματικές πολυκαιρισμένες προσωπικότητες της μεταπολίτευσης». Σε δεύτερη προσέγγιση φαίνεται ότι έπαιξαν ρόλο η επιτηδευμένη ασαφοποίηση του πολιτικού στίγματος ως επιλογή πολλών υποψηφίων και η σαφής στάση των τοπικών παραγόντων της Νέας Δημοκρατίας και του ΣΥΡΙΖΑ, αν δεν ήταν κεντρική επιλογή, να ψηφίζουν κατά κανόνα τον αντίπαλο του πασοκογενούς υποψηφίου. Δείγμα ότι σε αυτή τη μικρή χώρα όλοι γνωριζόμαστε.

Το δεύτερο. Η στάση προς τον υποδειχθέντα από το ΠΑΣΟΚ πρώην υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης. Ο κ. Τσαυτάρης συμβόλισε και ενήργησε στο πλαίσιο μιας μεταρρυθμιστικής προσπάθειας για τον πρωτογενή τομέα παραγωγής, η ανασυγκρότηση και ενίσχυση του οποίου αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για την έξοδο από την κρίση και την ύφεση. Η συγκρότηση μιας νέας κοινωνικής ομάδας που θα επιχειρεί με σύγχρονες μεθόδους και θα παράγει ανταγωνιστικά αγροτικά, κτηνοτροφικά και αλιευτικά αγαθά είναι μοντέλο για ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα που πρέπει να εκφράζει τα υπό δημιουργία στρώματα μιας κανονικής κοινωνικής οργάνωσης. Τον κ. Τσαυτάρη διαδέχθηκε ένας συντηρητικός πολιτικός, πρότυπο του μεταπολιτευτικού πελατειακού συστήματος που έχει ως πρόταγμα «τις αποζημιώσεις ακαρπίας», δηλαδή μια άλλη εκδοχή τού «όλα τα κιλά, όλα τα λεφτά». Τι στίγμα έστειλε η συγκατάθεση του ΠΑΣΟΚ σε αυτήν την αλλαγή;

Το τρίτο. Στο Συνέδριο του Ποταμιού εστάλη η ανώτερη δυνατή εκπροσώπηση με τους συμβολισμούς της νωπής εκλογικής επιτυχίας της νεότερης σε ηλικία γενιάς στελεχών του ΠΑΣΟΚ και της συνύπαρξης των δύο κομμάτων στους Σοσιαλιστές και Δημοκράτες του Ευρωκοινοβουλίου. Το μήνυμα είναι ότι πρέπει να συνυπάρξουμε. Κάθε μήνυμα από το ΠΑΣΟΚ θα επιστρέφεται ως απαράδεκτο από όσους ορέγονται τη διανομή ενός κοινού πολιτικού χώρου. Επαναλαμβάνεται το λάθος αντιμετώπισης της ΔΗΜΑΡ, δηλαδή η πρόσκληση για συνεργασία να γίνεται χωρίς όρους, προϋποθέσεις, περιεχόμενο και αντιπαράθεση, άρα σαν εκδήλωση αμηχανίας ή αδυναμίας.

Κοινός παρονομαστής σε αυτά τα γεγονότα, που προφανώς είναι άσχετα με μνημονιακές υποχρεώσεις, είναι η ασάφεια και η ετερομορφία. Στο ερώτημα «τι ακριβώς είναι το σημερινό ΠΑΣΟΚ;» αν ερωτηθούν δέκα αυτοκαθοριζόμενοι, με τον άχαρο όρο, ως κεντροαριστεροί, θα ληφθούν έντεκα απαντήσεις.

Αν άλλα κόμματα έχουν κρίση στρατηγικής, το ΠΑΣΟΚ έχει κρίση υπόστασης. Αν ένα κόμμα δεν μπορεί να υπηρετήσει μια στρατηγική, κατά κανόνα ηττάται, αν έχει κρίση υπόστασης, κινδυνεύει όχι μόνο να ηττηθεί αλλά να διαλυθεί.

Η επόμενη κυβέρνηση θα εξακολουθεί να είναι καταναγκαστικής συνεργασίας, λόγω υπέρτατου καθήκοντος για τη σωτηρία της χώρας ή θα είναι μια κυβέρνηση που θα οδηγήσει τη χώρα στην κανονικότητα ενός ευρωπαϊκού κράτους, οπότε κάθε κόμμα οφείλει να καταθέσει την πρότασή του;

Αν ισχύει το δεύτερο, τότε όντως η αφετηρία των επόμενων εκλογών είναι στο μηδέν για όλους, αλλά όπως προκύπτει από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, η προετοιμασία του ΠΑΣΟΚ δεν είναι η κατάλληλη για «πρωταθλητισμό» . Τίθεται ως στόχος η τρίτη θέση. Να διατηρήσουμε, δηλαδή, το status του 2012. Σαν να αποδεχόμαστε ότι δύο χρόνια αποτυγχάνουμε.

Σε απάντηση του ερωτήματος τι ακριβώς είναι το σημερινό ΠΑΣΟΚ, εγώ επιλέγω την περιγραφή του προέδρου του ΠΑΣΟΚ: «…έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία το ΠΑΣΟΚ να εκφραστεί ως παράταξη, ως δημοκρατική προοδευτική παράταξη που καλύπτει όλο τον χώρο: από τη Δεξιά έως την κομμουνιστική Αριστερά» (22 Δεκεμβρίου 2013, ομιλία στην ΚΠΕ).

Να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας, η επόμενη εθνική αναμέτρηση, εφόσον δεν αλλάξει ο εκλογικός νόμος, θα διεξαχθεί με, εκ των πραγμάτων, επιδίωξη του ΣΥΡΙΖΑ και της ΝΔ για επίτευξη κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας. Ο ισχυρισμός ότι είναι ανέφικτος στόχος είναι ανιστόρητος και σίγουρα δεν θα αφορά τη δεύτερη εκλογή, αν δεν σχηματιστεί κυβέρνηση μετά την πρώτη.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και εκ προοιμίου να θεωρείται ότι όντως για το σημερινό ΠΑΣΟΚ ο στόχος να έλθει πρώτο ή δεύτερο κόμμα είναι ανέφικτος, ακόμη και η επιβίωσή του παραμένει αμφίβολη, αν δεν ανακτήσει την πολιτική του αυτοδυναμία.

Η ανάκτηση της πολιτικής αυτοδυναμίας προϋποθέτει: Την αποσαφήνιση των θέσεων και των προθέσεων στα μείζονα, υπό το πρίσμα ενός σύγχρονου σοσιαλιστικού και δημοκρατικού κόμματος. Την απεξάρτηση από το σύνδρομο ότι μόνο με τη δική μας συμμετοχή στην κυβέρνηση λύνονται τα προβλήματα της χώρας, αντίληψη που μας οδήγησε στην καλύτερη περίπτωση στη θέση του χρήσιμου μικρού συνεταίρου. Την έκφραση αυτών από μια ηγεσία που θα εμφορείται και θα θέλει να εκφράσει την πορεία προς τη μελλοντική κανονικότητα της χώρας. Τη δήλωση της ταυτότητας αυτού του νέου και -κατά επιδίωξη- ενιαίου φορέα της σοσιαλδημοκρατίας.

Δεν είναι δυνατόν να συνεχίσουμε σαν «ολίγον ΠΑΣΟΚ, ολίγη Ελιά και ολίγη δημοκρατική παράταξη». Χωρίς χρονοτριβή χρειάζονται δύο κάλπες για να εκφραστεί η βάση της παράταξης. Μία για το όνομα του κόμματος και μία για τη νομιμοποίηση της ηγεσίας της νέας πορείας».