Νέο σκληρό μνημόνιο με 7,9 δισ. μέτρα – Διαβάστε τι διαπραγματεύτηκε η κυβέρνηση

Με ένα πακέτο σκληρών και επώδυνων μέτρων ύψους 7,9 δισ. ευρώ μέχρι το 2016 που αποτελεί βάση της συμφωνίας και η οποία αναμένεται να κλειδώσει σε τεχνικό επίπεδο στο επόμενο έκτακτο Eurogroup την Τετάρτη ολοκληρώθηκε η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της Δευτέρας.

Το πρόγραμμα της συμφωνίας έτσι όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής χαρακτηρίζεται οπισθοβαρές, καθώς ήδη έχει παρέλθει το μισό 2015 και τα περισσότερα μέτρα παραπέμπονται στο 2016, στο οποίο θα πρέπει να εφαρμοστούν μέτρα ύψους σχεδόν 5,4 δισ. από τα 7,9 δισ. ευρώ.

Το τελικό περιεχόμενο της συμφωνίας πάντως και το κατά πόσο δεν θα ανέβει περαιτέρω ο λογαριασμός, αναμένεται να οριστικοποιηθεί την Τετάρτη στο Eurogroup.

Για αυτό το λόγο εξάλλου παρέμειναν στις Βρυξέλλες μαζί με τα τεχνικά κλιμάκια συμβούλων της ελληνικής κυβέρνησης, ώστε να εντατικοποιηθούν οι διαπραγματεύσεις και να είναι όλα έτοιμα για τη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης και της Παρασκευής.

Κεντρικός στόχος της κυβέρνησης είναι πλέον τα μέτρα να μην θίγουν τους χαμηλόμισθους και συνταξιούχους, η συμφωνία να συνδεθεί με ένα ισχυρό αναπτυξιακό πακέτο και να υπάρξει πρόβλεψη για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Ο πήχης για μία συμφωνία τη Δευτέρα είχε κατέβει από νωρίς, με όλες τις δηλώσεις Ευρωπαίων ηγετών και αξιωματούχων να παραπέμπουν ουσιαστικά στην τακτική Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης για τις τελικές αποφάσεις, στην οποία από το κυβερνητικό επιτελείο αναμένεται να τεθεί εκ νέου το θέμα της βιωσιμότητας του χρέους, με τους πιστωτές να εξετάζουν μία πρόταση – δέσμευση για εξέταση του ζητήματος σε βάθος χρόνου και υπό προϋποθέσεις υλοποίησης των δεσμεύσεων που θα λάβει με την τελική συμφωνία.

Εξερχόμενος της Συνόδου Κορυφής ο Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε αναφερόμενος στην ελληνική πρόταση, η οποία έγινε δεκτή από τους Θεσμούς, ότι κριτήριο στάθηκε «η κοινωνική δικαιοσύνη».

«Σήμερα καταθέσαμε την πρότασή μας στους θεσμούς μια πρόταση με ισοδύναμα μέτρα που έχει ως βασικό κριτήριο την κοινωνική δικαιοσύνη και για πρώτη φορά αποθέτει τα βάρη όχι σε μισθωτούς και συνταξιούχους αλλά προστατεύει την μέση λαϊκή οικογένεια και για πρώτη φορά καλούνται να επωμιστούν βάρη αυτοί που έχουν την δυνατότητα να τα επωμιστούν με στόχο να φύγουμε οριστικά από την κρίση που έχουμε μπει εδώ και πέντε χρόνια.

Η πρότασή μας έχει γίνει αποδεκτή ως βάση από τους θεσμούς αλλά συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις γιατί δεν επιθυμούμε μια αποσπασματική συμφωνία αλλά μια βιώσιμη λύση που θα συνοδεύεται από ισχυρό αναπτυξιακό πακέτο και θα καθιστά βιώσιμη την ελληνική οικονομία. Στόχος είναι να έχουμε εξασφαλίσει και τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για το μακροπρόθεσμο διάστημα» ανέφερε ο έλληνας πρωθυπουργός.

Την ίδια ώρα κυβερνητικές πηγές αναγνωρίζουν ότι δεν πρόκειται για μία συμφωνία βασισμένη στις προεκλογικές δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ, χαρακτηρίζοντάς της ωστόσο «βιώσιμη λύση για την ελληνική οικονομία» και κάνουν λόγο για «αποτέλεσμα σκληρών και επίπονων διαπραγματεύσεων προκειμένου να υπάρξει συμφωνία που δεν θα θίγει τα εργασιακά δικαιώματα, δεν θα διαλύει τον κοινωνικό ιστό και θα δίνει προοπτική».

Το ζητούμενο πλέον για την κυβέρνηση είναι η πολιτική διαχείριση της συμφωνίας καθώς αφενός πρέπει να περάσει από τη Βουλή με διαδικασίες εξπρές, αφού πρέπει να έχει ψηφιστεί μέχρι τις 29 Ιουνίου, αφετέρου να ελαχιστοποιήσει τις διαρροές, με πολλούς βουλευτές ήδη να έχουν αρχίσει τις ομοβροντίες για καταψήφιση.

Ανακοίνωση για την πορεία της διαπραγμάτευσης και το περιεχόμενο της ελληνικής πρότασης προς τους δανειστές εξέδωσε το Μέγαρο Μαξίμου αργά το βράδυ της Δευτέρας.

Στα 21 σημεία της κυβερνητικής ανακοίνωσης αναφέρονται τα εξής:

1. Η πρόταση της κυβέρνησης δεν αποτελεί μέρος του προγράμματός της. Είναι αποτέλεσμα σκληρών και επίπονων διαπραγματεύσεων προκειμένου να υπάρξει συμφωνία που δεν θα θίγει τα εργασιακά δικαιώματα, δεν θα διαλύει τον κοινωνικό ιστό και θα δίνει προοπτική.

Μια πρόταση, που, όμως, δεν καταδικάζει τη χώρα σε σκληρή λιτότητα και συνιστά μία βιώσιμη λύση για την ελληνική οικονομία, χωρίς επιβάρυνση για τα χαμηλά και τα μεσαία εισοδήματα. Η κυβέρνηση δεν επιζητά μια ακόμα συμφωνία που θα παρατείνει την αβεβαιότητα αλλά διεκδικεί μία λύση που θα διευθετεί μεσοπρόθεσμα ζητήματα που ταλανίζουν την ελληνική οικονομία και κοινωνία.

2. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να διευθετηθεί το ζήτημα του χρέους και της μεσοπρόθεσμης χρηματοδότησης ώστε να μπει τέλος στον φαύλο κύκλο της αβεβαιότητας. Να μην αναγκάζεται η χώρα να παίρνει συνεχώς νέα δάνεια προκειμένου να ξεπληρώνει τα προηγούμενα.

Για αυτό ακριβώς ως μία λύση ουσιαστική έχει προταθεί η εξαγορά των ομολόγων Τρισέ [SMP Bonds] ύψους 27 δισ. ευρώ από τον ESM, ώστε με αυτό τον τρόπο να λήγουν μετά το 2022, να έχουν χαμηλότερα επιτόκια, ενώ να δίνεται η δυνατότητα στην Ελλάδα να συμμετέχει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.

3. Το σχέδιο συμφωνίας περιλαμβάνει ακόμα την χρηματοδότηση της ανάπτυξης, ιδίως στις υποδομές και τις νέες τεχνολογίες, μέσω ενός επενδυτικού πακέτου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

4. Η ελληνική πρόταση προβλέπει χαμηλά πρωτογενή πλεονάσματα 1% και 2% για το 2015 και το 2016 αντίστοιχα, έναντι 3% και 4,5% που είχε υπογράψει η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου. Μόνο για το 2016 η οικονομία θα απαλλαγεί από μέτρα ύψους 8,2 δισ. ευρώ! Σε βάθος πενταετίας ο συνολικός δημοσιονομικός χώρος που εξασφαλίζεται φτάνει τα 15,4 δισ. ευρώ, πάνω, δηλαδή, από το 8,5% του σημερινού ΑΕΠ!

5. Η κυβέρνηση τροποποίησε τις κλίμακες στην εισφορά αλληλεγγύης προκειμένου να μην πληρώνουν οι χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι. Να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου είχε εξαγγείλει μείωση κατά 30% της εισφοράς αλληλεγγύης μόνο αν το 2014 είχε πρωτογενή πλεόνασμα 1,5%. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, όμως, το 2014 το πρωτογενές πλεόνασμα ήταν μόλις 0,4%, γεγονός που δεν θα οδηγούσε σε μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης. Η πρόταση της κυβέρνησης είναι:

* 12.000 – 20.000 ευρώ 0,7% [από 1%]
* 20.001 – 30.000 ευρώ 1,4% [από 2%]
* 30.001 – 50.000 ευρώ 2,0% [από 2%]
* 50.001 – 100.000 ευρώ 4,0% [από 3%]
*100.001 – 500.000 ευρώ 6,0% [από 4%]
* Πάνω από 500.000 ευρώ 8,0% [νέα κλίμακα]

6. Στο ΦΠΑ παραμένουν οι τρεις συντελεστές 23%,13% και 6% [από 6,5%]. Ενέργεια, νερό, εστίαση διατηρούνται στο μεσαίο συντελεστή ενώ μειώνεται, έστω κατά 0,5%, ο ΦΠΑ σε φάρμακα/βιβλία. Οι θεσμοί ζητούσαν δύο συντελεστές [11% και 23%] όπου τα φάρμακα εντάσσονταν στο 11% και ενέργεια, νερό, εστίαση στο 23%.

7. Οι θεσμοί ζητούσαν:

Την κατάργηση του ειδικού καθεστώτος φορολογίας εισοδήματος.

Την κατάργηση των επιδοτήσεων για το πετρέλαιο θέρμανσης.

Την κατάργηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης των αγροτών.

Τη διενέργεια μελέτης για την κοινωνική πολιτική με στόχο την περικοπή δαπανών κατά 0,5% του ΑΕΠ, δηλαδή 900 εκατ. ευρώ.

Η κυβέρνηση δεν θα προχωρήσει στην εφαρμογή των παραπάνω μέτρων. Αντίθετα, τα μέτρα που προτείνει μεταφέρουν τα βάρη στα υψηλότερα στρώματα, βρίσκει νέες πηγές εσόδων και μειώνει τις δαπάνες, όχι από τον πυρήνα του κοινωνικού κράτους, όπως έκαναν οι προηγούμενες κυβερνήσεις, αλλά από εκεί όπου υπάρχουν περιθώρια. Συγκεκριμένα:

Αυξάνεται από το 2016, κι όχι από το 2015, ο συντελεστής φορολογίας των ΑΕ και ΕΠΕ [όχι των ελεύθερων επαγγελματιών και των ατομικών επιχειρήσεων] από το 26% στο 29%.

Επιβάλλεται έκτακτη εισφορά 12% στις επιχειρήσεις με κέρδος πάνω από 500.000 ευρώ.

Αυξάνεται ο φόρος πολυτελείας [αυτοκίνητα άνω των 2500 κ.εκ., πισίνες, αεροπλάνα, ιδιωτικά σκάφη άνω των 10 μέτρων].

Εφαρμόζεται ο φόρος τηλεοπτικών διαφημίσεων και θα διεξαχθούν διαγωνισμοί για τις τηλεοπτικές άδειες και τις άδειες κινητής τηλεφωνίας.

Επιβάλλεται φορολογία στα ηλεκτρονικά παίγνια (VLTs).

Μειώνονται οι αμυντικές δαπάνες κατά 200 εκατ. ευρώ.

8. Φορολογική διοίκηση

Οι θεσμοί ζητούσαν:

Τη μείωση του ποσού των 1500 ευρώ και την κατάργηση του ανώτατου ορίου 25% στις κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών για χρέη στην εφορία

Την αύξηση του επιτοκίου που εφαρμόζεται στο πρόγραμμα ρύθμισης οφειλών

Η κυβέρνηση με βάση το πρόγραμμά της πέτυχε και θα περιληφθούν στην συμφωνία τα παρακάτω:

Καταπολέμηση του λαθρεμπορίου πετρελαίου, μεταξύ άλλων και μέσω του εντοπισμού των αδήλωτων δεξαμενών.

Εντατικοποίηση των ελέγχων στα τραπεζικά εμβάσματα [π.χ. λίστα Λαγκάρντ] και εφαρμογή μέτρων για την εθελοντική αποκάλυψη περιουσιακών στοιχείων.

Ενίσχυση της διοικητικής επίλυσης διαφορών για την επιτάχυνση των εκκρεμών υποθέσεων.

Προώθηση των ηλεκτρονικών πληρωμών.

Φοροαπαλλαγές σε μόνιμους κατοίκους νησιών με χαμηλά εισοδήματα.

9. Οι πρόωρες συντάξεις θα περιοριστούν από το 2016 σταδιακά [και όχι από 30.06.2015] μέχρι το 2025, διατηρώντας τις εξαιρέσεις για ειδικές κατηγορίες [βαρέα και ανθυγιεινά, μητέρες ΑΜΕΑ], χωρίς να θίγονται θεμελιωμένα δικαιώματα.

10. Το ΕΚΑΣ δεν θα καταργηθεί αλλά θα αντικατασταθεί από το 2020 από ένα νέο πλαίσιο προστασίας των χαμηλοσυνταξιούχων.

11. Δεν θα εφαρμοστεί η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος, που θα μείωνε τις συντάξεις κατά 500 εκατ. ευρώ.

12. Θα αυξηθεί η σύνταξη ανασφάλιστων του ΟΓΑ.

13. Παραμένουν οι φόροι υπέρ τρίτων που χρηματοδοτούν το ασφαλιστικό σύστημα.

14. Δεν αλλάζουν τα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης στα 67 έτη, όπως ζητούνταν για όσους βγουν στη σύνταξη από την 30η Ιουνίου 2015.

15. Στην αγορά εργασίας η κυβέρνηση:

Δεν αποδέχθηκε τη διατήρηση του ισχύοντος πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων μέχρι το τέλος του 2015, και θα επαναφέρει το προηγούμενο πλαίσιο.

Δεν αποδέχθηκε τις μαζικές απολύσεις και τον συνδικαλιστικό νόμο σύμφωνα με τις «καλές πρακτικές» των χωρών της ΕΕ.

Δεν αποδέχθηκε «να μην ανακληθούν οι νομικές παρεμβάσεις της προηγούμενης περιόδου στα εργασιακά». Αυτό σημαίνει ότι είναι έτοιμη να νομοθετήσει για την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και την αύξηση του κατώτατου μισθού.

16. Αγορές προϊόντων: Η κυβέρνηση κατέθεσε μια ολοκληρωμένη πρόταση για την πάταξη των μονοπωλίων και των ολιγοπωλίων, την πτώση των τιμών των προϊόντων και τη συνακόλουθη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών.

Η πρόταση αυτή περιλαμβάνει μια σειρά από πρωτοβουλίες για τη μείωση του διοικητικού κόστους, την προώθηση των εξαγωγών, και την απλοποίηση των διαδικασιών λειτουργίας των επιχειρήσεων σε συνεργασία με Διεθνείς Οργανισμούς.

Περιλαμβάνει επίσης στοχευμένες παρεμβάσεις σε κλειστές αγορές, απορρίπτοντας την προσέγγιση των θεσμών για την εφαρμογή των «υπολοίπων» του προηγούμενου προγράμματος σε σχέση με την απελευθέρωση της αγοράς του γάλακτος, των αρτοποιείων, των φαρμακείων και την λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές.

17. Ενέργεια: Η κυβέρνηση απέρριψε την πρόταση των θεσμών για την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ, καθώς και τη λειτουργία της «μικρής ΔΕΗ».

18. Δημόσιος Τομέας: Δεν θα γίνει καμία περικοπή σε μισθούς του δημόσιου τομέα, με βάση τα όσα ίσχυαν στις 31/12/2014.

19. Διαφθορά: Μέχρι το τέλος Ιουλίου, η κυβέρνηση θα καταθέσει μια ολοκληρωμένη Στρατηγική Πρόταση ενάντια στη διαφθορά.

20. Στις ιδιωτικοποιήσεις η συμφωνία προβλέπει:

Ελάχιστο ποσό επένδυσης για κάθε ιδιωτικοποίηση.

Προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων.

Δέσμευση από τη πλευρά των επενδυτών για την προώθηση της τοπικής οικονομίας.

Υποχρεωτική συμμετοχή του δημοσίου στο κεφάλαιο.

Προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομίας.

21. Εξαιρείται η μεταφορά [πώληση] των μετοχών του ΟΤΕ από τη λίστα των προαπαιτούμενων των θεσμών.