Οι απολογητές του λαϊκισμού και η παραχάραξη της ιστορίας

Στον απολογισμό της δεκαετίας του 80, που παρουσίασε σε δύο συνεχόμενες κυριακάτικες εκδόσεις η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ με τίτλο «Τα ‘80s και η σαγήνη του λαϊκισμού», ο Τ. Χυτήρης επιχειρεί μια ιστορική παραχάραξη που θα προκαλούσε τη θυμηδία αν τα αποτελέσματα της διαχείρισης εκείνης της περιόδου από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. δεν πληρώνονταν με τόσο επώδυνο τρόπο σήμερα.

Γράφει μεταξύ των άλλων ο κύριος Χυτήρης:

«…Η Δεξιά της εποχής, δεμένη με τη νοοτροπία του παρελθόντος, αδυνατούσε να παρακολουθήσει τις νέες εξελίξεις. […] Τόσες πολλές αλλαγές σε τόσο μικρό διάστημα πρώτη φορά συντελέστηκαν στον τόπο.

»Μεταξύ ήταν η βελτίωση των όρων ένταξης στην ΕΟΚ η καθιέρωση των Μεσογειακών προγραμμάτων, η αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης, η απελευθέρωση της περιφέρειας από τις αντιδημοκρατικής πρακτικές των σωμάτων ασφαλείας, η δημιουργία του ΕΣΥ, η αναδιανομή εισοδήματος και ενίσχυση των οικονομικά αδύνατων […]η θεσμική κατοχύρωση της ισότητας των φύλλων […] η αναθεώρηση του Συντάγματος. [Η δεκαετία του ’80 αποτελεί ορόσημο στην πολιτική ιστορία της χώρας. […} συντελέστηκε μια ειρηνική επανάσταση…».

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι στη διάρκεια των 8 χρόνων από το ’81 μέχρι το ’89 υπήρξαν και ορισμένες ιδιαίτερα θετικές κυβερνητικές παρεμβάσεις.

Όμως για να δούμε πόσο στέκονται αυτές απέναντι σε αυτά που είχε κάνει η «Δεξιά της εποχής» το προηγούμενο διάστημα.

Μεταξύ άλλων στην ομαλή αποκατάσταση μιας σύγχρονης και ανθεκτικής Δημοκρατίας, στην επίλυση του πολιτειακού με την κατάργηση της Βασιλείας, στην νομιμοποίηση του Κ.Κ.Ε., στην αποκατάσταση των διωχθέντων από την δικτατορία, στην κατάργηση της θανατικής ποινής, στην επίλυση του γλωσσικού, στην καθιέρωση της 9ετούς υποχρεωτικής εκπαίδευσης.

Πόσο αντέχουν στη σύγκριση, οι αλλαγές της δεκαετίας του ’80, με την ενίσχυση και ισχυροποίηση της χώρας στρατιωτικά και σε επίπεδο διεθνών σχέσεων απέναντι στην Τουρκική επιθετικότητα η οποία είχε αποθρασυνθεί μετά την στρατιωτική επέμβαση στην Κύπρο;

Η αποχώρηση από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ και η καθιέρωση της αναλογίας 7/10 στους εξοπλισμούς, η προμήθεια των ΜΙΡΑΖ από τη Γαλλία, γενικότερα οι αγορές στρατιωτικού υλικού που χαρακτηρίστηκαν «αγορά του αιώνα» όρθωσαν ανάχωμα στην επεκτατική πολιτική της Τουρκίας.

Η ένταξη της χώρας ως 10ου μέλλους στην ΕΟΚ αποτέλεσε σταθμό και θα μπορούσε να είναι η αφετηρία της απογείωσης της χώρας αν δεν είχε την ατυχία την πρώτη, κρίσιμη, δεκαετία να την διαχειριστεί το ΠΑΣΟΚ το οποίο είχε με σφοδρότητα προσπαθήσει να αποτρέψει την ένταξη.

Η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου θα στηριζόταν σε αυτή την περίπτωση σε σταθερές βάσεις, δηλαδή στην ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό της οικονομίας αντί για τα δάνεια και τις ενισχύσεις.

Πόσο αντέχουν στη σύγκριση οι ρυθμοί ανάπτυξης της περιόδου 1975-1980 (4,6% ετησίως παρά την εκτόξευση της τιμής του πετρελαίου στα 40$) με τη στασιμότητα και την αποβιομηχάνιση της περιόδου 1982-1988;

Δεν έχει υπ’ όψιν του ο κύριος Χυτήρης το υπόμνημα του Α. Λάζαρη στον Α. Παπανδρέου της 10ης Ιουνίου του 88 στο οποίο μεταξύ των άλλων τόνιζε:

«Το κύριο χαρακτηριστικό της οικονομικής πολιτικής ήταν η ραγδαία αύξηση των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα.

»Μέσα σε οκτώ χρόνια ο συνολικός κρατικός προϋπολογισμός πενταπλασιάστηκε (από 625 δισ. δρχ. το 1981 σε 3,2 τρισεκατομμύρια το 1988).

»Και θα πρέπει να σημειωθεί ότι η επέκταση αυτή έγινε σε συνθήκες οικονομικής στασιμότητας, αφού κατά την επταετία η αύξηση του πραγματικού εθνικού εισοδήματος δεν ξεπερνά το 7% (δηλαδή 1% ετησίως)».

Στο ίδιο υπόμνημα σημείωνε:

«Σ’ αυτή τη δύσκολη κατάσταση φτάσαμε λόγω των ανεξέλεγκτων αυξήσεων των δημοσίων δαπανών κατά τα προηγούμενα χρόνια.

»Και το πρόβλημα τώρα είναι ότι δεν μπορούμε πια εύκολα να ελέγξουμε την κατάσταση, γιατί μπήκε ήδη σε λειτουργία ο αυτόματος πιλότος του δημοσίου χρέους και άλλων ανελαστικών κονδυλίων, που επηρεάζουν αυτόνομα τη διαμόρφωση του προϋπολογισμού, ανεξάρτητα, δηλαδή, από την κυβερνητική βούληση».

Και όσον αφορά την ενίσχυση των εργαζομένων καλό θα ήταν να συμβουλευτεί την μελέτη του «συντρόφου» του κυρίου Φ. Σαχινίδη (2005) σύμφωνα με την οποία οι «Μέσες προ φορολογίας αποδοχές στο σύνολο της οικονομίας (σταθμισμένες με βάση το 100 για το 1995)» αυξήθηκαν κατά 16,8% από το 1975 (82,9%) στο 1980 (99,7%) αφού ενδιάμεσα είχαν ανέβει (1979) στο 103,2%.

Αντίστοιχα μειώθηκαν κατά 5,1% από το 1982 (103,4%) στο 1988 (98,3%) αφού μάλιστα ένα χρόνο πριν (1987) είχαν βυθιστεί στο 92,5%.

Τέλος, σχετικά με την αναδιανομή που τονίζει ο κύριος Χυτήρης αυτή πράγματι υπήρξε.

Αυτό που προκαλεί όμως εντύπωση είναι το γεγονός ότι δεν έχει αντιληφεί ακόμα ότι αυτή δεν έγινε από τους πλούσιους προς τους φτωχούς. Από τους προνομιούχους στους «μη προνομιούχους».

Αλλά από τις σημερινές και τις επόμενες γενιές στους χαρούμενους και αμέριμνους «λωτοφάγους» της δεκαετίας του 1980.

Ίσως αυτούς που, νομίζω με πόνο και αγωνία, ο Σαββόπουλος είχε χαρακτηρίσει «τσιφτετέλληνες».